به دنبال آن 13 خردادماه کیفرخواست پرونده «محمدعلی نجفی» صادر شد و سه جلسه رسیدگی به پرونده قتل میترا استاد در شعبه 9 دادگاه کیفری یک تهران به ریاست قاضی محمدی کشکولی برگزار شد. اولین جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده قتل همسر دوم محمدعلی نجفی (شنبه، 22 تیرماه) بهصورت علنی برگزار شد. در نخستین جلسه علی القاصیمهر، دادستان تهران اعلام کرد نجفی در سه مورد متهم شده است: الف: قتل عمد میترا استاد ب: حمل و نگهداری سلاح غیر مجاز ج: ایراد صدمه بدنی عمدی منتهی به جرح (غیر فوتی). دومین جلسه رسیدگی به پرونده قتل میترا استاد نیز چهارشنبه 26 تیرماه بهصورت علنی و به ریاست قاضی محمدی کشکولی رئیس شعبه نهم دادگاه کیفری یک تهران برگزار شد. در این جلسه نجفی اعلام کرد اتهام قتل عمد را نمیپذیرد. همچنین در این جلسه دادگاه فرزند مقتول خواستار قصاص نجفی شد. در سومین و آخرین جلسه دادگاه که 31 تیرماه بهصورت علنی برگزار شد، حمید گودرزی یکی از وکلای محمدعلی نجفی با حضور در جایگاه با وارد کردن ایراداتی به پرونده گفت که موکلم اقرار به قتل شبه عمدی دارد. او همچنین گفت که کیفرخواست دارای نواقصی است. او همچنین ابهاماتی را درباره تعداد گلولههای شلیک شده و نحوه شلیک آنها مطرح کرد. همان زمان علی عزتیراد، کارشناس اسلحه هم در جلسه دادگاه گفته بود که درگیری در حین شلیک «بر ما محرز است و تیراندازی متهم بیهدف بوده و دقیق نبوده است».
با اعلام ختم رسیدگی به پرونده در تاریخ 9 مردادماه غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوهقضائیه از صدور حکم قصاص محمدعلی نجفی در پرونده قتل میترا استاد خبر داد. اسماعیلی همچنین «قتل عمد را محرز دانسته» و گفت در ارتباط با اتهام «صدمه غیرموثر در قتل» دادگاه رای برائت صادر کرده و در ارتباط با نگهداری اسلحه غیرمجاز نجفی به دو سال حبس محکوم شده است. سخنگوی قوهقضائیه تصریح کرد که حکم صادره غیرقطعی و قابل فرجامخواهی در دیوانعالی کشور است و در صورت اعتراض از ناحیه متهم یا وکلای متهم رسیدگی میشود. به دنبال صدور این حکم که وکلای نجفی اعلام کردند که با توجه به عقیدهشان برشبه عمد بودن قتل، به حکم در دیوانعالی کشور اعتراض خواهند کرد.در کنار اعتراض وکلای نجفی به حکم دادگاه، رایزنیها و گفتوگوهای ریش سفیدان و بزرگان با خانواده نجفی موثر واقع شد و سرانجام چهارشنبه، ٢٣ مرداد برادر میترا استاد در حساب شخصی خود در اینستاگرام نوشت که خانواده استاد تصمیم گرفته است که محمدعلی نجفی را که در ارتباط با قتل خانم استاد مجرم شناخته شده بود، ببخشد و از قصاص صرفنظر کند. در ادامه وکیل خانواده میترا استاد از رضایت محضری برای بخشش «نجفی» خبر داد. محمود حاجیلویی در 26 مردادماه در گفتوگو با خبرگزاری فارس گفت: اولیای دم مرحومه به یکی از دفاتر اسناد رسمی رفته و رضایتنامه خود را بهطور رسمی ثبت کردهاند. به گفته وی این رضایت کاملا بیقید و شرط صادر شده و هیچ گونه مبلغی بهعنوان دیه یا وجهالمصالحه دریافت نشده است. محمود حاجیلویی در مورد مطالبه مهریه میترا استاد نیز گفت: در موضوع مهریه ما وکالتی نداریم هر چند یک حق قانونی است و اولیای دم نسبت به مطالبه آن یا بخشش مهریه میتوانند دخل و تصرف داشته باشند. در همین حال روز 6 شهریور ماه خبری مبنی بر آزادی محمد علی نجفی از زندان با وثیقه یک میلیارد تومانی منتشر شد. آزادی که تنها دو روز دوام داشت و او با اعتراضهایی که به حکم آزادیاش صورت گرفت مجددا راهی زندان شد. قرار بود او تا محاکمه مجدد و صدور حکم قطعی برای سایر جوانب پرونده قتل میترا استاد، با وثیقهاش آزاد باشد. در توضیح بازگشت نجفی به زندان روز 8 شهریور ماه محمدجواد حشمتی رئیس کل دادگستری استان تهران گفت: برابر ضوابط و مقررات قانونی هر چند با گذشت اولیای دم قصاص منتفی میشود ولی در مورد جنبه عمومی جرم قتل توسط دادگاه، حکم مقتضی صادر خواهد شد.حالا با گذشت 22 روزاز بازگشت نجفی به زندان، شعبه 41 دیوانعالی کشور حکم قتلعمد محمدعلی نجفی، شهردار اسبق تهران را نقض و پرونده را برای رسیدگی مجدد به دادگاه ارجاع داده است.
توضیح وکیل نجفی
وکیل مدافع نجفی روز گذشته درگفتوگو با «ایسنا» در این خصوص گفت که دیوانعالی کشور پرونده را جهت رفع نقص تحقیقات به شعبه بدوی اعاده کرده است.حمید گودرزی اظهار کرد: دادگاه تا حدودی اعتراضات و ایرادات ما را وارد دانسته و مجددا پرونده را جهت رسیدگی به شعبه صادرکننده فرستاده است. گودرزی تصریح کرد: باید نقایص پرونده رفع و به کارشناس ارجاع شود و بعد از آن وقت رسیدگی تعیین میشود.او در گفتوگو با خبرآنلاین هم گفت: شعبه دیوانعالی کشور فعلا به ما اجازه نداده است جزئیات رأیی را که صادر کرده است، بیان کنیم. اما در این حد است که اعلام کنیم رای را دیوانعالی کشور نقض کرده و نقض تحقیقاتی گرفته است و پرونده به کارشناسی ارجاع شد.گودرزی درپاسخ به این سوال که دیوان دفاعیاتی که شما داشتید و بارها به شلیک 9 گلوله و اثر غیرمستقیم گلولهها در مرگ میترا استاد اشاره کردید، وارد دانسته است، گفت: بله، دیوانعالی کشور، دفاعیات را وارد تشخیص داده است. تصمیم به نقض تحقیقاتی برای ارجاع پرونده به تیم کارشناسی گرفته است. تفصیل بسیار زیادی دارد و جای صحبت فراوانی وجود دارد که فعلا امکان بیان ندارم. وی درادامه گفت:پرونده به تیم کارشناسی میرود. جوابیهای هم به اظهارات آقای شهریاری، سرپرست محترم دادسرای ویژه قتل آماده کردهام که به زودی منتشر خواهد شد.
نظر وکیل خانواده استاد
محمود حاجیلویی وکیل میترا استاد نیز در گفتوگو با خبرگزاری فارس گفت: رأی دیوانعالی کشور در مورد نقض حکم محمدعلی نجفی شهردار اسبق تهران بهصورت غیر حضوری اعلام شده است. حاجیلویی گفت: آنچه در بررسیهای انجام شده به آن رسیدیم این است که تحقیقات دارای نقص بوده و به همین دلیل دیوانعالی رأی را نقض کرده و به شعبه بدوی ارسال کرده است. وی گفت: مطابق قانون آیین دادرسی کیفری و مطابق با ماده 470 این قانون در صورت نقص در پرونده باید دادگاه بدوی هرآنچه مورد تایید دیوانعالی است را تحقیق و بررسی کند. حاجیلویی گفت: مجددا دیوانعالی نسبت به تحقیقات جدید اعلام نظر خواهد کرد.از سوی دیگر یک منبع آگاه در دیوانعالی کشور در گفتوگو با خبرگزاری مهر درباره آخرین وضعیت پرونده نجفی در دیوانعالی کشور گفت: در حالحاضر و با توجه به این نواقص، شعبه مذکور فعلا محکومیت قتل عمد را نقض کرده و باید بررسیها و کارشناسیهای لازم در این خصوص انجام و نقص مطرح شده رفع شود.