چرا آمریکا وارد جنگ جهانی اول شد

سرویس بین‌الملل فردا؛ عاطفه تقدیسی: در میان هیاهو و جنجال رسانه‌های خبری جهان در مورد امکان وقوع جنگ میان کره شمالی و آمریکا و دو هفته پس از حمله موشکی آمریکا به سوریه، باید پرسید اگر جنگ آن گونه که تحلیلگران و روشنفکران آمریکایی می‌گویند سراسر شر و خطاست، پس این تمایل دولت ایالات متحده برای دخالت نظامی و راه‌اندازی جنگ چیست؟ برخی معتقدند اگر آمریکا نبود، دو جنگ جهانی پایان نمی‌یافت و در سوی مقابل، برخی اعتقاد دارند اتفاقاً اگر آمریکا نبود، اساساً جنگی رخ نمی‌داد.

یک قرن پیش آمریکا در حالی وارد جنگ جهانی اول شد که قدرت‌های اروپایی درگیر جنگ سختی بودند که میلیون‌ها نفر را کشته و قاره اروپا را ویران کرده بود. آمریکایی‌ها که از زمان شروع جنگ در اوت 1914، اعلام بیطرفی کرده بودند، در پی حمله زیردریایی آلمانی به یک کشتی انگلیسی به نام لوسیتانیا که منجر به کشته شدن 1201 مسافر شد که صدها تن از آنها آمریکایی بودند، در 6 آوریل 1917 وارد جنگ شدند و تا پایان در این جنگ حضور داشتند. «جنیفر کین»، کارشناس مسائل سیاسی و پژوهشگر تاریخ جهان در دانشگاه چاپمن کالیفرنیا می‌گوید: «جنگ بزرگ، نقطه عطفی برای ایالت متحده در جهت تبدیل شدن به قدرتی جهانی و شروع تعاملات بین‌المللی برای ترویج دموکراسی به شمار می‌رود.»

تئودور روزولت، رئیس جمهور اسبق آمریکا از حزب جمهوری‌خواه نیز در آن زمان گفته بود: «غیر ممکن است که ما عکس‌العملی در قبال جنگ جهانی اول از خود نشان ندهیم و این نه تنها از روی انسانیت بلکه برای حفظ عزت نفس ملی‌مان است».

به رغم سیاست بی‌طرفانه‌ای که آمریکا در ابتدای جنگ در پیش گرفته بود، وودرو ویلسون، رئیس جمهور وقت ایالت متحده، به صورت کاملاً نابخردانه تصمیم گرفت تا به انگلیس اجازه دهد از بنادر آمریکا برای تجهیز نظامی خود استفاده کند و به این ترتیب عملاً از سیاست بی‌طرفی دست کشید و اعلام کرد که آمریکا، آلمان را مسئول هرگونه خسارت جانی و مالی که از جانب زیردریایی ها به آمریکا وارد شود، می داند.

مشاور امنیت ملی ویلسون، یعنی ویلیام جنینگز برایان متوجه شد که چنین موضعی منجر به ورود آمریکا به جنگ می‌شود و به ویلسون هشدار و در اعتراض به او استعفا داد. اما ویلسون به سیاست‌های خود ادامه داد تا اینکه آمریکا هم وارد جنگ شد. در همان زمان، هزاران آمریکایی داوطلبانه به ارتش و نیروهای نظامی فرانسه، بریتانیا و کانادا پیوستند. حتی گروهی از خلبانان ماهر و جنگنده آمریکایی قبل از اینکه آمریکا وارد جنگ شود، به ارتش هوایی فرانسه ملحق شدند که از آنها تحت عنوان «لافایت اسکادریل» یاد می‌شود.

 

افرادی همچون روزولت نگران اشغال قسمت‌هایی از کانادا به دست آلمان‌ها و به غارت بردن اموال فرانسه و بریتانیا بودند. روزولت اعتقاد داشت در پیش گرفتن سیاست بی‌طرفانه احتمال ورود آلمان‌ها به خاک آمریکا را بیشتر خواهد کرد. در انتخابات سال 1916 ویلسون که به مردم وعده داده بود آمریکا را از جنگ دور نگاه دارد، به محض پیروزی در انتخابات کشور را به سوی جنگ سوق داد.

 

در 16 ژانویه 1917، تلگرافی از سوی آرتور زیمرمن، وزیر امور خارجه آلمان از واشنگتن به سفیر این کشور در مکزیک فرستاده شد. او در این تلگراف به سفیر آلمان در مکزیک دستور داد که از دولت مکزیک بخواهد به نفع آلمان وارد جنگ شود و در عوض، ایالت‌های نیو مکزیکو، تگزاس و آریزونا را از آن خود کند. کشف این تلگراف توفانی از خشم را بین دوستداران آلمان در آمریکا و محافظه‌کاران ایجاد کرد و این تلگراف به سرعت مشهور شد.

در اول فوریه 1917، جنگ نامحدود زیردریایی، توسط دولت آلمان آغاز شد و این جنگ به دنبال اخطاری بود که آلمان در 31 ژانویه به همه دولت‌ها داده بود. به موجب این اخطار دولت آلمان به تمام ممالکی که احتمال می‌رفت به نفع متفقین وارد جنگ شوند، اعلام کرد که اگر کشتی‌های آنها در آب‌های نزدیک ممالک متفق دیده شوند، آنها را غرق خواهد کرد.

در نهایت، در تاریخ 15 مارس 1917، نیکلای دوم آخرین تزار روسیه به دنبال هرج و مرج و انقلاب به وجود آمده در سن‌پترزبورگ و ناتوانی از اداره دولت ناچار به کناره گیری از قدرت شد. در پی استعفای وی، یک دولت موقت اداره کشور را در اختیار گرفت. مایکل نیبرگ درباره نیکلای دوم می‌گوید: «او چهره‌ای بود که تقریباً تمام آمریکایی‌ها از او متنفر بودند. حداقل تا زمانی که بلشویک‌ها در نوامبر 1917 حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی را پایه‌گذاری کردند، اینطور به نظر می‌رسید».

در 2 آوریل 1917، وودرو ویلسون، رئیس جمهور سابق آمریکا در سخنرانی خود در خصوص اعلان جنگ علیه آلمان گفت: «جهان باید برای دموکراسی امن‌تر باشد». در آن زمان نیروهای نظامی ایالت متحده که چندین دهه هیچ جنگی در کشورشان ندیده بودند، به درستی مجهز نشده و آمادگی لازم را برای حضور در جنگ جهانی نداشتند. نیروهای فرانسوی و انگلیسی با سرعتی بسیار خطرناک به آموزش ارتش آمریکا برای جنگ پرداختند، طوری که تا پایان جنگ جهانی در نوامبر 1918، بیش از چهار میلیون آمریکایی برای نبرد بسیج شده بودند.

 

در ژوئن 1917، در نمایشی برای نشان دادن قدرت، نیروهای نظامی آمریکا با چهارده هزار سرباز، به فرماندهی ژنرال جی پرشینگ در ساحل فرانسه پیاده شدند. در ماه‌های بعد، جنگ شاهد ورود جریان ثابتی از نیروهای بی‌تجربه اما مشتاق آمریکایی بود. وینستون چرچیل بعدها در خاطراتش نوشت: حضور سیل عظیم و به ظاهر پایان‌ناپذیر از جوانان آمریکایی تاثیر شگفتی بر فرانسه که بسیار تحت فشار بود، داشت». زیر دریایی‌های آلمانی که یوبوت نامیده می‌شدند، توسط کشتی‌های متفقین که با ناوگان‌های جنگی محافظت می‌شدند شکست خوردند. در حالی که در این حادثه هیچ سرباز آمریکایی کشته نشد. کین در این باره می‌گوید: «شکی نیست که آمریکا در پیروزی متفقین نقشی کلیدی ایفا کرد. پیروزی متفقین در جنگ جهانی اول یک تلاش ائتلافی بود. ایالت متحده آمریکا بدون فرانسه و بریتانیا پیروز نمی‌شد. همچنانکه برعکس این امر نیز صادق است.»

با پایان یافتن جنگ، اقتصاد آمریکا در سرتاسر اقیانوس اطلس با هزینه‌های جنگ رونق گرفت. قدرت‌های آمریکایی بسیار قدرتمندتر از پیش از جنگ بودند و بانک‌های آمریکایی به یکی از بزرگترین وام‌دهنده‌ها به طرف‌های درگیر تبدیل شدند و این وابستگی دول اروپایی را به امریکا افزایش داد.

با این حال آمریکا علی‏رغم کسب منافع و غنائم بی‏شمار، کوشید نفوذ خود را در جهان گسترش دهد. به این منظور، وودرو ویلسون، رئیس‌جمهور امریکا اعلامیه چهارده ماده‏ای مشهور خود را در تاریخ هشتم ژانویه سال 1918 میلادی صادر کرد. هدف نهایى امریکا از پیشنهاد این مواد آن بود که از این راه، قدرتی معنوی، هم‏چون اقتدار سیاسی و اقتصادی که در جنگ کسب کرده بود، برای خود دست و پا کند. هرچند این طرح و تلاش‏های بعدی ویلسون مقدمه‏ای برای تشکیل جامعه ملل گردید، با این حال، موجبات نفوذ روزافزون امریکا را در ارکان قدرت جهانی فراهم آورد.