دروغ عاطفی عاملی برای تنزیل اشعار

به گزارش ایسنا، قربان ولیئی شامگاه دیروز در جشنواره ملی شعر دانشجویی و نشست آسیب‌شناسی شعر آئینی و خط قرمزهای آن، اظهار کرد: تعریف ما از شعر، تعیین‌کننده این موضوع است که شعر را چه بدانیم؟ شعر سازماندهی زبان برای القا و انتقال احساس بوده که خواننده یا شنونده را تحت تاثیر قرار می دهد.

وی با اشاره به وجود 100 نوع احساس، افزود: احساس طبق شمارش روان‌شناسان حدود 100 نوع است که یکی از آن‌ها عاطفه است. اگر بنیاد شعر را احساس قرار دهیم، هم برای مخاطبان احساس‌برانگیز بوده و هم منشا شعر، قلیان احساس شاعر است.

ولیئی ادامه داد: به تعبیری، شعر همانند ظرف محتوا است. وقتی خط قرمزها مطرح می‌شود که بدانیم چه محتوایی را درون ظرف می‌خواهیم بریزیم، زیرا اصالت را به محتوا می‌دهیم و هرچه سروده‌ای از احساس فاصله بگیرد، در نهایت به ادبیات تعلیمی خواهد رسید.

عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان با اشاره به استفاده از لفظ شعر معنوی یا دینی به جای شعر آئینی، بیان کرد: بهتر است به جای لفظ شعر آئینی از شعر معنوی یا دینی استفاده شود، زیرا آئین تعریف دیگری دارد و زمانی‌که به این اشعار لفظ آئین می‌دهیم، حالت انتظامی پیدا می‌کند و آن را تنزیل می‌دهد.

وی افزود: در عالی‌ترین شکل سرودن شعر، احساس عشق، شگفتی، خشم و احساس بنیادین را در انسان ایجاد کرده، همان‌طوری‌که عنصر بنیادین شعر حافظ، شیفتگی و عنصر بنیادین شعر مولوی، عرفان است. خط قرمزها در احساس چندان دارای معنی نیستند و شعر شاعران باید احساس‌انگیز و احساس‌انگیخته باشد.

ولیئی در رابطه با دروغ عاطفی در سرودن اشعار، تصریح کرد: دروغ عاطفی، شعر را تنزیل می‌دهد. شاعر باید خط قرمزها را رعایت کرده و به خود دروغ نگوید، زیرا شاعری که به خود دروغ می‌گوید پس از مدتی خلاقیت و انگیزه خود را از دست خواهد داد.

وی در رابطه با عرفانی بودن محتوا و احساس اشعار مولوی، بیان کرد: مثنوی مولوی به لحاظ محتوایی، عرفانی بوده و عرفان بینش واقعیت وجدانی است. شعر عرفانی روایت‌گر لحظه‌های عارف از تجربه‌های آفاق و انفس است.

عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان ادامه داد: خداوند را نمی‌توان دریافت اما می‌توان یافت؛ هرچه کمال وجودی شاعر بیشتر باشد، کمتر محمل انتقال باورها خواهد بود، زیرا منحنی شعر دینی و عرفانی را می‌توان از بدو تاریخ رسم کرد و زمانی که در باور خلاصه و به موسیقی تبدیل شود.

وی خاطرنشان کرد: شعر حادثه‌ای است که در زبان اتفاق می‌افتد و زبان جنس شعر بوده که خود، زبان احساس را هدایت و احساس نیز از حس آدمی تبعیت می‌کند.