شیفت کردها به دولت اسد

به نوشته «زینا خودر» گزارشگر الجزیره که از مرز سوریه با ترکیه گزارش می‌داد، این توافق و به‌دنبال آن استقرار ارتش سوریه در مرز با ترکیه نشان‌دهنده تغییری جدی در ائتلاف‌سازی‌هاست. به این ترتیب، پس از اینکه آمریکا اعلام کرد باقی‌مانده نیروهای خود را به سرعت از مناطق محل درگیری خارج می‌کند، کردهای سوریه خبر این توافق را اعلام کردند. پیش از این فرمانده کل شبه‌نظامیان کُرد سوریه گفته بود: «در صورتی که آمریکا اقدامی برای توقف عملیات ترکیه در شمال سوریه و حمایت از کُردها انجام ندهد، کردها به همپیمانی با روسیه و نظام سوریه متوسل می‌شوند.» این تهدید عملی شد. «اداره خودمختار کردها» در بیانیه‌ای در فیس‌بوک اعلام کرد که با دولت بشار اسد برای مقابله با فشارهای ترکیه به توافق دست یافته است. در این بیانیه آمده است: «این توافق فرصتی را برای آزادسازی باقی اراضی و شهرهای اشغالی مانند عفرین و دیگر شهرها و شهرک‌ها فراهم می‌کند.» در بخشی از این این بیانیه آمده است، اداره خودمختار کردها کشورهای همسایه و حتی ترکیه را مورد تجاوز قرار نداده یا تهدید نکرده است، اما آنکارا همواره کردها را به انجام اقدامات تروریستی متهم کرده و می‌کند. ترکیه به اراضی که توسط نیروهای سوریه دموکراتیک آزاد شدند، تجاوز و حمله کرده است و از ابتدای بحران سوریه نقش منفی فعالی در گسترش تروریسم در سوریه داشته است. اداره خودمختار کردها همچنین در این بیانیه اعلام کرد، هم‌پیمانان ترکیه طی چند روز گذشته شنیع‌ترین جنایت‌ها را در حق مردم بی‌دفاع مرتکب شده‌اند که نیروهای سوریه دموکراتیک با این جنایت‌ها مقابله کرده‌ و این توافق اداره خودمختار کردها با دولت سوریه برای مقابله با حمله ترکیه است و از وظایف دمشق حفظ مرزها و حاکمیت ارضی کشور است.

«بدران جیا کرد»، یکی از مقامات ارتش دولت خودگران کرد، گفت: «بعد از اینکه آمریکایی‌ها از منطقه رفتند و به حمله ترکیه چراغ سبز نشان دادند، ما مجبور شدیم به سراغ گزینه‌های دیگر برویم که گفت‌وگو با دمشق و مسکو بود، برای پیدا کردن راه‌حل و جلوگیری از حملات ترکیه.» او افزود: «این توافق اولیه، یک توافق نظامی است، درباره جنبه سیاسی آن گفت‌وگو نشده که در مراحل بعدی مطرح می‌شود.» گزارشگر الجزیره می‌افزاید، بازگشت نیروهای دولتی سوریه به منطقه – جایی که نیروهای کرد یک دولت خودمختار در آنجا تشکیل داده بودند- می‌تواند کنترل اسد بر مناطق دیگر کشور را تقویت کند و احتمال درگیری میان نیروهای ارتش ترکیه و سوریه را فراهم آورد. اما «ایلنور چویک»، یکی از مشاوران ارشد رجب طیب اردوغان، اعلام کرد که توافقی میان کردها با دولت سوریه صورت نگرفته و ارتش سوریه هم در مرز با ترکیه حضور ندارد. او گفت: «اگر آنها جایی در منطقه باشند جنوب مرز ترکیه و بیرون منطقه امن ما خواهد بود. ما داریم یک منطقه امن در داخل سوریه ایجاد می‌کنیم، به عمق 30 کیلومتر و در طول مرز ترکیه. بنابراین آنچه ما الان می‌بینیم این است که آنها می‌خواهند با تروریست‌های کرد یعنی یگان‌های مدافع خلق و حزب اتحاد دموکراتیک سوریه به توافق برسند، اما درحال‌حاضر همه اینها شایعه است. ما تحرک نیرو نمی‌بینیم. آنها در مرز نیستند. ما در مرز هستیم.»

گزارشگر الجزیره می‌افزاید مقام‌های ترکیه می‌گویند همچنان به پیشروی ادامه خواهند داد. این گزارشگر به نقل از رئیس‌جمهور ترکیه افزود: «عملیات چشمه صلح را با تصرف حسکه و عین العرب (کوبانی) تمام خواهیم کرد.» این نشان می‌دهد ترک‌ها قصدی برای پایان درگیری ندارند. «زینا خودر» گزارشگر الجزیره معتقد است که عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از شمال سوریه «منطقه را آماده بلعیدن و تسخیر کرده است.» او می‌گوید بازیگران زیادی هستند که می‌خواهند بر بخش‌های زیادی از سوریه دست انداخته و کنترل آن را به دست گیرند. با این حال، پیشروی ارتش سوریه که پشتیبانی هوایی روس‌ها را به‌دنبال دارد می‌تواند به دولت اسد دست برتر را داده و احتمالا نیروهای رقیب (اعم از طرف‌های منطقه‌ای یا گروه‌های رقیب داخلی) را وارد فاز درگیری جدی‌تر کند. این گزارشگر به نقل از خبرگزاری آناتولی ترکیه می‌نویسد یکی از اولین نتایج حملات ترکیه به بخش‌های کردنشین سوریه همانا فرار زندانیان داعشی است. گفته شده تا کنون 800 زندانی داعشی موفق به فرار از زندان‌های تحت اختیار کردها شده‌اند. در همین راستا، داعشی‌های محبوس در زندان «عین عیسی» در حومه شمالی رقه سوریه روز یکشنبه دست به شورش زده و این زندان را به آتش کشیدند. اردوگاه آوارگان در عین عیسی در 35 کیلومتری جنوب مرز است و منزلگاه 12 هزار نفر است که هزار نفر از آنها زنان و بیوه‌های مبارزان داعش و کودکان هستند که در بازداشتگاهی اختصاصی به سر می‌بردند. وزارت دفاع ترکیه اعلام کرد که نیروهای این کشور کنترل راه مواصلاتی میان حسکه و عین عیسی را که مرکز اداری کردهاست تسخیر کرده است. گزارشگر الجزیره می‌نویسد تصاویری که از این حملات مخابره می‌شود بسیار تاثربرانگیز است، زیرا اجساد فراوانی در خیابان‌ها دیده می‌شود. «جلال عیاف»، یکی از مقام‌های ارشد در این اردوگاه، گفت 859 نفر موفق به فرار از این زندان‌ها شدند. او هشدار داد که «هسته‌های خفته» داعش ممکن است بار دیگر خود را بازیافته، سازماندهی کرده و بار دیگر حملات خود را شروع کنند. «رودو خلیل»، سخنگوی نیروهای دموکراتیک سوریه می‌گوید: «ما نه اسلحه می‌خواهیم نه همدردی و اعزام نیرو از سمت قدرت‌های جهانی.» او افزود: «تنها آسمان را بر هواپیماهای ترکیه ببندید و اجازه دهید جنگ به روی زمین منتقل شود آنگاه خواهید دید پیاده نظام متجاوز ترکیه حتی قادر به روبه‌رو شدن با زنان کرد هم نخواهد بود.»

«ریان براون» و «باربارا استار» هم در گزارش 13 اکتبر در سی‌ان‌ان نوشتند خروج نیروهای آمریکایی باعث واکنش سخت از سوی نمایندگان جمهوری‌خواه شده است به گونه‌ای که برخی این اقدام آمریکا را خیانت به کردها نامیدند که باعث بی‌اعتباری آمریکا می‌شود. این گزارشگران نوشتند که «منابع آشنا با شرایط منطقه» به سی‌ان‌ان گفتند که اگر مواضع آمریکا مورد حمله قرار بگیرد ابتدا مانع از تکرار حمله می‌شوند و سپس اگر تکرار شد، واکنش سختی نشان خواهند داد. همزمان با این تحولات، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا گفت درگیر جنگ ترکیه و کردها نخواهد شد، اما تحریم‌های سنگینی را علیه ترکیه اعمال خواهد کرد. ترامپ در توییتی نوشت: «ما درگیر جنگی دیگر که 200 سال است میان دو ملت در جریان است نخواهیم شد. اروپا این فرصت را داشت که زندانیان داعشی خود را در اختیار بگیرد اما آنها نخواستند هزینه آن را بپردازند. آنها گفتند «بگذار آمریکا هزینه‌اش را بدهد». او افزود: «کردها شاید با آزاد کردن تعدادی زندانی می‌خواهند ما را درگیر کنند. ترکیه و کشورهای اروپایی که بسیاری از نیروهای داعش از آنجا آمده‌اند، آنها را دوباره دستگیر می‌کنند، اما آنها باید بجنبند. تحریم‌های سنگین علیه ترکیه در راه است. آیا واقعا مردم فکر می‌کنند که ما باید با ترکیه که عضو ناتو است وارد جنگ شویم؟ جنگ‌های بی‌پایان خاتمه می‌یابند.» پس از این رشته توییت، ارزش لیر پول ترکیه 6/ 0 درصد افت کرد.