استیضاح ترامپ: افتخار دموکراسی یا قوز بالای قوز؟!

سرویس جهان مشرق- یک هفته است که مجلس نمایندگان آمریکا، روال عمومی استیضاح ترامپ را آغاز کرده است. رأی پنجشنبه گذشته که روند استیضاح را از جلسات غیررسمی کمیسیون ها به صحن علنی کشاند، نشان داد دموکرات ها تمایل دارند چه این روند به استیضاح نهایی برسد و چه نرسد از هر مرحله آن برای ضربه زدن به ترامپ در افکار عمومی آمریکا استفاده کنند.

همین حالا نیز طبق نظرسنجی ها بیش از 60 درصد مردم آمریکا می گویند ترامپ در کمک گرفتن از رئیس جمهور اوکراین اقدامی خلاف قانون انجام داده است و احتمالاً این آمار در ماه های بعد افزایش خواهد یافت با این حال این بدان معنا نیست که همه آنها موافق استیضاح رئیس جمهور هستند بلکه هر چه به استیضاح نزدیک می شویم شکاف عمیقی در جامعه آمریکا شکل می گیرد.

در حالی که 11 درصد از جمهوری خواهان به استیضاح ترامپ نظر مثبتی داده اند، 84 درصد از دموکرات ها خواهان نهایی شدن استیضاح او هستند که نشان می دهد عملاً استیضاح به یک اقدام حزبی در آمریکا فروکاسته شده و دست کم نظر یکی از این دو طرف کاملاً شخصی و سلیقه ای است. در چنین شرایطی که ابتکار عمل فعلاً دست نمایندگان دموکرات است، هواداران ترامپ به استیضاح او به عنوان لجبازی دموکرات ها نگاه می کنند و ممکن است به زودی خود نیز بر سر لج بیافتند.

احتمال افزایش تنش در جامعه آمریکا زمانی بیشتر می شود که بدانیم شکاف میان هواداران ترامپ و مخالفانش همزمان بر چند شکاف دیگر نیز منطبق است پس این اختلاف نظرها در کنار هم می تواند جامعه آمریکا را مانند یک قالب کره از وسط به دو نیم کند. شکاف میان هواداران سرمایه داری و هواداران سوسیالیسم، شکاف میان نژادپرستان سفیدپوست و مهاجران و شکاف میان شهرنشینان و روستانشینان از این دست است.

نژاد سفید یا گفتمان نژادی؟

نشریه آتلانتیک بر همین اساس در یادداشتی هشدار داده است دعواهای حزبی بعد از روی کار آمدن ترامپ صرفاً علامت یک بیماری است و اصل بیماری چیز دیگری است. مشکل اصلی این است که مردم آمریکا دیگر مثل یکدیگر به زندگی نگاه نمی کنند و اساساً در دنیاهای متفاوتی زندگی می کنند. این موجب شده مخالف خود را نه به چشم رقیب بلکه به چشم دشمن نگاه کنند. 

میشل ماگولیس استاد دانشگاه پنسیلوانیا در این باره می گوید آمریکاییان باید جبهه مقابل را به عنوان بخش دیگری از مردم به رسمیت بشناسند و نتیجه رقابت های انتخاباتی و مانند آن را هر چه باشد بپذیرند اما متاسفانه در دو دهه اخیر، اعتبار این نتایج در افکار عمومی به شدت تضعیف شده است.

همین روند استیضاح، یک نمونه روشن است. دو طرف دو روایت مختلف از این روند دارند و روایت خود را از طرق مختلف به مردم القا می کنند، یکی MSNBC را دست گرفته و دیگری  فاکس نیوز را. جمهوری خواهان به دموکرات ها تهمت می زنند که از قدرت خود برای کنارزدن ترامپ و بدنام کردن وی سوءاستفاده می کنند تا مردم را فریب دهند اما دموکرات ها باورشان نمی شود که جمهوری خواهان بخواهند از هر خطای ترامپ بگذرند حتی اگر آن خطا درخواست کمک از یک دولت خارجی برای مچگیری از رقیب انتخاباتی باشد. 

جمع بندی

نیل اروین از مجموع این جدال های نژادی-سیاسی یک پرسش را مطرح می کند: اگر استیضاح رأی نیاورد و ترامپ حتی برای دور بعد نیز به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود، این می تواند نژادپرستان سفیدپوست را راضی کند؟ آنها تا کجا می خواهند ادامه دهند؟ آیا قرار است آنچه دموکراسی آمریکایی نامیده می شود برای تثبیت هر چه بیشتر یک نظام سلسله مراتبی قربانی شود که در آن سفیدپوستان رئیس و بقیه در حالتی آپارتایدگونه کارگری می کنند؟

اما به نظر می رسد آن سوی ماجرای استیضاح در کوتاه مدت پرسش برانگیزتر است: اگر استیضاح ترامپ نهایی شود و جمهوری خواهان سنا نیز با آن همراهی کنند، در آن صورت این نژادپرستان خشن که حیثیت برتر انسانی (!) و جایگاه اجتماعی خود را در خطر جدی می بینند، بعد از حزب جمهوریخواه به کجا پناه خواهند برد؟ آیا در آن صورت موج جدیدی از نافرمانی مدنی، تظاهرات و اغتشاش به بهانه تقلب در انتخابات ویا حتی تروریسم داخلی در ایالات متحده به راه خواهد افتاد؟

این زخم، باید ابتدا درمان شود و الا نمک زدن به آن، بیمار را متشنج خواهد کرد.

منابع

https://www.theatlantic.com/politics/archive/2019/11/impeachment-democrats-republicans-polarization/601264

https://www.foreignaffairs.com/reviews/review-essay/2019-10-15/what-white-america

https://www.theguardian.com/us-news/live/2019/oct/31/trump-news-today-live-impeachment-inquiry-tim-morrison