نگاهی به تغییرات آبخوان‌های ایران و استان سمنان در ۲ دهه اخیر

ایرج حیدریان در گفت‌وگو با ایسنا میزان متوسط افت آبخوان‌ها در استان سمنان را بیش از میانگین کشوری ارزیابی و اظهار کرد: آبخوان‌های استان سمنان در این دو دهه به‌طور متوسط 13 متر و دو سانتی‌متر افت داشتند.

وی ادامه داد: براساس ارزیابی‌هایی که از سال 73 تاکنون انجام شده سطح آبخوان‌ها در کشور به طور متوسط هر ساله حدود نیم ‌متر پایین‌تر رفتند و این در حالی است که آبخوان‌های استان سمنان هر ساله به طور میانگین 67 سانتیمتر افت داشتند که 17 سانتیمتر بیشتر از میانگین‌های کشوری است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان، دلیل این افت بیشتر را در ارتباط با اضافه‌برداشت‌ها، ارزیابی و با اشاره به وجود کسری مخازن در شهرستان‌های هشت‌گانه استان سمنان خاطرنشان کرد: به طور مثال میزان کسری مخازن در دامغان 31.4 است و میزان اضافه‌برداشت‌ها از این شهرستان هم همین اندازه است.

وی بر لزوم احیاء آبخوان‌ها به عنوان یک ضرورت تاکید و تصریح کرد: هیچ راهی پیش روی ما نیست جز اینکه میزان اضافه برداشت‌ها را کاهش دهیم تا آبخوان‌ها به مرور خود را احیاء کنند.

حیدریان با اشاره به سهم بالای بخش کشاورزی از آب‌های این استان گفت: باید بر اساس سند آب استان میزان مصرف آب کشاورزی در استان در یک بازه دو ساله 31 درصد کاهش بیابد.

وی به تفاوت مصرف آب در بخش کشاورزی کشورمان به نسبت دیگر کشورها پرداخت و گفت: مصرف آب در بخش کشاورزی ایران حدود 92 درصد است این در حالی است که جدا از کشورهای توسعه یافته که رقم بسیار پایینی است در کشورهای جنوب شرق آسیا نیز سهم بخش کشاورزی 80 درصد، سهم بخش شرب 10 و بخش صنعت نیز 10 درصد است. البته این میزان در کشورهای اروپایی کاملا متفاوت است چرا که سهم صنعت از منابع آبی در کشورهای توسعه‌یافته اروپایی 60، سهم بخش کشاورزی 30 و سهم بخش شرب نیز 10 درصد است.

وی با بیان اینکه میزان بارش‌ها در این کشورها با کشورمان قابل مقایسه نیست ادامه داد: میزان متوسط بارندگی‌ها در دنیا 700 میلی‌متر است و این در حالی است که این رقم در ایران حدود 250 میلی‌متر و در استان سمنان نصف این رقم یعنی 120 میلی‌متر است. ضمن آنکه میزان تبخیر در دنیا 760 میلی متر و در ایران 2100 میلی متر و متاسفانه در استان سمنان میزان تبخیر 2200 میلی متر است و این به آن معنی است که بخش محدودی از بارندگی‌ها برای ما می‌ماند و بخش اعظم آن تبخیر می‌شود.

وی با بیان اینکه باید واقعیت‌ها را بپذیریم و برای آن برنامه‌ریزی کنیم اظهار کرد: استان سمنان فاقد رودخانه دائمی است و از طرفی جدا از بارندگی ناچیز، تبخیرها در استان بسیار بالا است، از همین رو باید راندمان آب را تا حد ممکن ارتقا ببخشیم.