به گزارش خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، زن جوان از گفتن کلماتی مانند نکن، دست نزن، بشین بچه، بیا اینجا دیگر خسته شده بود، شیطنت‌های فرزندش در روز او را از تمام کار‌های روزمره‌اش عقب انداخته بود، به هیچ یک از کارهایش نمی‌رسید و تنها باید کودکش را کنترل می‌کرد تا خرابکاری نکند و خانه را به ویرانه تبدیل نکند، چراکه یک لحظه غفلت از فرزندش تمام خانه را برهم می‌ریخت.
فرزندش نه تنها خیلی شیطنت می‌کرد، بلکه زیاد درباره هر موضوعی حرف می‌زد، اما هر کسی در این بین چیزی می‌گفت و یک برچسب به فرزندش می‌زد.
«بیش فعالی» برچسبی بود که از سوی افراد متخصص و غیرمتخصص به فرزندش زده می‌شد و نمی‌دانست چه کسی درست می‌گوید و شک کرده بود که آیا فرزندش اختلال بیش فعالی دارد یا نه.
هر بار که از شیطنت‌های فرزندش در جمع سکه یک پول می‌شد، کودک بی گناه را کتک می‌زد و بعد از گریه او شروع به گریه کردن می‌کرد.
محمد باقر حسنوند روانشناس کودک در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره اختلال بیش فعالی اظهار کرد: اختلال بیش فعالی یک اختلال عصبی-رشدی است که با سه نشانه توجه، بیش فعالی، تکانشگری مشخص می‌شود، معمولا از 7 سالگی شروع می‌شود و می‌تواند عملکرد کودک را در حوزه‌های اجتماعی و تحصیلی تحت تأثیر قرار دهد.
وی درباره رابطه والدین با فرزندان بیش فعال گفت: والدین باید توجه کنند که کودکانشان کاری را انجام می‌دهند که از آن‌ها سرزده است و اولین الگو برای کودک خود هستند، اگر والدین الگوی رفتاری خوبی داشته باشند، کودکانشان رفتار بهتری خواهند داشت. همچنین والدین باید احساساتشان را به کودک بیش فعال خود نشان دهند، این احساس اگر صادقانه باشد کودک متوجه می‌شود رفتاری که انجام داده است چه تأثیری از لحاظ احساسی در والدین دارد، به طور مثال اگر از کودک خود ناراحت یا خوشحال هستید، این حس خود را نشان دهید.
حسنوند در ادامه بیان کرد: والدین باید کودک خود را به کار خوب تشویق کنند و به گونه‌ای با او رفتار کنند که پی ببرد رفتاری که انجام داده خوب است یا بد، اگر خوب است، تشویق و اگر بد است تنبیه شود، اما نه تنبیه بدنی. لازم به ذکر است والدین باید کودک را در آغوش بگیرند و یا به صورت کلامی به کودک محبت کنند.
این روانشناس با بیان اینکه والدین باید شنونده خوبی برای کودک خود باشند، تصریح کرد: والدین این کودکان سعی کنند به قولی که به آن‌ها می‌دهند عمل کنند، اگر به کودک گفتند: «بعد از انجام تکالیفت به پارک می‌رویم»، حتما به وعده خود عمل کنند. همچنین این کودکان متوجه وسایل با ارزش والدین خود نیستند، به همین دلیل اشیاء با ارزش (تلفن همراه و...) را از دسترس این کودکان دور کنید.
وی گفت: والدین این کودکان باید توجه داشته باشند بر سر این کودکان داد و فریاد نزنند، چرا که با فریاد چیزی درست نمی‌شود و کودک رفتار بد را ادامه می‌دهد.
این روانشناس ادامه داد: اگر خواسته‌ای از کودک خود دارید به صورت مثبت و آسان، در حد فهم و درک او مطرح کنید تا کودک متوجه انتظاری که از او دارید شود.
حسنوند تصریح کرد: به کودک خود که مبتلا به اختلال بیش فعالی است مسئولیت دهید، این مسئولیت دادن باعث می‌شود کودک یاد بگیرد مسئولیت رفتار خود را در درون خانواده و جامعه بپذیرد.
وی افزود: والدین باید هر تذکر را یکبار به کودک خود بگویند و به او فرصت شروع به حرکت دهند، چراکه انتقاد دائم باعث خستگی کودک و والد می‌شود.
این روانشناس خاطرنشان کرد: والدین به کودک فرصت دهند یک نقش را در خانواده به عنوان فرد مهم انجام دهد؛ با دادن این نقش کودک حس می‌کند مسئولیت دارد و مسئولیت پذیر می‌شود و اعتماد به نفس خوبی در او شکل می‌گیرد.
والدین باید بدانند که تنبیه فرزندی که بیش فعال است، راه حل مشکل نیست و جز ناراحتی خودشان و گریه کودک فایده‌ای ندارد.
بیشتر بخوانید: نکاتی مهم برای کنترل کودکان در مهمانی‌ها
نسیم نجفی روانشناس و مشاور در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: بیش‌فعالی شایع‌ترین اختلال رفتاری در سنین کودکی و بلوغ است.
وی با بیان اینکه این عارضه بیشتر در دوران ابتدایی و به هنگام بلوغ در کودکان رخ می‌دهد و وضعیت بسیاری از بیماران مبتلا به این اختلال با افزایش سن بهتر می‌شود، افزود: بیش‌فعالی از جمله مشکلات رفتاری و عصب‌شناسی است که بیشتر در پسران شایع می‌شود.
نجفی با بیان اینکه علل بروز این اختلال بسیار متعدد و پیچیده است، تصریح کرد: ژنتیک، محیط، سابقه سوءمصرف مواد، شرایط خانوادگی و اجتماعی از جمله عوامل اصلی بروز اختلال بیش‌فعالی در افراد هستند.
وی با بیان اینکه بیش‌فعالی به عنوان یک اختلال عصب‌شناسی، ترکیبی از دو اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی است، گفت: معمولاً خانواده‌ها در سن 3 سالگی فرزندشان متوجه این اختلال می‌شوند، اما بهترین زمان برای تشخیص این بیماری، دوران مدرسه است.
این روانشناس با بیان اینکه کودک بیش فعال، توجه خود را نسبت به جزئیات از دست می‌دهد و یا به خاطر بی‌دقتی در انجام فعالیت‌های درسی خود و یا سایر فعالیت‌ها اشتباه می‌کند، افزود: کودک بیش‌فعال از دستورالعمل‌ها پیروی نمی‌کند و فعالیت‌های مدرسه و وظایف خود را ناتمام رها می‌کند و از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به فکر کردن و تلاش دارند، اجتناب می‌کند.
نجفی با بیان اینکه به هنگام صحبت کردن با کودکان بیش‌فعال، احساس می‌کنید که گوششان بدهکار نیست، گفت: این کودکان معمولاً وسایل مورد نیاز برای انجام فعالیت‌ها و وظایف خود را گم می‌کنند و حواسشان توسط محرک‌های بیرونی زود پرت می‌شود.
وی افزود: فردی که اختلال بیش‌فعالی دارد باید آزمایش آهن و زینک دهد، زیرا بیش‌فعالی از کم‌خونی و کمبود آهن به وجود می‌آید.
نجفی با بیان اینکه استفاده از مواد غذایی مانند پاستیل، کاکائو، سویا و غذا‌های حاوی موادرنگی همانند ژله موجب تشدید این رفتار‌ها می‌شود، گفت: خوردن غذا‌های حاوی اُمگا3 مانند ماهی برای افرادی که دچار اختلال نقص بیش‌فعالی هستند، بسیار مفید است.
وی با بیان اینکه والدین باید در برخورد با کودک بیش‌فعال خود، با یکدیگر هماهنگ باشند تا کودک فرصتی برای سوء‌استفاده و تکرار رفتار نادرست خود نداشته باشد، تصریح کرد: والدین باید از تنبیه جسمی، لفظی، تذکر دادن و مقایسه کودک خود با سایر کودکان جداً خودداری کنند.
این روانشناس با بیان اینکه باید والدین در منزل قوانینی ایجاد کنند و در صورت انحراف از این قوانین، کودک خود را جریمه کنند، گفت: جریمه کودک باید به صورت ممنوعیت از تماشای برنامه تلویزیون، انجام بازی مورد علاقه‌اش و قهر کردن کوتاه مدت با او باشد.
والدین با فرزند بیش فعال خود چگونه رفتار کنند؟
