به گزارش خبرگزاری مهر، خسرو رفیعی کارشناس روابطعمومی، در یادداشتی که متن آن را میخوانید، به بررسی عملکرد روابط عمومیها پرداخت: «در سالهای اخیر دیدگاه و انتظار مخاطب، مشتری و ذینفع برای سازمانها اهمیت و نقش بسزایی یافته است و مردم رویکرد اخلاقی را در عرصه رقابت به عنوان اولویت اول هر سازمان تلقی کرده و سازمانی که اصول اخلاقی ارزش ها را بهتر رعایت کند، برای همکاری و تعامل انتخاب میکنند و روابط عمومی به عنوان یک جایگاه تخصصی و حرفهای نقش غیر قابل انکاری در هر سازمان دارد.
زمانیکه طرح اجرای آبرسانی را تصویب کردند و لولهگذاری در تهران آغاز شد، همان زمان متخصصین و افراد صاحبنظر عنوان و درخواست کردند که شبکه فاضلاب در کنار شبکه آب ضرورتی اجتناب ناپذیر است. مسئولان ناآگاه آن زمان طرح را فانتزی قلمداد کردند و پس از سالها با هزینه ای چند برابر و با کمک سازمانهای جهانی و صندوق بینالمللی و با قرض از این و از آن و با دردسر شهر تهران در سالهای اخیر هنوز برای این طرح راه به جایی نبردهاند و یا زمانی که دکتر حسابی التماس میکرد، برای تاسیس دانشگاه، مجلس وقت و افراد ناآگاه ایجاد دانشگاه را غیر ضروری و به درد نخور میپنداشت.
تاریخ ایران زمین ما سراسر از پشیمانیهاست که چرا زودتر فکر نکردیم و چرا زودتر دست به کار نشدیم و چرا سالهای سال از غرب عقب افتادیم. استفاده از افراد غیرمتخصص عواقب سنگینی دارد، قبول کنیم هر حرفه و هر فعالیتی نیاز به متخصص آن دارد و یک شبه نمیتوان برنامهای را تغییر داد. یک شبه نباید به فکر جابجایی باشیم. قبول کنیم هر حرکتی برنامهریزی لازم دارد، تفکر میخواهد، متخصص نیاز دارد، افراد صاحبنظر باید نظر بدهند.
نباید فکر کنیم همه چیز را میدانیم و فکر کنیم دیگران هیچ نمیدانند. دیگران وقتی بیتوجهی و کوته فکری ما را مشاهده میکنند دلسرد، ناامید و ناراضی میشوند. حاصل آن حضور دانشمندان ایرانی در بزرگترین مراکز علمی، فنآوری جهان خواهد بود و ایران خود را طلاق خواهند داد و عطای آن را به لقای آن میبخشند و امروز میبینیم دانشمندان ما در تمام مراکز صنعتی، علمی، دانشگاهی سایر نقاط جهان سرآمد دیگران هستند، بدون اینکه قدمی برای میهن خود بردارند.
آیا زمان آن فرا نرسیده کمی کوتاه بیاییم، تفکر دیگران را نیز بررسی کنیم، باور کنیم آنها هم میفهمند و شاید بهتر از ما فکر میکنند و خود را عالم بر همه علوم ندانیم و قبول کنیم که اگر ما مسائل فنی را به صاحبان آن بسپاریم، اگر مسائل مذهبی را به عالمان آن واگذار کنیم، اگر دانشگاه را به دانشگاهیان سپرده و مسائل سیاسی مذهبی را به اهلش بسپاریم و در اینصورت است که علم پیشرفت میکند، اقتصاد راه خود را پیدا کرده جامعه آرامش مییابد و عدالت اجتماعی جای رانت و رانت بازی و پارتی بازی را میگیرد . یادمان باشد هر علمی، هر تخصصی، هر هنری ، هر فنی دانش خود را میخواهد و نباید خود را جای همه آنها قرار دهیم.
امروز ما در دورانی زندگی میکنیم که سازمان به عنوان ابزار اجرای هدف های مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی شناخته شده و سرمایه انسانی کارامد و آزموده جزیی جدایی ناپذیر و مهمترین رکن و پایه هر سازمان را تشکیل میدهد و تحقق اهداف سازمان بدون استفاده از افراد متخصص در رشته های مورد نیاز سازمان به بیراهه رفتن است. تقسیم کار و استفاده از افراد دارای صلاحیت و کارشناسی موجب تقویت سازمان میشود.
امروز علومی مانند علوم اجتماعی کارشناس و متخصص خود را لازم دارد و به دلیل گسترش آن نیاز به شناخت کافی دارد. متاسفانه هنوز بسیاری از مدیران یک سازمان قسمت چشمگیری از وقت خود را به طور مستقیم یا غیر مستقیم صرف مکالمه تلفنی، اصلاح پیش نویس نامهها، تهیه و تدوین بخشنامه و اطلاعیه، رسیدگی به دردل یک ارباب رجوع ناراضی، محدودیتهای مقررانی، توضیح مسائل و مشکلات موجود و نشان دادن رضایت یا عدم رضایت میکنند و درحالیکه این بخش ها متخصص و کارشناس لازم دارد و نمیتوانیم وقت و فرصت اصلی خود را که باید در بخشهای دیگر مصرف کنیم، صرف بخشی که باید زیر نظر متخصص آن انجام شود صرف کنیم.
دانشمندان و متخصصان، روابط عمومی را یکی از ابزارهای اصلی و استراتژیک مدیریت میدانند که به شرایط متقابل بین جامعه و هر سازمانی کمک کرده و منجر به ایجاد شرایط توسعه برای سازمان میشود. روابط عمومی نقشی بیبدیل برای توسعه و ایجاد شرایط توسعه دارد و نقشی اساسی برای تحقق اهداف اصلی هرسازمان قبل از هر هدفی تا پایان عملیات بهره برداری آن دارد و بالاتر از آن نقش روابط عمومی به عنوان قلب اخلاق حرفهای سازمان است. روابط عمومی به دنبال ایجاد ارتباط با جامعه در درون سازمان و ذینفعان بیرونی می تواند مهمترین عامل برای برطرف کردن مشکلات هر سازمان باشد و تصویری روشن و مثبت از سازمان خود را در جامعه ترسیم کند.
ما امروز در دورانی زندگی می کنیم که سازمان به عنوان ابزار اجرای اهداف گوناگون اجتماعی شناخته شده است و نیروی انسانی کارآمد و متخصصین آن جزیی جدایی ناپذیر و نیاز هر سازمانی را تشکیل می دهد. تحقق اهداف سازمان که با طیف وسیعی از ذینفعان داخلی و خارجی روبرو است بدون نیروی متخصص روابط عمومی امکان پذیر نیست.
پاتریشیا پارسون استاد برجسته دانشگاههای غرب اصول اخلاق حرفه ای را به عنوان کاربرد دانش، فهم و پاسخ به رفتارهای درست و غلط در حرفه روابط عمومی تعریف کرده و معتقد است مفهوم اصول اخلاقی به خودی خود به صورت ریشهای برای متخصصان روابط عمومی امری ضروری و پذیرفته شده است و برای ایفای مسئولیت در فعالیتهای حرفهای از مهمترین عوامل است.
اساتید برجسته روابط عمومی تفکرات اخلاق حرفهای را در روابط عمومی در دو مفهوم جداگانه تعریف کردهاند. یکی مفهوم نتیجهگرا و دیگری مفهوم مقرراتگرا است. رویکرد نتیجهگرا بر اساس انجام کار و کنترل کردن مستمر تمرکز دارد و بر اساس آن اهداف و ابزار آن را تعریف میکند.
در مفهوم و رویکرد مقررات گرا انجام کار بر اساس قوانین است و همواره روابط عمومی باید آنچه را انجام میدهد، مطابق با قوانین باشد. بنابراین لازم است کارشناسان روابط عمومی در معرفی و تبادل نظر و تعامل با ذینفعان بر اساس پیروی از قوانین درست بهترین نتیجه و دستاورد را برای سازمان و جامعه خود بوجود آورند. زمانیکه اخلاق در روابط عمومی را مطرح میکنیم، خاطره پدرروابط عمومی ایران دکتر نطقی در گوشمان زمزمه می کند که مهمترین عامل و حرکت رعایت اصول اخلاق در حرفه روابط عمومی است و اساساً اصول اخلاقی ارزشها و وظایف هر سازمان را برای روابط عمومی تعریف میکند.
در سالهای اخیر رویکرد اخلاقی برای سازمانها در تعامل با ذینفعان بسیار ضعیف و از اهمیت آن کاسته شده است. مواردی مانند احترام، منفعت عام، باز بودن، شفاف بودن، اطمینان، حریم شخصی افراد، حسن شهرت، صداقت، وفاداری اعتبار و درستکاری سازمان نسبت به جامعه بسیار کم رنگ شده و این کمرنگی نقش روابط عمومی را که وظیفه سنگین سازمانی برای حضور در جامعه و ارائه حقیقت و واقعیت بر عهده دارند تضعیف میکند.
وقتی نوبت به صداقت میرسد یکی از مهمترین و اصلیترین موارد اخلاق حرفهای را به کارشناسان روابط عمومی گوشزد میکند که به هیچکس و به هیچ ذینفعی و مخاطبان خود حتی یکبار هم دروغ گفته نشود. دروغ گویی و فریب، آدرس غلط دادن، جلوه دادن غیر واقع به جای حقیقت در روابط عمومی جایگاهی ندارد ولی متاسفانه همواره شاهد آن هستیم. شاید در برخی از بخش ها بعضی دروغ مصلحت آمیز، یا پنهان کردن اشتباه را به صلاح میدانند ولی در روابط عمومی نمیتوان برای پوشاندن اشتباهات و مشکلات ایجاد شده دروغ گفت.
نباید فراموش کنیم اصول ارتباط به ما یاد داده است ارتباط، تعامل، اطلاع رسانی، مکالمه و مکاتبه غیر قابل برگشت است و ماندگار خواهد بود و موجب آسیب زدن به اصول و اهداف هر سازمان میشود و چنانچه اعتماد مردم و ذینفعان از بین برود، پاک کردن آن سهل و آسان نیست برای همین منظور است که نقش روابط عمومی اخلاق گرا بسیار پررنگ میشود و باید از تکنیکهای ارتباطی مناسب استفاده و از دانش کافی بهرهمند باشیم تا برای منافع سازمان که با جامعه پیوند دارد، استفاده کنیم.
نقش روابط عمومی برای هر سازمانی حیاتی است و استفاده از افراد غیرمرتبط و غیر متخصص این جایگاه را فانتزی کرده و نقشی را که در توسعه سازمان دارد لوث و بیهوده میکند و فقط جایگاهی هزینهبر است. ضرر و زیان دخالت و اظهار نظر و فرمایشی کردن روابط عمومی ممکن است در کوتاه مدت ضرر و زیان آن مشاهده نشود ولی در بلند مدت اثرات مخرب آن اجتناب ناپذیر است.
در جهان امروز در قرن اطلاعات استفاده از نقش روابط عمومی حرفهای و اهمیت به تفکر کارشناسان و متخصصان آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. امروز نمیتوانیم خود را پنهان کنیم و اطلاعات در کوتاهترین زمان منتشر میشود و جامعه، ما را قبول یا رد می کند و هزینه جبران عدم پذیرش ذینفعان بسیار سنگین است. حقیقت همیشه تلخ است و دروغ همواره شیرین و گوارا است. حقیقت تلخ را که برای پیشرفت و توسعه سازمان خود ضرورتی اجتناب ناپذیر است با یک دروغ شیرین معامله نکنیم.