به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، مدتی است پارچه چادر مشکی گران شده و هزینه‌های چادری بودن برای بانوان باحجاب دارای پوشش چادر را بالا برده است. تنوع چادرهای موجود در بازار هم بسیار زیادشده؛ مدل چادر تعیین‌کننده کاربرد آن و جنس پارچه‌اش تعیین‌کننده کیفیت و دوام آن است. جنس پارچه البته روی زیبایی چادر هم تأثیر می‌گذارد و برای جنس بهتر و چادر زیباتر هم باید بیشتر هزینه کرد. اگر خانمی بخواهد چادر مشکی دارای پارچه‌ای باکیفیت، بادوام و زیبا تهیه کند، باید بیش از 500هزار تومان و گاهی تا یک میلیون تومان و بیشتر هم هزینه کند که بسیاری از خانواده‌های قشر متوسط و پایین جامعه از پس پرداخت این هزینه برنمی‌آیند یا به سختی آن را تامین می‌کنند، مخصوصا اگر بیش از یک چادری در خانواده داشته باشند.
پارچه چادر مشکی به2 نوع ساده و طرح‌دار تقسیم می‌شود. پارچه‌های ساده رسمی‌اند و پارچه‌های طرح‌دار، مجلسی. البته این یک قانون نیست، انواع پارچه چادر مشکی ساده را می‌توان هم مجلسی و هم غیرمجلسی استفاده کرد بعضی پارچه‌های چادر مشکی مانند پارچه‌های خامه‌دوزی‌شده یا پارچه‌های گل‌برجسته فقط برای مجالس مناسب هستند. اکنون در بازار، پارچه‌های چادر مشکی ساده از تنوع بالایی برخوردار است که با توجه به نوع مصرف می‌توان هر یک از این نوع پارچه‌های ساده را انتخاب کرد.
مبدأ و تنوع قیمت پارچه‌های چادر مشکی
ایران بزرگ‌ترین مصرف‌کننده پارچه چادر مشکی در دنیاست که سالانه بین 80 تا 90 میلیون مترمربع مصرف دارد اما واقعیت این است که سهم بسیار ناچیزی در تولید این محصول داشته و به بازاری پرسود برای کشورهای تولیدکننده این محصول تبدیل شده است. بازار چادر مشکی ایران در تصرف اجناسی است که از ژاپن، کره‌جنوبی، مالزی و اندونزی وارد کشور می‌شود. بالاترین کیفیت و البته بالاترین قیمت را پارچه‌های ژاپنی دارند و کره‌ای‌ها در جایگاه بعدی قرار دارند. در ایران تنها یک کارخانه نساجی پارچه چادر مشکی تولید می‌کند. علاوه بر آن قیمت انواع پارچه‌های چادر مشکی براساس کیفیت آنها متنوع است. پارچه‌های ژاپنی
با‌کیفیت‌ترین پارچه‌های موجود در بازار هستند و بعد از آن تولیدات کره و ویتنام قرار می‌گیرند که قیمت مناسب‌تری نسبت به پارچه چادری ژاپنی دارند. البته پارچه‌های حریر اسود ایرانی هم از کیفیت بسیار خوبی برخوردار هستند اما به گفته کارشناسان، این کیفیت از تابستان امسال و در پی بازگشت تحریم‌ها افت کرده چون نخ مورد‌نیاز برای تولید این پارچه از اسپانیا وارد می‌شده و اکنون این واردات متوقف شده است. با این حال اکثر تولیدکنندگان چادرهای مدل‌دار از حریر اسود ایرانی هم برای دوخت چادرهای دانشجویی و عربی استفاده می‌کنند. مدیر فروش یک سایت اینترنتی که در زمینه فروش پارچه و چادر مشکی فعالیت دارد، کف قیمت پرداختی برای تهیه یک قواره پارچه حریر اسود ایرانی را که از ساده‌ترین انواع پارچه چادر مشکی است، 180هزار‌تومان می‌داند. فرزانه شفیعی می‌گوید: تهیه یک قواره از نمونه کره‌ای همین پارچه حداقل 50هزار تومان بیشتر و حدود 220هزار تومان هزینه برمی‌دارد و برای خرید یک قواره پارچه کرپ خاویاری ژاپنی باید بیشتر از 330هزار تومان پرداخت. این قیمت‌ها برای انواع ساده پارچه‌ها بسته به کیفیت آنها تا حدودی کم و زیاد می‌شود اما وقتی پای انواع پارچه‌های طرح‌دار به میان می‌آید قیمت‌ها بسیار بالاتر می‌رود و تا حدود یک‌میلیون‌تومان هم می‌رسد. شفیعی می‌گوید: پارچه‌های طرح‌دار ژاپنی که 2،3ماه پیش یک‌میلیون‌تومان قیمت داشتند الان یک‌میلیون و 800هزار تومان فروخته می‌شوند.
بازشدن پای چینی‌ها به بازار چادر مشکی
ورود انواع پارچه‌های چینی به بازار ایران در پی گران شدن انواع ژاپنی و کره‌ای ، بیشتر شده است؛ پارچه‌هایی که اتفاقا کیفیت بسیار خوبی هم دارند. شفیعی، از مسئولان کشوری و دست‌اندرکاران صنعت نساجی می‌پرسد: چطور است که چین طی یکی، دو سال موفق به تولید پارچه‌ای با این کیفیت می‌شود ولی ایران با این میزان پیشرفت علمی و با این حجم مصرف پارچه چادر مشکی، پس از سال‌ها تنها یک تولیدکننده دارد، آن هم با تولیداتی محدود؟ این نکته‌ای است که عضو هیأت‌مدیره جامعه متخصصان نساجی ایران نیز به آن اشاره می‌کند. علیرضا حائری می گوید: هرچند فناوری تولید چادر مشکی از پیچیدگی خاصی برخوردار است، اما تکنولوژی‌های پیچیده‌تر از آن را در کشور داریم و شاید تاکنون اراده‌ای در این زمینه وجود نداشته است. او به ارزبری100 تا 120میلیون دلاری واردات این محصول به کشور در سال اشاره کرده و می‌افزاید: محصولی که در گذشته سوئیس، کره‌جنوبی و ژاپن در تولید و صادرات آن پیشتاز بودند، امروز کشورهایی همچون تایلند، چین، ویتنام و اندونزی هم به تکنولوژی تولید آن دست یافته‌اند اما مسئولان کشورمان تنها راه تامین آن را واردات تشخیص داده‌اند.
تولید داخلی حداقلی
کارخانه حجاب شهرکرد از سال 95 تولید آزمایشی پارچه چادر مشکی را آغاز کرد و توانست تولید خود را از 3میلیون مترمربع پارچه در ابتدای فعالیت، به 5میلیون مترمربع در سال97 برساند. امسال نیز پیش‌بینی می‌شود تولید این کارخانه به 5/7میلیون مترمربع برسد. محمدتقی دانایی هوشیار، مدیرعامل این کارخانه چندی پیش گفته بود که کارخانه‌اش با 75 تا 80درصد ظرفیت خود در حال فعالیت است و دلیل اینکه نمی‌تواند با صددرصد ظرفیت فعالیت کند را دشواری‌های تأمین مواداولیه عنوان کرده بود. او همچنین از تامین 10درصدی نیاز بازار چادر مشکی کشور با تولیدات این کارخانه گفته بود اما کارشناسان امر سهم تولیدات داخلی از بازار کشور را در مجموع بسیار کمتر از این مقدار می‌دانند.
دلایل گرانی چادر مشکی
دلیل گرانی پارچه چادر مشکی را به بالا بودن تعرفه واردات آن نسبت می‌دهند. فعالان این حوزه معتقدند وقتی بیش از 95درصد حجم کالاهای موجود در بازار را کالای خارجی تشکیل می‌دهد، عملا تولید داخلی ما چیزی در حد صفر است و باید پارچه چادر مشکی از سایر انواع پارچه مستثنی می‌شد، نه اینکه تعرفه 32درصدی برای این کالا وضع شود؛ دلیلی که البته منطقی به‌نظر می‌رسد. برخی واردکنندگان این کالا تأکید کردند که تنها 30درصد حجم واردات پارچه چادر مشکی از مسیر قانونی وارد کشور می‌شود، آن هم فقط برای اینکه کالایشان گمرکی بخورد و شناسنامه داشته باشد. آنها می‌گویند اگر بخواهند تمام وارداتشان را قانونی انجام دهند قیمت‌ها بیش از این بالا می‌رود و فروش بیش از این کاهش پیدا می‌کند. درحالی‌که واردکنندگان تنها دلیل قاچاق گسترده پارچه را بالا بودن تعرفه واردات و تنها راه بهبود شرایط را حذف یا کاهش آن می‌دانند، به‌نظر می‌رسد این تنها عامل تأثیرگذار نیست. با درنظر گرفتن همه عوامل تأثیرگذار در تامین و عرضه چادر مشکی، واقعیت آن است که قشر متوسط جامعه که اتفاقا مصرف‌کننده عمده چادر مشکی هستند، شرایط اقتصادی مناسبی ندارند و گرانی این کالا که کالایی فرهنگی محسوب می‌شود، برای این قشر فشار اقتصادی و روانی را به همراه دارد.
قاچاق سازمان‌یافته و ترجیح قاچاق‌فروشی
یک عضو هیأت مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران فرار از پرداخت مالیات را تنها دلیل حجم بالای قاچاق می‌داند و می‌گوید: واردکننده برای یک کانتینر به‌طور رسمی برگ خروج می‌گیرد و 2کانتینر دیگر را هم با همان برگ خروج وارد کشور می‌کند. عباس سرشارزاده، در توضیح دلیل گرایش به قاچاق‌فروشی می‌افزاید: حجم فروش جنس قاچاق هیچ جا ثبت نشده و مالیاتی هم برای آن پرداخت نمی‌شود. مالیات بر ارزش افزوده 9درصد میزان فروش است که وقتی فروش جایی ثبت نشده این مالیات هم خودبه‌خود حذف می‌شود. از سوی دیگر فروشنده باید جنس خود را در شبکه توزیع مشخص و قانونی به فروش برساند که همه عوامل این شبکه توزیع باید به اداره دارایی مالیات بپردازند اما برای اینکه چنین مالیات‌هایی را پرداخت نکنند، راحت‌تر و کم‌هزینه‌ترین راه آن است که جنس به شکل قاچاق وارد و فروخته شود. سرشارزاده فشارهای وارد شده به شبکه توزیع قانونی کالا از سوی دولت و سیاست‌های ناکارآمد مالیاتی را دلایلی می‌داند که قاچاق را برای قاچاقچی به‌صرفه می‌کند. نکته قابل‌توجه آن است که جدای از اینکه تعرفه بالا می‌تواند واردات رسمی، قانونی و کنترل‌شده را هزینه‌بر کند، دلیل مهم گرانی‌ها را باید در بالا بودن نرخ ارز جست‌و‌جو کرد. واردکننده، کالا با ارز گران می‌خرد و به مصرف‌کننده هم گران می‌فروشد. از طرف دیگر کنترلی هم بر تعیین قیمت کالای قاچاق وجود ندارد و هرکسی می‌تواند کالا را با هر قیمتی که می‌تواند بفروشد، درحالی‌که در واردات قانونی قیمت خرید مشخص و فاکتور فروش قابل‌کنترل است.
نبض بازار
اگر خانمی بخواهد چادر مشکی دارای پارچه‌ای باکیفیت، بادوام و زیبا تهیه کند، باید بیش از 500هزار تومان و گاهی تا یک میلیون تومان و بیشتر هم هزینه کند که بسیاری از خانواده‌های قشر متوسط و پایین جامعه از پس پرداخت این هزینه برنمی‌آیند یا به سختی آن را تامین می‌کنند، مخصوصا اگر بیش از یک چادری در خانواده داشته باشند
سهم بالای واردات
بازار چادر مشکی ایران در تصرف اجناسی است که از ژاپن، کره‌جنوبی، مالزی و اندونزی وارد کشور می‌شود. بالاترین کیفیت و البته بالاترین قیمت را پارچه‌های ژاپنی دارند و کره‌ای‌ها در جایگاه بعدی قرار‌دارند. در ایران تنها یک کارخانه نساجی پارچه چادر مشکی تولید می‌کند
