بازار در تسخیر شیرهای ایرانی‌

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، شاید به‌نظر بیشتر مردم بازار لوازم و ابزارآلات ساختمانی جذابیتی نداشته باشد ولی واقعیت این است که چنین ذهنیتی درباره بازار شیرآلات و کاشی و سرامیک اصلا درست نیست. ویترین این فروشگاه‌ها غرق در نور و درخشش است و رنگ‌های خیره‌کننده کاشی‌ها و طلایی، نقره‌ای و برنزی شیرها و سردوش‌ها نه‌تنها توجه عابران را به‌خود جلب  بلکه چشم‌ آنها را به‌خود خیره می‌کند؛ اقلام و وسایلی که پیش‌تر در طرح‌ها و رنگ‌هایی محدود و کسل‌کننده در بازار موجود بود اما امروز تنوع آنها، انتخاب را برای خریداران سخت کرده است. بررسی محصولات عرضه‌شده در بازار لوازم بهداشتی و ساختمانی نشان می‌دهد که هم‌اکنون تولیدات شرکت‌های داخلی حرف نخست را در این بازار می‌زند، مخصوصا در زمینه شیرآلات بهداشتی که برند‌های ایرانی نه‌تنها بازار کشور، بلکه بازار همه کشورهای همسایه را در اختیار دارند. تولیدات این شرکت‌ها در طرح‌های به‌روز و زیبا و با کیفیتی بالا عرضه می‌شوند که در سال‌های اخیر حتی نظر خاص‌پسندان را هم جلب کرده و از برندهای خارجی پیش افتاده‌اند، اما برای اینکه بتوانیم یک خرید خوب در این بازار داشته باشیم، نمی‌توانیم فقط به چشمانمان اعتماد کنیم چون علاوه بر ظاهرزیبا، پای فاکتورهای دیگری هم در میان است.

نخستین نکته‌ای که برای انتخاب شیر باید مورد توجه باشد، جنس بدنه است. بدنه اصلی شیرآلات بهداشتی از دو جنس «برنج» و «سرب خشک» است. سرب خشک پس از مدتی در واکنش با آب دچار خوردگی شده، وارد آب می‌شود که برای سلامتی انسان خطرناک است. شیرآلاتی که از سرب خشک ساخته می‌شوند ارزان‌ترند اما عمر کوتاهی دارند. خبر خوب اینکه امروزه بیشتر شیرهای تولیدی داخلی نیز از برنج ساخته می‌شوند و کمتر نگرانی‌ای در این زمینه وجود دارد.

روکش شیرآلات بهداشتی

آبکاری یا پوشش نهایی شیرآلات ویژگی دیگر آنهاست که علاوه بر زیبایی ظاهری در دوام و کیفیت شیر هم تأثیرگذار است. هرقدر کیفیت آبکاری بهتر باشد، شیرآلات دیرتر فرسوده می‌شوند. در مورد کیفیت آبکاری نیز 2 فاکتور جنس آبکاری و دیگری ضخامت آن تأثیرگذار است. علاوه بر آن روکش‌های مختلفی برای آبکاری وجود دارد از قبیل برنج (روکش طلایی)، اپوکسی(رنگی)، نیکل، برنز، مس و استیل(کروم) اما بهترین روکش موجود در بازار روکش استیل است زیرا هم در برابر پوسیدگی مقاوم است و هم لکه‌ها را کمتر نشان می‌دهد.

برندبازهای شیرآلات 

هم‌اکنون مطرح‌ترین برندهای شیرآلات تولید داخل که عمده سهم بازار را در اختیار دارند، عبارتند از: راسان، سهند، شودر، شایان، درخشان و قهرمان. با وجود این هنوز هم برخی برندهای خارجی در بازار کشورمان فعالیت دارند که می‌توان به برندهای کی. دبلیو.سی و موست اشاره کرد. با وجود سهم غالب تولیدکنندگان ایرانی از بازار شیرآلات هنوز هم برخی برندهای خارجی مانند گروهه آلمان با قیمت‌های بالای محصولاتشان در بازار ایران فعالیت دارند. کسانی که محصولات این برند را برای خرید انتخاب می‌کنند، برای هر تکه شیرآلات باید 5تا 6میلیون تومان بپردازند، این در حالی است‌که میانگین قیمت هر تکه از تولیدات داخلی حدود 5/1میلیون تومان است. به گفته کارشناسان و فعالان این صنف کیفیت و دوام محصولات برندهای مطرح و شناخته شده داخلی تفاوت خیلی زیادی ندارد ولی شیرهای تولید داخل همه از کارتریج‌هایی استفاده می‌کنند که یا از اسپانیا یا از چین وارد می‌شوند. کارتریج‌های اسپانیایی کیفیت بسیار بهتری دارند و تولید‌کنندگان شیرآلاتی که از این کارتریج‌ها استفاده کرده‌اند، قطعا محصولاتی بادوام‌تر را تولید و به بازار عرضه می‌کنند.

عامل مؤثر خدمات پس از فروش

نکته بسیار مهم دیگری که برندهای مطرح در بازار شیر آلات را از یکدیگر متمایز می‌کند و در انتخاب کالای خوب باید حتما به آن توجه کرد، خدمات پس از فروش است. گرچه تمام شیرآلات موجود در بازار 5سال گارانتی دارند اما در زمینه خدمات پس از فروش تفاوت‌های زیادی بین آنها وجود دارد که منجر به خوشنامی و بدنامی برخی برندها بین مشتریان شده است. مدیر فروش یکی از فروشگاه‌های لوازم بهداشتی و ساختمانی که نمایندگی یکی از برندهای ایرانی را در اختیار دارد، دوام و خدمات پس از فروش را مهم‌ترین فاکتور مورد توجه مشتری‌ها می‌داند. مهدی تاران می‌گوید: تنوعی که در شیرآلات ایرانی هست، در خارجی‌ها وجود ندارد و برندهای محدودی در بازار ایران فعالیت دارند اما بعضی از شیرآلات خارجی ویژگی‌ها یا ظاهری خاص دارند که مورد توجه بخش اندکی از خریداران است، مثلا یکی از برندهای خارجی شیری تولید کرده که با باز شدن آب گرم، لامپ ال‌ای‌دی آن روشن می‌شود، یا برخی دیگر از انواع شیرها لمسی هستند یا ویژگی‌های خاص دیگری دارند اما اکثر خریداران بدون توجه به این فاکتورها به‌دنبال کیفیت و دوام هستند. خدمات پس از فروش دیگر عامل تعیین‌کننده‌ای است که او به نقش آن در انتخاب مشتریان آن اشاره و اعلام می‌کند: خدمات پس از فروش بعضی برندها به محض اعلام خرابی، مثل اورژانس به سرعت مراجعه ‌و مشکل را برطرف می‌کنند اما برندهایی هم هستند که 72ساعت زمان می‌برد تا خدمات ارائه دهند.

مونتاژ به جای تولید

یک عضو هیأت‌مدیره اتحادیه لوازم بهداشتی و ساختمانی نیز از فعالیت شرکت‌هایی در صنعت شیرآلات ایران خبر می‌دهد که مونتاژ کار و نه تولیدکننده‌اند. علی آقایی‌دوست، بیشتر کالاهایی که به نام این شرکت‌ها فروخته می‌شود را تولید چین می‌داند و می‌گوید: حتی بعضی از شرکت‌های تولیدی قدیمی مشهور هم با واردات قطعات چینی آنها را مونتاژ می‌کنند و به نام شرکت خودشان می‌فروشند و اتفاقا بیشترین آمار شکایت و نارضایتی را هم مطابق نظرسنجی سایت اتحادیه، همین شرکت‌ها دارند. او تولیدات برندهای شناخته‌شده‌ ایرانی را جز در مواردی که مواد، دیزاین و طراحی خاصی داشته باشند، از لحاظ قیمت و کیفیت در یک محدوده می‌داند.

رکود و گردش مالی پایین بازار

 بازار شیرآلات بهداشتی نیز همانند سایر بخش‌های تولیدی کشور در نتیجه شرایط اقتصادی غیرقابل پیش‌بینی، وضعیت پرنوسانی را تجربه کرده است. رکود کنونی این بازار که تابع مستقیمی از رکود بازار مسکن و صنعت ساختمان است تا جایی خودنمایی می‌کند که به گفته بعضی از فروشندگان بیش از یک سال است هیچ سازنده‌ای از آنها خرید نکرده و مشتری‌هایشان خریداران عادی و موردی بوده‌اند. تاران در این زمینه می‌گوید: از ماه‌های پایانی سال 96 و با افزایش جهشی نرخ دلار بازار ما به‌شدت تحت‌تأثیر قرار گرفت و افت کرد. سال 96فروش ما خیلی خوب بود ولی بعد از آن از سال 97 تا امسال با وجود افزایش چندبرابری قیمت‌ها، سود کلی ما هیچ تغییری نکرده است. او با بیان اینکه در این صنف، بازار خوب به معنی فروش 20میلیون جنس در روز است، اضافه می‌کند: بازار امروز به شکلی است که ممکن است حتی یک هفته هیچ فروشی نداشته باشیم. کامران فخریان، فروشنده دیگری است که در زمینه لوازم بهداشتی‌ساختمانی فعالیت دارد. او هم شرایط بازار را بسیار نامناسب می‌داند و می‌گوید: با وجود افزایش 2برابری قیمت‌ شیرآلات نسبت به سال 96 و افزایش بین 30تا 40درصدی قیمت سایر اقلام مثل کاشی و سرامیک، فروش بسیار کاهش یافته و از سازندگان و خریداران عمده خبری نیست. درحالی‌که بازار لوازم ساختمانی در رکود کامل به سر می‌برد، خبر گران‌شدن بنزین نیز می‌تواند وضعیت را از این هم بدتر کند. افزایش هزینه‌های حمل‌و‌نقل می‌تواند قیمت تمام‌شده کالا را برای مشتری افزایش داده و خرید را از میزان کنونی هم پایین‌تر بیاورد. فخریان می‌گوید: هزینه‌های حمل‌ونقل کالا از همین حالا افزایش یافته و کرایه‌‌ای که تا 2هفته پیش 50هزار تومان بود، الان بین 80تا 100هزار تومان شده، این افزایش کرایه هم هزینه‌های ما و هم هزینه خریدار را افزایش می‌دهد. شاید برای خریداری که مشکل مالی ندارد و عمده خرید می‌کند، این تفاوت قیمت چندان چشمگیر نباشد اما برای خریدار جزئی، محصول نهایی گران تمام می‌شود.

نبض بازار

‌ با وجود سهم غالب تولید‌کنندگان ایرانی از بازار شیرآلات هنوز هم برخی برندهای خارجی با قیمت‌های بالای محصولاتشان در بازار ایران فعالیت دارند. کسانی که محصولات این برندها را برای خرید انتخاب می‌کنند، برای هر تکه شیرآلات باید 5 تا 6میلیون تومان بپردازند، در حالی ‌که میانگین قیمت هر تکه از تولیدات داخلی حدود 5/1میلیون تومان است.

رکود بازار

بازار شیرآلات بهداشتی همانند سایر بخش‌های تولیدی کشور در نتیجه شرایط اقتصادی غیرقابل پیش‌بینی، وضعیت پرنوسانی را تجربه کرده است. رکود کنونی این بازار که تابع مستقیمی از رکود بازار مسکن و صنعت ساختمان است تا جایی خودنمایی می‌کند که به گفته بعضی از فروشندگان بیش از یک سال است هیچ سازنده‌ای از آنها خرید نکرده و مشتری‌هایشان خریداران عادی و موردی بوده‌اند