تعریق زیاد و بوی بد آن می‌تواند کیفیت زندگی هر انسانی را تحت تأثیر قرار دهد. کمتر کسی است که بخواهد کنار یک فرد خیس از عرق که بوی آن مشام را می‌آزارد، بایستد یا بنشیند و این موضوع برای فرد مبتلا آزاردهنده‌تر است. معمولا برای رفع این عارضه افراد به دنبال تمام روش‌های موجود می‌روند و آنها را امتحان می‌کنند. متداول‌ترین راه مهار این عارضه استفاده از دئودورانت‌هاست که هر روز مطالب ضد و نقیضی درباره عوارض آن در رسانه‌ها منتشر می‌شود. بر این اساس تعداد زیادی از افراد با تمسک به روش‌های سنتی به دنبال ترکیبات طبیعی برای کاهش عرق و خوشبو کردن بدن خود هستند. تاسف‌بار این‌که اغلب افراد فکر می‌کنند هر چه نام طب سنتی بر آن نهاده شود، بی‌خطر و کم‌عارضه است. غافل از این که بسیاری از سودجویان در قالب درمان‌های سنتی و گیاهی با سلامت و جان مردم بازی می‌کنند. یکی از ترکیباتی که در سال‌های اخیر بسیار مورد تبلیغ قرار گرفته و به عنوان درمانی اعجازآور برای کاهش تعریق و رفع بوی عرق به فروش می‌رسد، پودر مردار سنگ است که این روزها شاهد فروش زیرزمینی آن در سالن‌های مترو هستیم و ضروری است مردم هر چه سریع‌تر از خطرات استفاده از آن آگاه شوند. به همین منظور با دکتر محمدعلی زارعیان، پزشک و متخصص طب ایرانی گفت‌وگویی انجام دادیم.
بیشتر بخوانید:
مردار سنگ با اسامی متعددی همچون سنگ مرده، سنگ مرداب، سنگ نقره و... به فروش می‌رسد و این روزها به دلیل ناآگاهی مردم، بازار پررونقی پیدا کرده و پول هنگفتی به جیب سودجویان می‌رود. لازم است بدانید حکمای طب سنتی همچون بوعلی سینا در کتاب قانون و عقیلی در کتاب مخزن الادویه به صراحت مردارسنگ را سم دانسته‌اند و حتی علائم مسمومیت با آن را گفته‌اند. نکته قابل تامل این‌که بدانیم مردارسنگ جذب پوستی بالایی دارد.
مردارسنگ چیست؟
اکسید سربی است که پس از ذوب و سرد شدن متبلور شده و به نام لیتارژ یا مردارسنگ شناخته می‌شود. این ترکیب در رنگ‌های ساختمانی، صنایع سرامیک، ظروف لعابی و در بسیاری از ترکیبات ضدعفونی‌کننده استفاده می‌شود. موضوع مهم این که سرب با ویژگی تجمع تدریجی در بدن پس از رسیدن به دوز مشخص، مسمومیت‌زا خواهد شد و فردی که به صورت روزانه از مردارسنگ یا ترکیبات دئودورانت‌های به اصطلاح سنتی حاوی مردارسنگ برای زیربغل، کف‌پا و کشاله ران استفاده می‌کند در معرض خطر مسمومیت با سرب قرار دارد و حتی نگهداری مردار سنگ در خانه می‌تواند از طریق خوردن یا تماس پوستی، کودکان را مسموم کند. استفاده از مردارسنگ شاید برای کوتاه مدت عارضه جدی نداشته باشد، ولی به مرور زمان باعث تجمع سرب در سلول‌های بدن به‌ویژه سلول‌های استخوانی، دندان‌ها، ناخن‌ها و موها شده و سبب اختلال در اعضا و مسمومیت‌های حاد و مزمن می‌شود. در این خصوص گزارش‌هایی از مسمومیت با سرب در مصرف‌کنندگان مداوم مردارسنگ به ثبت رسیده است.
انگشت اتهام به سمت دئودورانت‌ها
البته تمام عوارض به مردار سنگ ختم نمی‌شود و همه دئودورانت‌ها در معرض اتهام بیماری‌زایی هستند، چرا که حاوی ترکیباتی‌اند که هم جذب پوستی دارند و هم جمعیت باکتری‌های پوستی را تغییر می‌دهند. یکی از اجزای دئودورانت‌ها نمک‌های آلومینیوم است که بعد از استعمال وارد سلول‌های لایه سطحی پوست شده و با جذب آب باعث تورم این سلول‌ها و بسته شدن مجاری عرق می‌شوند. یون آلومینیوم از موادی است که در بروز آلزایمر مورد اتهام قرار گرفته که البته تاکنون ارتباطی بین مصرف دئودورانت‌ها و آلزایمر کشف نشده است. موضوع دیگر مشابهت عملکردی ترکیبات آلومینیومی با استروژن است که باعث شده این ترکیبات را در بروز سرطان سینه مؤثر بدانند، گرچه این موضوع نیز تاکنون به اثبات نرسیده است. به جز ترکیبات آلومینیومی، دئودورانت‌ها دارای ترکیبات ضدباکتری هستند که بعضی از دانشمندان آنها را در مقاوم شدن بدن نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها مؤثر می‌دانند.
دوری از محصولات ناشناخته
اولین و مهم‌ترین نکته پرهیز از مصرف ترکیبات ناشناخته‌ای است که می‌تواند حاوی مواد سمی باشد و افراد باید بیاموزند که تنها به صرف یک ادعا، سلامت و جان خود را در معرض خطر قرار ندهند و از خرید محصولاتی که از مواد تشکیل‌دهنده آن بی‌اطلاع هستند، پرهیز کنند. ضمن این‌که محصولی که هر فروشنده و تولیدکننده به آنها ارائه می‌دهد، لزوما باید تحت نظارت سازمان غذا و دارو تولید یا وارد شده باشد و دارای مجوز بهداشت و علامت استاندارد بوده و ترکیبات آن قابل مشاهده باشد. اغلب تبلیغاتی که دستفروشان سیار محصولات آرایشی ــ بهداشتی در مکان‌های مختلف همچون مترو انجام می‌دهند، دروغ بوده و در حد یک ادعاست.
تعریق بدبو از دیدگاه طب سنتی
در منابع طب سنتی، فرآیند تعریق، طبیعی یا غیرطبیعی تلقی می‌شود. تشخیص این مساله با شرح حال دقیق و معاینه کامل امکان‌پذیر است و تجویز مردارسنگ به عنوان یک روش دائمی برای کاهش تعریق نه‌تنها علمی و اصولی نیست، بلکه آسیب‌زا هم خواهد بود. یک درمانگر متعهد و مجرب با توجه به مقدار، رنگ، بو، قوام، دمای عرق، زمان خروج آن و همچنین ارزیابی حال بیمار پس از تعریق می‌تواند متوجه علت تعریق و چگونگی درمان آن شود.
منبع: جام جم
