سرویس جهان مشرق - اخیرا مناقشه گازی در منطقه شدت گرفته و با توجه به اینکه مشخص و تایید شده که گاز به میزان زیادی در حوزه شرقی خاورمیانه و بهویژه در حوزههای آبی لبنان وجود دارد، قصد داریم خطوط این درگیری و جایگاه لبنان در آن را بررسی کنیم.
اخیرا شبکه 13 تلویزیون اسرائیل از منابع عالیرتبه صهیونیستی مدعی شده بود که کشتیهای جنگی ترکیه در نزدیکی قبرس به یک کشتی پژوهشی رژیم صهیونیستی تجاوز کردند. نکته جالب توجه این اتفاق اینجاست که این امر فراتر از یک شکل عادی از اشتباهاتی است که ممکن است در حوزههای آبی اتفاق بیفتد.
این امر موجب شد تا نماینده سفارت رژیم صهیونیستی در آنکارا به وزارت خارجه ترکیه احضار شود و این پیام به او ابلاغ شد: از امروز به بعد و پس از توافق با لیبی٬ هرگونه اقدام اسرائیل در خصوص موضوع گاز و به ویژه در رابطه با لولههایی که اسرائیل قصد دارد به مناطق دریای مدیترانه کشیده و از این راه گاز را از طریق ایتالیا به اروپا صادر کند، تنها با موافقت ترکیه امکان پذیر است.
بر اساس توافقنامه ترکیه و لیبی که در 27 نوامبر گذشته میان رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه و رئیس دولت وفاق ملی لیبی امضا شد، عملیات اخراج کشتی صهیونیستی اولین گام در عمل به این توافق بود. توافقنامه دریایی ترکیه و لیبی که حوزههای آبی این دوکشور را به اندازه 200 مایل دریایی در هرکشور شامل میشود، به صورت تقریبی کل منطقه استراتژیک دریایی خاورمیانه را بسته است. البته رژیم صهیونیستی و مصر و یونان به اضافه قبرس نیز بر این توافقنامه محافظت میکنند.
روسیاالیوم در همین رابطه نوشت: رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه گفت که هرگونه مذاکره با اسرائیل درباره انتقال گاز از دریای مدیترانه به اروپا از طریق ترکیه در برنامه ما نیست.
وی در پاسخ به سؤالی در خصوص آمادگی اسرائیل برای مذاکره درباره پروژه خط لوله "ایست مید" گفت: طرح این موضوع هیچ فایده ای ندارد زیرا در دستور کار ما نیست.
گفتنی است در ماه مارس 2019 میلادی، اسرائیل، قبرس، یونان و اتحادیه اروپا قرارداد انتقال گاز طبیعی از دریای مدیترانه به اروپا از طریق قبرص و یونان را امضاء کردند.
این درحالیست که اخیرا صحبتهایی درباره نزدیکی ترکیه با لبنان و یا تلاش ترکیه به این منظور شنیده میشود. طبق اطلاعاتی که صحت و سقم آنها تایید نشده، آنکارا برای تامین نیازهای حیاتی لبنان با قیمت مناسب و البته با ارز لبنان اعلام آمادگی کرده است. علاوه بر این موضع کشور قطر نیز در برابر لبنان٬ حول آمادگی برای کمک و حمایت مالی از لبنان به عنوان کشور برادر خود میچرخد.
از آنجایی که قطر همواره نقش حامی و یا پوشش مالی برای ترکیه دارد، این موضع از چارچوب مذکور خارج نمیشود و مربوط به تلاشهای ترکیه برای نزدیکی به لبنان در پی درگیریهای آبی در منطقه است.
از این رو و با توجه به حساسیت موقعیت لبنان در حال حاضر که از یک سو دچار یک وضعیت سیاسی غیر متوازن شده و امکان یک تصمیم گیری رسمی پیرامون این موضوع را ندارد و از سوی دیگر تحت فشار آمریکا و رژیم صهیونیستی است که بحران کنونی این کشور قطعا با موضوع اختلاف مرزهای آبی آن با رژیم صهیونیستی ارتباط دارد؛ لبنان باید در این خصوص دراسرع وقت یک موضع مناسب که منافع ملی آن را تامین می کند، در پیش بگیرد.
همچنین پس از اینکه مصر و اردن بازارهای خود را به روی لبنان بستند و از آنجایی که دریای مدیترانه از شمال غرب به سمت اروپا با حوزههای آبی ترکیه محدود شده، محال است لبنان به تنهایی در تامین بازارهای تجاری مناسب برای گاز در آینده موفق شود. بنابراین طبیعی است که لبنان دراین موقعیت و به دلیل منافع ملی و اقتصادی خود، به ترکیه نزدیک شود یا در توافق اقتصادی گسترده ای با آن باشد، مشروط به آنکه بندهای این توافقنامه تنها روی نقاط تجاری متقابل و در راس آنها عبور و انتقال گاز لبنان به بازارهای غربی باشد.