از آنجایی که مصرف دارو، حتی انواع ویتامین ها و مکمل ها نیز دارای اثرات جانبی هستند، جوامع پزشکی مردم را از مصرف بیش از اندازه داروها بر حذر داشته و در این مورد هشداری هایی را نیز می دهند. درست است که با افزایش سن، میزان مصرف داروها با افزایش روبرو خواهد بود اما حتی در این مورد نیز می توان با رعایت رژیم غذایی و فعالیت روزانه جسمی میزان آنها را به حداقل رسانید.
اگر در روز بیش از پنج داروی متفاوت مصرف می کنید، احتمال دارد میان داروهایی که مصرف می کنید، تداخل هایی به وجود آید. در ادامه و برای آگاهی بیشتر شما، نشانه های هشدار دهنده ای را در همین مورد برای تان بر خواهیم شمرد:
دسترسی خوبی به امکانات مرتبط با سلامت دارید
افزایش سن در کنار برخورداری از امکانات فراوان در حوزه سلامت می توانند خطر ابتلا به مصرف بیش از اندازه داروها را افزایش دهد. آمار نشان می دهد که حدود نیمی از مردان و دو سوم زنان بالای 65 سال آمریکایی، پنج یا بیش از پنج داروی مختلف را مصرف می کنند که برای این روند اصطلاحی پزشکی به نام polypharmacy به کار برده می شود.
دکتر «پاوان گرووِر» می گوید، برخی از بیماران به پزشکان متعددی مراجعه می کنند و از هر کدام نیز داروهایی را دریافت می کنند. وی این روند را خطرناک و مضر می داند چرا که احتمال تداخل های دارویی همواره وجود دارد.
از این پزشک به آن پزشک مراجعه می کنید
مراجعه از این پزشک به آن پزشک سبب می شود که مصرف داروهای متعددی را به همراه داشته باشد. در مواردی این احتمال وجود دارد که مصرف یک دارو در حین مصرف داروی دیگر، دردهایی در ناحیه معده یا سایر اعضای بدن را به همراه داشته باشد.
آمار نشان داده که 44 درصد از بیماران مسن، حداقل در حال مصرف یک داروی غیرضروری هستند. مطالعه دیگری در میان 200٫000 سالمند مبتلا به دیابت، نشان داد که بیش از نیمی از آنها در حال ترک کردن یکی از داروهای مربوط به فشار یا قند خون شان هستند.
اخیرا نشانه های جدیدی پیدا کرده اید
دکتر «نیسوچی اوکِک ایکبوکوِ» از پزشکان مرکز درمانی «لانگون» نیویورک، یکی از نشانه های مصرف داروهای بیش از اندازه را بروز برخی از نشانه های جدید می داند و بر تداخل خطرناک میان این داروها نیز تاکید می کند. این نشانه ها، خستگی و ضعف، تغییرات شناختی، آشفتگی شکم، تپش قلب و یا مشکلات پوستی هستند. البته بر حسب دارویی که مصرف می کنید، نشانه ها، قوت کمتر و بیشتری پیدا خواهند کرد.
در تنظیم دُز داروهای تان دچار مشکل هستید
«اوکِک ایکبوکوِ» بر این باور است که هر اندازه میزان داروی بیشتری مصرف شود، اندازه گیری دُز مصرف آن نیز برای فرد دشوارتر خواهد بود. اگر این اتفاق برای تان بیفتد می تواند نشانه مصرف بیش از اندازه دارو در شما باشد. وی تاکید می کند که بیماران نباید از پزشک خود تقاضا کنند دارویی را که چندان هم برای شان مناسب نیست را تجویز کند چرا که تداخل آن با سایر داروها می تواند، اثرات جانبی را به همراه داشته باشد.
هراس آن را دارید که به داروهایی که می خورید، اعتیاد پیدا کنید
مصرف برخی از انواع داروها، می تواند به اعتیاد منجر شود. دکتر گلدبرگ از پزشکان بخش سلامت زنان، مرکز پزشکی «جان اچ.تیش» نیویورک از این میان، «والیم»، «آتیوان» و «زاناکس» را بر می شمارد. برخی از نشانه ها همچون مردمک فشرده، احساس خواب آلودگی، تنفس دشوار و یبوست شدید می توانند با کنار گذاشتن برخی از داروهای اعتیادآور به وجود بیایند. در چنین مواقعی با یک متخصص ترک اعتیاد مشورت کنید.
سلامت روان شما در معرض خطر قرار دارد
دکتر «دیوید گرونر»، یکی از عوامل افسردگی را، خطر تداخل چند دارو با یکدیگر می داند. وی بر این موضوع نیز تاکیید می کند که علاوه بر ظاهر شدن نشانه های افسردگی، مصرف بیش از اندازه دارو می تواند به خستگی بیش از اندازه بیمار نیز بیانجامد.
از دردهای مفصلی یا ماهیچه ای رنج می برید
دکتر «باربارا برگین»، جراح و متخصص اورتوپد در آستین تکزاس، در مورد دردهای مرتبط با ماهیچه ها و استخوان ها، تاکید می کند که وی و همکارانش عمدتا به دنبال دلیل اصلی دردها یعنی، شکستگی استخوان ها، آرتروز، پیچ خوردن مفاصل و دلایلی از این قبیل هستند. با این حال عوامل دیگری نیز می توانند به چنین دردهایی بیانجامند.
به عنوان مثال برخی از داروها مانند داروهایی که کلسترول خون را کاهش می دهند و یا داورهای استروئیدی که به کاهش تورم می انجامند، می توانند سبب چنین دردهایی شوند. «برگین» می گوید با افزایش درد تصور می کنیم که باید مقدار بیشتری از دارو را بخوریم و به همین ترتیب، سیکل معیوب درد را افزایش خواهیم داد.
تحت فشار اقتصادی فراوانی قرار می گیرید
زمانی که از چندین دارو استفاده می کنید دائم برای تهیه آنها حساب و کتاب می کنید. در چنین مواقعی می توانید از پزشک خود بخواهید که انواع ارزان تری از آن دارو را به شما تجویز کند.
برای صحبت کردن با پزشک تان دچار مشکل هستید
اگر به خوبی نمی توانید با پزشک تان صحبت کنید، حتما همسر یا یکی از دوستان تان را با خود به مطب پزشک تان ببرید. پیش از شروع به مصرف یک دارو نیز با پزشک مشورت کنید حتی اگر آن دارو تنها نوعی ویتامین یا مکمل باشد.
دکتر «کارین ژوزفین»، تاکید می کند اگر سابقه ابتلا به بیماری های قلبی یا کلیوی را دارید، این موضوع را بیش از هر زمان دیگری جدی بگیرید. وی بر این باورست حتی برخی از مکمل های دارویی و ویتامین ها نیز می توانند، تداخلاتی را با داروهای مرتبط با این بیماری ها داشته باشند. وی بیماران را تشویق می کنند در زمان مراجعه به پزشک، حتما فهرستی از داروهایی که مصرف می کنند را به همراه داشته باشند.
احساس می کنید کنترل خود را بر مصرف داروهای تان از دست داده اید
زمانی که تعداد داروهایی را که مصرف می کنید، افزایش پیدا می کند، کارتان اندکی دشوار می شود. ژوزفین پیشنهاد می کند که به صورت هفتگی، فهرستی برای چک کردن داروهای خود داشته باشید. می توانید نحوه مصرف، زمان و چگونگی مصرف آن داروها را یادداشت کنید.
توجه داشته باشید که برخی از داروها نیز نباید پشت سر هم مصرف شوند چرا که می تواند خطرناک باشد. با این بررسی هفتگی احتمال اشتباه و تداخل داروها با یکدیگر را کاهش خواهید داد. وی اشاره می کند که حتما باید به خاطر بسپارید که کدام یک از داروها را با شکم خالی و کدام ها را بعد از صرف غذا مصرف کنید.
