«کیوان» شب پیش، برای کولبری به عراق رفته بود و صبح روز بعدش رسیده بود، با اینکه عرق از سر رو رویش می بارید، سراغش را گرفتم. خسته است اما نا امید نیست، در لابهلای برف، سنگ و یخ و سرما، دلش گرم است. شاید زندگی هنوز نخواسته که تا امروز روی خوش به او نشان ندهد، اما می گویند «آدمی به امید زنده است».
کیوان کیوانفر، یکی از دهها کولبری است که در مرز بین کرمانشاه و کردستان به کولبری مشغول هستند. اما او تفاوت با سایرین دارد.کارشناسی ارشد مدیریت شهری دارد و پایانه نامهاش را با نمره عالی دفاع کرده است. برای عضویت در شورای شهر شرکت کرد اما چون رای نیاورد و زندگی هم مجالش نمی داد به کولبری روی آورده است.
میگوید بارها برای استخدام در شرکتهای خصوصی و دولتی اقدام کرده اما نتیجهای نگرفته، شهرداری پاوه هم نمی خواهد روی خوش به او نشان دهد و به دلیل مریضی پسر خردسالش مجبور است تن به این کار بدهد. او میگوید کوله برها کشورشان را دوست دارند و همه دوست دارند به جای این کار طاقت فرسا در کارگاهی و کارخانهای مشغول به کار شوند. آرزویش هم یک جمله کوتاست « به امید روزی که کولبری در ایران وجود نداشته باشد».
مشروح گفتوگوی با او را در زیر آمده است.
فارس: قبل از هرچیزی لطفا کمی درباره خودتان بگویید، کجا به دنیا آمدید و کجا درس خواندید.
کیوان کیوانفر: سال 1366 در روستای «دلمرز» ازتوابع شهرستان مریوان به دنیا آمدهام. تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را در زادگاهم به اتمام رساندم برای ادامه تحصیلات به شهرستان پاوه مهاجرت کردیم.
فارس: چه مدرکی گرفتید؟
کیوان کیوانفر: تحصیلات کارشناسی را درپاوه به اتمام رساندم و برای ادامه تحصیلات کارشناسی ارشد رهسپار شهر رشت شدم. درسال 90 موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته برنامه ریزی شهری بامعدل 17/61 و پایان نامه را با درجه عالی و نمره 19/75 دفاع کردم.
فارس: چه شد که به سراغ کوله بری رفتید؟
کیوان کیوانفر: بعد از اتمام تحصیلات به خدمت سربازی رفتم که همزمان به علت مشکلات مالی خانواده موقع مرخصی سربازی مجبور به کار کردن و کولبری میشدم؛ بعد از اتمام سربازی چندین بار در آزمونهای استخدامی شرکت کردم و بارها به ادارات استان کردستان و کرمانشاه جهت به کارگیری حتی درامور خدماتی مراجعه کردم، ولی موفق نشدم.در سال 93 هم ازدواج کردم و حاصل ازدواجم یک فرزند پسربود که مشکل سنگ کلیه داشت. به علت مشکلات مالی و مستاجر بودن و کم بودن کار ساختمانی و فصلی بودن این کار مجبور شدم به شغل کولبری روی بیاورم.
فارس: شنیدیم که قصد داشتید برای عضویت در شورای شهر شرکت کنید؟
کیوان کیوانفر: با توجه به مرتبط بودن مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشدم با شهر، شهرداری و شورا و اینکه بارها به شهرداری جهت رفع مشکلات شهر از جمله ترافیک و مسائل از این دست مراجعه کرده بودم و تمایلی به همکاری نداشتند، تصمیم گرفتم خودم در انتخابات پنجمین دوره شورای شهر شرکت کنم.
فارس: چرا احساس کردید که می تونید در شورای شهر مفید باشید، چه برنامه ای داشتید؟
کیوان کیوانفر: میخواستم از این راه خدمتی کوچکی به همشهریان عزیزم کنم؛ اما با برگزاری انتخابات تنها باکسب 850 رای به رقبای خود حتی با رشتههای تحصیلی غیر مرتبط باختم و دوباره برای درآمد به کولبری روی آوردم.
فارس: تمایل ندارید مجدد در انتخابات شرکت کنید؟
کیوان کیوانفر: با توجه به اینکه رای دادن به نامزدها، نه براساس مدرک و مهارت افراد، بلکه براساس عواطف واحساسات و قبیلهگرایی است و بنابه دلالیل شخصی از جمله مشکلات مالی و... تصمیم گرفتم از شرکت درانتخابات آتی منصرف شوم.
فارس: زندگی یک کوله بر چطور میگذرد؟
کیوان کیوانفر: زندگی یه کولبر آکنده از درد، سختی،گرسنگی و بی خوابی است. زندگی که حتی در شأن هیچ انسانی نیست ولی به علت نبود کار و فرصتهای شغلی و هزینه بالای زندگی چارهای جز کولبری نداریم.
زندگی یک کولبر در کلماتی از جمله مثل کمین، برف و کولاک،گرسنگی و بی خوابی، آرتروز و دیسک کمر و گردن و... خلاصه میشود گاهی درخواب و رویا هم درکمین هستیم.
عکس بالا مربوط به کیوان کیوانفر در حین کوله بری است. او می گوید: به علت نبود کار و فرصتهای شغلی و هزینه بالای زندگی چارهای جز کولبری نداریم.
فارس: اجناس را از کجا و چطور منتقل می کنید؟ کسی به شما سفارش می دهد یا به دلخواه خود باری را حمل می کنید؟
کیوان کیوانفر: اجناسی از قبیله گردو، پارچه،گلهای تزینی،کشمش و پوشاک و.. با وزن 50 الی 60 کیلو از روستای «طویله» عراق از ارتفاعات «نوسود» و «تته» باعبور از میدان مین و کمین با طی مسافتی حداقل 8 ساعت تا 11 ساعت به شهر «نوسود» یا «نودشه» منتقل میکنیم. بار را معمولاً به سفارش واسطهها میآوریم.
فارس: معمولا چه ایامی در هفته یا ماه رو برای کوله بری انتخاب می کنید؟
کیوان کیوانفر: معمولاً فصل سرد سال که بارش برف و باران باشد؛ شبها برای کولبری مناسب است. مناسبترین زمان که برای کولبری طی 6 سال گذشته روزهای بارانی وبرفی بوده است.
فارس: کوله برها باید کوهنوردهای کار آزموده ای هم باشند؟ اینطور نیست؟
کیوان کیوانفر: برای کولبر بودن نیاز نیست کوهنورد باشید، فقط باید به توان جسمی مناسبی داشته باشید و مشکل بینایی هم نداشته باشید (به علت تاریک بودن هواساعت 7 عصر تا 6 صبح و عدم استفاده چراغ قوه وسایل روشنایی)
فارس: چند روز طول می کشد تا باری را حمل کنید؟
کیوان کیوانفر: درصورت نبود کمین معمولا 8 تا 11 ساعت طول میکشد تا بار را به مقصد برسانیم.
فارس: چقدر درآمد دارید؟ ماهیانه هست یا به ازای هر بار مزد میگیرید؟
کیوان کیوانفر: به ازای هر باری که بیاوریم 100 الی 150 هزار تومان دریافت می کنیم.
فارس: درخواست جدی کوله برها چیست؟
کیوان کیوانفر: داشتن بیمه درمانی و تکمیلی و حمایتهای مالی دولت.
فارس: برخی تمایل دارند که نشان دهند که کوله برها علاقه ای به ایران و انقلاب ندارند، آیا اینطور است؟
کیوان کیوانفر: فکر نمیکنم هیچ کسی از کشورش بدش بیاید. حب الوطن چیزی ذاتی است که در وجود همه انسانها وجود دارد و ما هم از این قاعده مستثنی نیستیم.
فارس: جالب ترین خاطره ای که از کوله بری دارید چه بوده؟
کیوان کیوانفر: به علت سختی کولبری هیچ خاطره ای خوشی نداشته ایم، بلکه سراسر خاطرات تلخ و وحشتناک بودند.
فارس: به نظرت چه عاملی باعث شده که به سمت کوله بری بروید و چه عاملی باعث می شود روزی این کار را رها کنید؟
کیوان کیوانفر: شاغل نشدنم و رکود بازار کار ساخت و ساز ساختمانی و مشکلات مالی باعث شد به کولبری روی بیاورم. اگر روزی حتی در امور خدماتی ادارهای شاغل شوم کولبری را کنار میگذارم.
فارس: بعضیها میگویند که کوله بری کمک به قاچاق و به ضرر تولید کشور هست. نظر شما چیست؟ ترجیح میدهید کوله بر باشید یا در یک کارخانه و کارگاه کار کنید؟
کیوان کیوانفر: درست است که کولبری به کارگاههای تولیدی ضرر میرساند ولی نسبت به قاچاق کانتیری چیزی نیست. باور کنید از روی ناچاری و نبود فرصتهای شغلی مردم به کولبری روی میآورند.
خیلی مسلم است کار در یک کارگاه و کارخانه به مراتب بهتر از کولبری است و نه تنها من بلکه بسیاری از افراد دیگری که کولبری میکنند ترجیح می دهند در یک کارگاه مشغول به کار شوند.
فارس: اگر بخواهید یک آرزو کنی آن آرزو چیست ؟
کیوان کیوانفر: به امید روزی که وضع اقتصادی کشور بهبود پیدا کند و پدیده کولبری درایران وجود نداشته باشد.