آغاز موج چهارم توسعه سرمایه‎گذاری جسورانه

 تکامل VCها در سه موج

اختراع شیوه مدرن سرمایه‌داری جسورانه به سال 1946 برمی‌گردد؛ زمانی که یک فرانسوی به نام ژرژ دوریوت یک شرکت سهامی عام را برای ارزیابی هزاران پیشنهاد کسب‎وکاری تشکیل داد تا بهترین آنها را پیدا کرد. بیش از 30 سال پس از اینکه وی اولین شرکت VC را راه‌اندازی کرد، سرمایه‌گذاری VC اساسا در حد یک کسب‌وکار سنتی باقی مانده بوده و به سختی تغییر ‌می‌کرد. در دهه‎های گذشته، دفاتر کار خانوادگی به ایجاد نخستین VCها در سیلیکون ولی کمک کردند. برای نمونه، شرکت سرمایه‎گذاری جسورانه Venrock که در سال 1969 توسط لورنس راکفلر، پسر جان دیویس راکفلر، سرمایه‌دار بزرگ تاریخ آمریکا، تاسیس شد. دیگر شرکت سرمایه‎گذاری جسورانه آمریکایی به نام Kleiner Perkins در سال 1972 تشکیل شد. در این دوره، سرمایه کمیاب بود و شرکت‌های فناوری که عمدتا سخت‌افزار تولید می‌کردند، به هزینه بالایی برای شروع کار نیاز داشتند. VCها قدرت زیادی داشتند و می‌توانستند شرایط را به کارآفرینان تحمیل کنند. مدیران اکثر VCها مرد بودند و تخصص آنها بیشتر در امور مالی بود تا فناوری. در اواخر دهه 1990 حباب دات‌کام شکل گرفت و برای اولین بار کسب‌وکارهای نوپا بیش از VCها شهرت یافتند. رسانه‌ها پر از اخبار درباره شرکت‌های اینترنتی بود و VCهای مطرح مانند جان دوئر از Kleiner Perkins و جیم بریر از Accel Partners، روی آنها سرمایه‌گذاری می‌کردند. اما پس از ترکیدن حباب دات‌کام سرمایه به مدت چند سال از این صنعت خارج شد. البته با پیشرفت مجدد تکنولوژی در اواخر دهه 2000، سرمایه به شرکت‌های سرمایه‎گذاری جسورانه بازگردانده شد و موج دیگری از VC را آغاز کرد. سرمایه فراوان شد و کارآفرینان انتخاب‌های زیادی از بین آنها داشتند. شرکت‌ سرمایه‎گذاری جسورانه Andreessen Horowitz که به نوعی در معرفی مفهوم ریسک‎پذیر یا جسورانه (Venture) به‌عنوان یک کسب‌وکار خدماتی پیشگام بود، توانست به استارت‎آپ‎ها در جذب مشتری، بازاریابی، روابط عمومی، استخدام و توصیه‌های فنی کمک کند. Andreessen Horowitz، یک شرکت سهامی خاص است که توسط مارک اندرسون و بن هوروویتس برای سرمایه‌گذاری روی استارت‎آپ‎های حوزه تکنولوژی در سال 2009 تاسیس شد. در این دوران، هر شرکت VC باید برای جذب استارت‎آپ‎ها استراتژی داشته و نشان می‌داد که چگونه از استارت‎آپ ارزش خلق خواهد کرد. همان‌طور که فعالیت شرکت‌هایی مانند Andreessen Horowitz در قالب خدمات آغاز شد، موجی از شرکت‎های VC کوچک شکل گرفت که به تعبیری موج سوم دموکراسی سرمایه‌گذاران را به ارمغان آورد.

 آمادگی برای دوران جدید

اکنون یک موج چهارم از VC در حال ظهور است که توسط چند روند قدرتمند هدایت می‌شود. یک روند این است که سرمایه به‌طور کامل به یک کالا یا خدمات تبدیل شده‌است. سافت‌بانک یک صندوق 100 میلیارد دلاری را جمع‌آوری کرد. صندوق‌های چند میلیارد دلاری در میان شرکت‌های VC بزرگ عادی شده و حتی برخی از آنها جایگزین صندوق‌های خیریه شده‎اند. روند دیگر این است که گرچه راه‌اندازی یک شرکت ارزان‌تر از همیشه است، اما استارت‎آپ‎های جدید به سرمایه‌گذاری‌های عظیمی نیاز دارند؛ چراکه می‌خواهند نخستین شرکتی باشند که کالا یا خدمات خاصی را ارائه می‌دهند و برنده نهایی اقتصاد دیجیتال باشند. این دوگانگی منجر به افزایش تعداد شرکت‌های جدید در مرحله بذر شده، درحالی‌که تعداد کمی از شرکت‌های بزرگ با بودجه‌های عظیم در مراحل بعدی تسلط دارند.در مرحله بذر و مراحل ابتدایی، مدیران نوظهور پدید می‎آیند. مدیرانی که بیش از سه صندوق نهادی را بدون یک مدیر ارشد مالی تمام وقت مدیریت کرده و حجم کل صندوق آنها زیر 100 میلیون دلار و سرمایه‎گذار مرحله بذر است.

در واقع، VCهایی که گرایش آنها از راه‌اندازی شرکت‎های بزرگ به فروشگاه‌های تخصصی و کوچک تغییر کرده است. همچنین کارآفرینان سابق و سرمایه‌گذاران فرشته که بسیاری از آنها پیشینه سرمایه‌گذاری غیرسنتی دارند، وارد کسب‌وکار جسورانه شدند. از 370صندوق مدیران نوظهور که در این گزارش بررسی شده، 21 درصد آن حداقل یک موسس زن دارند. در حالی که تنها 6 درصد از 157شرکت سنتی یک بنیان‌گذار زن دارند. طی 12 ماه گذشته که در فصل سوم سال 2019 به پایان رسید، این صندوق‌ها در 1536 شرکت، 5/ 28 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده‌اند. در بین این شرکت‌ها، 205 شرکت خارج از مراکز بزرگ تکنولوژی در کالیفرنیا، نیویورک و بوستون قرار دارند. در مجموع 5/ 14 درصد سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها در خارج از این بازارهای اصلی انجام شده‌است.

یک نکته جالب این است که 48 درصد تمام شرکت‌ها برای افزایش سرمایه‌گذاری جسورانه در سال جاری در خارج از مراکز اصلی فناوری قرار گرفته‌اند، با این حال تنها 24 درصد منابع سرمایه‌گذاری شده را دریافت کرده‌اند. به‌عبارت دیگر، VCها در شرکت‌های مستقر در مکان‌های جایگزین بیشتر سرمایه‌گذاری می‌کنند، اما در مقایسه با شرکت‌های در مراکز فناوری، همچنان سرمایه‌گذاری کم است. چرا؟ تا حدودی به این دلیل است که هزینه اعم از هزینه زندگی، دفتر کار یا استخدام نیروی کار ماهر، برای آغاز به کار یک شرکت در خارج از مراکز اصلی فناوری کمتر است، با این حال، VCها اغلب بر این باورند که شرکت‌هایی که در مراکز تکنولوژی ایجاد شده‌اند شانس بیشتری برای موفقیت دارند.همان‌طور که این دوره جدید پدیدار می‌شود، شرکت‌های VC هوشمند با استراتژی‌های جدید واکنش نشان می‌دهند. شرکت‌های پلت‌فرمی بزرگ می‌خواهند از بذر تا عرضه عمومی سهام (IPO) حضور داشته باشند. آنها می‌خواهند زودتر وارد شوند و از سهم خود در مقابل سایر سرمایه‌گذاران در مراحل بعدی محافظت کنند.

روند بذر تا IPO با تخصص همراه است. کارآفرینان همه امور را در دست دارند. یک شرکت علاقه‌مند با یک تیم منسجم می‌تواند سرمایه را به چند طریق افزایش دهد، طیفی از شبکه‎های سرمایه‌گذاران فرشته تا کمپین‎های تبلیغاتی شرکت Kickstarter و پیگیری ده‌ها شرکت VC. یک موسس هوشمند به یک شریک VC تبدیل می‌شود که بخش آنها را می‌شناسد و می‌تواند با راهنمایی و ارتباطات در طول چرخه عمر شرکت به ارزش آن بیفزاید؛ بنابراین برای شرکت‌های VC پس از توسعه این دوره، تمایز و تخصص‎گرایی مهم خواهد بود.در این عصر هوش مصنوعی، روند دیگری است که ارزش بررسی دارد و آن هم استفاده بیشتر از سرمایه‌گذاری مبتنی بر داده است. شرکت سرمایه‎گذار ریسک‎پذیر Rocketship، یک پایگاه‌داده پیچیده از فعالیت استارت‎آپ‎ها در سطح جهان ساخته‌ و بیش از 31 ترابایت داده را در بیش از 40 منبع داده تحلیل کرده ‌است.همان‌طور که سرمایه‌گذاری VC بیشتر از قبل رقابتی‌تر شده، بسیاری از شرکت‌ها در حال رقابت برای استفاده از داده‌ها به‌عنوان یک تفاوت کلیدی و مزیت رقابتی هستند.