به گزارش ایسنا، در گذشته روند سدسازی بسیار کند بود؛ به‌گونه‌ای که در دولت‌های اول و دوم تنها یک سد، در دولت سوم سه سد و در دولت پنجم نیز دو سد به بهره‌برداری رسید اما از دولت ششم و هفتم می‌توان به‌عنوان دولت‌های میانه‌رو در سدسازی یاد کرد؛ چراکه در هر کدام از آن‌ها 13 سد به بهره‌برداری رسید.
این در شرایطی است که پس از دولت ششم، کشور با حجم وسیع سدسازی روبه‌رو بود؛ به‌طوری که تنها در دولت هشتم 35 سد به مدار بهره‌برداری وارد شد. در ادامه این روند، در دولت بعد یعنی دولت نهم، از اول مهرماه سال 1384 تا پایان شهریور سال 1388 بالغ بر 18 سد به‌بهره‌برداری رسید اما قله سدسازی در دولت دهم و با تعداد 39 سد قرار داشت.
پس از آن، دولت تدبیر و امید، به‌طور جدی در بحث سدسازی مورد انتقاد قرار گرفت و همین مساله موجب شد که تعداد سدهای بهره‌برداری شده در این دولت، با کاهش روبه‌رو شود و دولت یازدهم 25 سد و دولت دوازدهم نیز تنها سه سد را به‌بهره‌برداری برساند.
اما درمجموع طی این سال‌ها 172 سد به ظرفیت 51 هزار و 765 میلیون مترمکعب به‌بهره‌برداری رسید و بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، اکنون 672 سد در دست بهره‌برداری، 120 سد در دست ساخت و 176 سد در دست مطالعه قرار دارد.
43 سد تا پایان برنامه ششم بهره‌برداری می‌شود
این موضوع به این معناست که تا پایان برنامه ششم، تعداد سدهای ساخته شده در دولت دوازدهم نیز افزایش چشمگیری خواهد یافت؛ چراکه بر اساس عملکرد اهداف تعیین شده، بر اساس سند تفصیلی برنامه ششم توسعه و در سرفصل برنامه تأمین آب، ظرفیت آب تنظیمی سدها (غیرمرزی) مقرر شده است که در طول برنامه، 1401 میلیون مترمکعب اضافه شود که در سال 1396، این هدف 132 میلیون مترمکعب بوده و عملکرد این فعالیت بالغ بر 112 میلیون مترمکعب بوده است.
هم‌چنین در ظرفیت آب تنظیمی سدها (مرزی) مقرر شده که در طول سال‌های برنامه ششم توسعه، 2857 میلیون مترمکعب ظرفیت تنظیم اضافه شود که در سال 1396، این هدف، 314 میلیون مترمکعب بوده و عملکرد هم بالغ بر 228 میلیون مترمکعب اعلام شده است.
آمار سد ملی به 214 مورد می‌رسد
به‌طور کلی طبق اعلام وزارت نیرو باید گفت که از سال 1357 تا 1392 تعداد 125 سد بزرگ و از سال 1392 تا امروز حدود 37 سد ملی اضافه شد و طبق برنامه تا سال 1400 به این عدد در پایان دولت اضافه می‌شود؛ به این ترتیب که در مدت هشت سال 70 سد ملی به بهره برداری خواهد رسید و آمار سد ملی به 214 مورد می‌رسد.
در این راستا رضا اردکانیان، وزیر نیرو در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه وضع سدسازی در کشور با وجود انتقادات سال‌های گذشته به موضوع سدسازی چگونه است؟ گفت: بیش از 47 هزار سد بزرگ در دنیا وجود دارد که نیمی از آن در چین است و بخش قابل توجهی در نیمه دوم قرن بیستم ساخته شده است و کشورهای معدودی هستند که سدسازی هایشان را در قرن 21 آغاز کرده اند.
وی با بیان اینکه ما ته جدول هستیم که در سال‌های جنگ تحمیلی، ساخت و ساز سد را محدود کرده بودیم، گفت: در سال 1357 تعداد 19 سد ملی ساخته شد. آن زمان وقتی وارد عرصه سدسازی شدیم سراغ سدهای بزرگ رفتیم که با یک سد حجم زیادی از آب را جمع آوری کند.
وزیر نیرو افزود: در موضوع شبکه‌ها نیز پس از ساخت سد شاهد ساخت شبکه‌های اصلی خواهیم بود. ما در سال 1357، 552 هزار هکتار شبکه آبیاری زهکشی اصلی داشتیم که در طول 35 سال یک میلیون و 573 هزار هکتار به آن اضافه شد و در سال 1392 به 2 میلیون و 125 هزار هکتار رسید و تا پایان این دولت به 2 میلیون و 454 هزار هکتار خواهد رسید.
سدها برای اهداف مختلفی از جمله ذخیره و تأمین آب، تولید برق، اهداف تفریحی و کنترل سیلاب ساخته می‌شوند و در طول تاریخ یکی از نمادهای توسعه جوامع بوده است که برخی تنها با هدف کنترل سیلاب ساخته شده‌اند. حتی سدهایی که با اهدافی غیر از کنترل سیلاب ساخته می‌شوند، می‌توانند در مدیریت سیلاب با دوره بازگشت‌های کوچک هم مفید باشند.
