به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از بورس کالا، یاسر مؤمنی کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: وقتی کالایی از بورس خارج می‌شود، تولیدکننده به هر قیمتی که خواست محصولاتش را می‌فروشد همچنین این فروش می‌تواند به هر کسی که فروشنده مایل باشد، انجام شود.
او اضافه می‌کند: در شرایط فعلی وزارت صمت، اقدام دیرهنگام، اما خوبی را انجام داده است البته اگر این اقدام به‌صورت مقطعی نباشد و تمرکز آن روی این صنعت بیشتر باشد. نه اینکه به جهت نزدیکی به روز‌های پایانی سال، چنین تصمیمی گرفته شده باشد. اگر این تصمیم درست اجرا شود، مصرف‌کننده نهایی می‌تواند منتفع شود.
مؤمنی هم بر ضرورت عرضه انواع فولاد در بورس کالا تأکید می‌کند و می‌گوید: آنچه مشخص است، عدم عرضه آهن اسفنجی در بورس سبب بروز مشکلات، معاملات غیرشفاف و التهاب بازار شد. اگر می‌خواهیم شفافیتی ایجاد شود و همه افراد در هر مکانی ببینند که این محصول به‌درستی روی تابلو عرضه شده است و قیمت‌های عرضه جلوی چشم همگان باشد، باید آهن اسفنجی در بورس به فروش برسد. بدون تعارف باید بگوییم که در بازار غیر رسمی، پشت فاکتور‌ها ممکن است مسائلی باشد که برای پایان دادن به شائبه‌ای و سلامت اقتصادی، بهترین راه، عرضه در بورس کالا است.
آهن اسفنجی، کالایی نهایی نیست
در ادامه علیرضا کدیور کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: آهن اسفنجی، کالایی است که در واقع، ماده اولیه تولید فولاد است یعنی شمش فولاد یا ورق فولاد و صنایع پایین‌دستی است از آن استفاده می‌کنند. درواقع، آهن اسفنجی، کالایی نهایی نیست. از سوی دیگر آهن اسفنجی، کالایی هم نیست که مصرف‌کننده زیادی داشته باشد و واحد‌های پایین‌دستی فولادی هستند که مشتری آن استفاده می‌کنند.
او اضافه می‌کند: تصمیم وزارت صمت زمانی منطقی می‌شد که عرضه آهن اسفنجی در بورس کالا انجام می‌شد، ولی محدودیت خرید را صرفاً برای واحد‌های پایین‌دستی می‌گذاشتند تا حداقل شفافیت از بازار حذف نشود.
اما آیا این تصمیم وزارت صمت می‌تواند دلال‌بازی را در بازار فولاد پایان دهد؟
گفتنی است، وحید یعقوبی مدیر اجرایی انجمن فولاد صدور بخشنامه وزارت صمت را مثبت ارزیابی می‌کند و می‌گوید: یکی از دلایل التهاب بازار فولاد در این چند وقت این است که نقدینگی به بازار فولاد هجوم آورده است.
فولاد؛ کالایی با ماندگاری بالاست و قدرت نقد شوندگی دارد، به همین دلیل توجه تجار را به خود جلب کرده و به فعال بازار تبدیل شده‌اند و در چنین شرایطی، آهن اسفنجی به دست واحد‌های تولیدی نمی‌رسد و التهاب بازار بالا می‌رود.
یعقوبی اضافه می‌کند: تا 6 ماه پیش تقاضا برای آهن اسفنجی کمتر از عرضه بود، اما هرچقدر به پایان سال نزدیک می‌شویم، تقاضا برای آهن اسفنجی بالا می‌رود. دلیل افزایش تقاضا، ورود واحد‌های القایی به چرخه مصرف است. با افزایش تقاضا تجار به موضوع ورود پیدا کردند و قیمت‌ها را بالا بردند.
او ادامه می‌دهد: پیش از این، واحد‌های القایی بیشتر از آهن‌قراضه استفاده می‌کردند که در حال حاضر میزان عرضه آهن‌قراضه در کشور کاهش‌یافته و قیمت آن با افزایش مواجه شده است. ساماندهی مناسبی هم در بازار آهن‌قراضه وجود ندارد و به همین دلیل واحد‌های القایی به مصرف آهن اسفنجی روی آورده‌اند و تقاضا برای این محصول بالا رفته است.
مدیر اجرایی انجمن فولاد درباره دلیل کاهش عرضه آهن‌قراضه می‌گوید: بحث بازیافت و ماشین اسقاطی کم شده، ضمن اینکه بازار آهن‌قراضه هم هیچ ساماندهی ندارد. بنابراین، قیمت‌ها روند جهشی داشته و برای کارخانه‌دار فولادی، مقرون‌به‌صرفه نیست که درصد بالایی از واحد خود را با آهن‌قراضه شارژ کند. به همین دلیل تقاضای آهن اسفنجی، سیر صعودی داشته است.
به گفته او، سال گذشته، ستاد تنظیم بازار تصمیم می‌گیرد که عرضه آهن اسفنجی در بورس را متوقف کند. این تصمیم باعث شد تجار به سمت خرید و فروش آهن اسفنجی جذب شوند و به‌یک‌باره تقاضا هم ظرف شش ماه افزایش یافت و متقابلاً عرضه آهن اسفنجی کم شد.
یعقوبی درباره دلیل انگیزه تجار برای ورود به بازار فولاد بیان می‌کند: انتظار تورمی در سال آینده بالاست. بخشی از تجار با هدف حفظ ارزش پولشان، به سمت این بازار آمده‌اند و می‌خواهند سوداگری کنند. به‌ویژه آنکه برخی از این تجار پیش‌بینی می‌کنند به ازای خرید هر کیلوگرم آهن اسفنجی با قیمت‌های فعلی، سال آینده، هزار تومان سود خواهند برد.
تبعات شفاف نبودن معامله آهن اسفنجی
اما عرضه کالایی که فروشنده و خریداران مشخص دارد چرا باید در بورس که حداقل مزیت آن شفاف سازی بازار و قیمت‌هاست، متوقف شود تا شاهد دلال‌بازی در این حوزه باشیم. آیا بهتر نبود عرضه آهن اسفنجی در بورس ادامه یابد؟
وزارت صمت در بخشنامه‌ای خرید و فروش آهن اسفنجی بین اشخاص حقیقی و حقوقی را ممنوع اعلام کرده است. آهن اسفنجی، ماده اولیه تولید فولاد در مقاطع مختلف است و این اقدام وزارت صمت، گامی برای کنترل دخالت واسطه‌ها در بازار از سوی فعالان صنعت فولاد تلقی می‌شود. سال گذشته با تصویب ستاد تنظیم بازار، عرضه آهن اسفنجی در بورس کالا متوقف شد و به گفته وحید یعقوبی مدیر اجرایی انجمن فولاد در حال حاضر به دلیل کاهش آهن‌قراضه در کشور و افزایش تقاضا برای آهن اسفنجی، نقدینگی به این بازار هجوم آورده است. زیرا صنایع وابسته برای تأمین نیاز‌های خود دیگر برایشان مقرون‌به‌صرفه نیست که آهن‌قراضه گران را خریداری کنند. در این میان هم برخی تجار با هدف کسب سود‌های کلان وارد بازار فولاد شده‌اند. این در حالی است که اگر عرضه آهن اسفنجی در بورس انجام می‌شد با شفاف شدن قیمت‌ها، امکان دخالت دلالان به حداقل می‌رسید.
