ماهان شبکه ایرانیان

گفت‌وگو با نوجوانان، چالشی بزرگ برای والدین!

فرزند نوجوان شما که قبلا عادت به صحبت­‌کردن داشت، در سال­های اخیر کم حرف شده است؟! این آخری‌ها هر وقت خواستید با فرزندتان صحبت کنید، با جواب­های سربالا و بی­‌میلی او مواجه شده‌­اید و ترجیح داده‌­اید خیلی زود صحبتتان را تمام کنید؟! حس می­‌کنید فرزندتان شما رو پس می زندو هر روز از شما دورتر می‌­شود؟! اگر پاسخ شما به این سوالات مثبت است، بد نیست دانش ...

گفت و گو با نوجوان

 فرزند نوجوان شما که قبلا عادت به صحبت­‌کردن داشت، در سال­های اخیر کم حرف شده است؟! این آخری‌ها هر وقت خواستید با فرزندتان صحبت کنید، با جواب­های سربالا و بی­‌میلی او مواجه شده‌­اید و ترجیح داده‌­اید خیلی زود صحبتتان را تمام کنید؟! حس می­‌کنید فرزندتان شما رو پس می زندو هر روز از شما دورتر می‌­شود؟! اگر پاسخ شما به این سوالات مثبت است، بد نیست دانش و مهارت خود را در شناخت ویژگی­ها و مشکلات دوران نوجوانی و  نحوه­ مدیریت این مشکلات افزایش دهید. یکی از مشکلات دوران نوجوانی، که در این بخش قرار است به آن بپردازیم، مشکل «گفت‌وگو و برقراری ارتباط کلامی والدین با نوجوانان­شان» است. اما قبل از پرداختن به آن، لازم است کمی بیشتر در مورد دوره­ نوجوانی و تغییرات خاص این دوره بدانیم.

نوجوان من چه دوره ای را می­ گذراند و چرا اشتیاق کمتری به صحبت کردن دارد؟
دوران نوجوانی که یکی از بحرانی­‌ترین دوران­های زندگی افراد و حدفاصل پایان دوره کودکی و آغاز بزرگسالی است. نوجوانان به علت پایگاه مبهم خویش (یعنی نه کودک و نه بزرگسال) اغلب خودشان را با کودکان کم سن و سال­تر در خانواده، با والدین، معلمان و دیگر اعضای جامعه خود در تعارض می‌­بینند. آن­ها اغلب در این دوران تمایل کمتری به صحبت کردن دارند. یکی از دلایل این سکوت می­تواند این باشد که نوجوانان احساس می‌کنند از مهارت کافی برای صحبت­‌کردن برخوردار نیستند. در شرایطی که بزرگسالان مهارت کافی در برقراری ارتباط و گفت‌وگو دارند، و به­‌موقع و به‌­جا صحبت می‌کنند، نوجوانان احساس می‌کنند چنین مهارتی را ندارند؛ پس کمتر صحبت می­‌کنند و اعتماد به نفس کافی برای صحبت­‌کردن و ابراز عقیده را از دست می­‌دهند.

گام اول: تشویق نوجوان به حرف زدن
قبل از ادامه­ بحث لازم است به این نکته توجه کنیم که درست است که نوجوانی ویژگی­های خاص خود را دارد، اما برقراری ارتباط مناسب عامل کلیدی یک زندگی دلپذیر است. پس حتی اگر نوجوانتان تمایل چندانی به صحبت­‌کردن و ارتباط کلامی ندارد، شما به راحتی تسلیم او نشوید و تلاش کنید به نوعی او را به صحبت کردن تشویق کنید. برای این کار می‌­توانید از راهکارهای زیر کمک بگیرید.

  • به حرف‌های نوجوان­تان گوش کنید
     نکته کلیدی برای این­که نوجوان شما به صحبت­‌کردن رغبت نشان بدهد، این است که بداند کسی هست که به حرف­های او گوش می­ دهد. نوجوانان تمایل زیادی برای صحبت کردن با والدین خود دارند، به شرط آن­که به اندازه­ کافی سکوت کنید و فرصت لازم برای صحبت­‌کردن را به او بدهید. در این صورت احساس می‌کند که شما او را درک می‌کنید. علاوه بر این به یاد داشته باشید که ارتباط مانند یک خیابان دوطرفه است. اگر می‌خواهید نوجوانتان به حرف شما گوش کند، شما نیز باید با دقت شنوای حرف‌هایش باشید. یاد بگیرید حداقل روزی 20 دقیقه شنونده­ صحبت‌های او باشید. با روی باز روبه‌­روی او بنشینید، در چشم‌هایش نگاه کنید و به صحبت‌هایش گوش دهید.
  • تا جای ممکن نظر او را بپرسید
    همه­ انسان­ها دوست دارند احساس ارزش کنند و مسلما نوجوانان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اگر در زندگی خانوادگی خود با یک چالش مواجه شدید، در مورد خرید وسایل منزل دچار سردرگمی هستید و یا حتی می­‌خواهید برای خودتان لباس تهیه کنید، حتما از نظر فرزندتان در این مورد مطلع شوید و به دیدگاه او توجه داشته باشید. گاهی اوقات خواهید دید، راه­‌حلی که فرزند شما ارائه می­ دهد، همان روشی است که شما نیز در ذهن داشته‌­اید. با توجه به نظر او، شما هم مطابق میل خودتان رفتار کرده ­اید و هم به نظرات نوجوان خود ارزش داده­‌اید. به این ترتیب، نه تنها نوجوان شما در مورد مسائل مختلف فکر می­‌کند، بلکه اعتماد به نفس او نیز افزایش می­‌یابد.
  • انعطاف­ پذیر باشید و به موضوعات مورد علاقه نوجوان توجه کنید
    به یاد داشته باشید که علایق و خواسته‌های نوجوانان با ما فرق دارد؛ همان طور که وقتی ما نوجوان بودیم، خواسته‌های­ ما با والدین­مان متفاوت بود. پس سعی کنید خود را جای او بگذارید و مسائل را از دید او ببینید. به این ترتیب نه تنها موضوعات مناسب و مشترک برای صحبت کردن با او یافته‌­اید، بلکه بهتر می­‌توانید او را درک کرده و نظرات او را بفهمید.

گام دوم: قدغن­های حرف زدن با نوجوان­ها
اگر گام اول را درست بردارید، تا این­جا توانسته‌­اید نوجواننتان را به صحبت­‌کردن تشویق کنید. اما رعایت نکات دیگری نیز در هنگام صحبت‌کردن با نوجوانان لازم است تا این اشتیاق، به سمت یک ارتباط کلامی تاثیرگذار و همیشگی پیش رود.

  • توهین نکنید
    نوجوانان مانند همه افراد دوست ندارند تحقیر شوند. هرچه بیشتر به نوجوان توهین کنید، بیشتر از شما فاصله می‌گیرد و رفتارش بدتر می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد نوجوانانی که مورد تحقیر و توهین والدین هستند، در زندگی فردی و اجتماعی در مقایسه با دیگران موفقیت کمتری دارند.
  • پیش‌­داوری نکنید
    ابتدا با دقت به حرف‌های فرزندتان گوش کرده و سپس نتیجه‌گیری و داوری کنید.
  • نظر نوجوان را بی‌ارزش و مسخره ندانید
    شاید نوجوان حرفی بزند که به نظر ما احمقانه و کودکانه است. اما اگر این امر را مستقیما به او بگوییم، ناراحت می‌شود و کمتر صحبت می‌کند. پس در مواردی که نظر او را قبول ندارید، آن را مطرح نکنید، زیرا نوجوان در این مقطع به تایید نیاز دارد.
  • غر نزنید
    اگر به نوجوان بگویید: «همیشه اتاقت نامرتب است، از دستت خسته شدم، چه قدر شلخته‌ای، کی درست می‌شوی؟» او جبهه می‌گیرد و رفتارش را تغییر نمی‌دهد.
  • نصیحت نکنید
    گرچه نصیحت­های شما به نفع نوجوانان است، ولی آنان در این مقطع کمتر مایل به شنیدن آن هستند. بنابراین تا حد امکان از نصیحت­‌کردن بپرهیزید و در مواقعی که به­‌ناچار می‌­خواهید نوجوان­تان را نصحیت کنید، قبل از هر چیز موافقت او را جلب کنید. سعی کنید طوری این کار را انجام دهید که در برابر شما مقاومت نکند، چون نصیحت شما برای خوشبختی و سعادت خود اوست. با این کار، نوجوان­تان خواهد فهمید که شما برای او احترام قائلید و قرار نیست چیزی بر او تحمیل بشود. در غیر اینصورت نوجوانان به طور هوشمندانه‌­ای می‌­توانند از نصحیت و توصیه­ های انضباطی شما سرباز بزنند، موضوع بحث را عوض کنند و یا حتی بحث را تمام کنند. اگر باوجود تلاش­های شما نوجوانتان باز هم پیشنهاد شما را نپذیرفت، از او بخواهید که در این زمینه با شما همفکری کند. در این همفکری اصلا مهم نیست که چه کسی پیشنهاد بهتری می­‌دهد، بلکه هدف این است که راه‌­حل ارائه شده، توسط خود نوجوان مطرح شود تا پیگیری بیشتری در مورد آن داشته باشند.

گام سوم- چه کار کنم؟
حالا دیگر وقتش است کارهایی که باید موقع حرف زدن با نوجوانتان انجام دهید را مرور کنیم.

  • زمانی که فرزندتان آمادگی دارد با او صحبت کنید
    بزرگترین اشتباه را زمانی مرتکب می‌شوید که فرزندتان خود را برای رفتن به میهمانی دوستش آماده کرده و به او می‌گویید می‌خواهم با تو صحبت کنم! فراموش نکنید که «هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد». اگر زمانی که فرزندتان حوصله و وقت کافی دارد با او صحبت کنید، بهتر نتیجه می‌گیرید. علاوه بر انتخاب زمان مناسب، می‌­توانید زمان­هایی را فقط برای نوجوانتان اختصاص دهید.
  • هر چه مختصرتر صحبت کنید
    برای موثر واقع شدن ارتباط میان والدین و نوجوانان مهم­ترین کاری که باید انجام دهید، این است که همه عبارات و درخواست­­‌های­تان، کوتاه و خلاصه باشد. ابتدا به این فکر کنید که چه می­‌خواهید بگویید. بعد حرفتان را ساده و مستقیم بزنید و توضیح بیش از اندازه ندهید. در شروع شاید رعایت این نکته مشکل باشد، اما اگر آن را برای مدتی آزمایش کنید، نتایج مثبت آن شما را تشویق کرده و به‌­تدریج مهارت کافی را در این زمینه به­‌دست خواهید آورد.
  • در گفت‌وگو با نوجوان­تان به او احترام بگذارید
    همان طوری که به دوستان و آشنایان بزرگسال احترام می‌گذارید، با نوجوان رفتار کنید. این امر به نوجوان کمک می‌کند احساس ارزش کند.
  • خونسردی خود را حفظ کنید
    اگر تحمل شنیدن حرف‌های نوجوان را ندارید، عصبانی نشوید. برای مثال اگر می‌گوید: «دوست‌هایم سیگار می‌کشند.»، سریع عصبانی نشوید و نگویید: «دیگر حق نداری با آنان دوست شوی.»؛ در عوض سعی کنید نگرانی خود را با آرامش و خونسردی بیان کنید. عصبانیت شما باعث می‌شود نوجوان بقیه حرف‌هایش را نزند و صحبت خاتمه یابد.
  • جملات­تان را با«من…»شروع کنید
    برای مثال: «من خیلی دوستت دارم و نگران می‌شوم وقتی می‌بینم با کسانی که سیگار می‌کشند، دوست می‌شوی.» یا «من نگران افت تحصیلی تو هستم، اخیرا خوب درس نمی‌خوانی؟»
  • جر و بحث را تا حد امکان کم کنید
    مشاجره، اختلاف و تضاد بخشی از زندگی واقعی افراد است. با این وجود، بحث و جدل امری­ست که سبب آزار و اذیت والدین و فرزندان شده و از لحاظ عاطفی به هر دو آسیب می‌­رساند. اگرچه هرگز نمی­‌توان به طور کامل مانع از چنین جدل­هایی در خانواده شد، اما والدین می­‌توانند با دوراندیشی و برنامه­‌ریزی از بروز آن جلوگیری کنند. البته این بدان معنا نیست که نوجوان را آزاد گذاشته و اجازه دهید هر کاری که می‌­خواهد انجام دهد. بلکه لازم است خواسته­‌های خود را برای فرزندتان مطرح کرده، او را با ساختارها و قوانین منسجم خود آشنا کرده و دقیقا روشن کنید که چه انتظاراتی از او دارید.
قیمت بک لینک و رپورتاژ
نظرات خوانندگان نظر شما در مورد این مطلب؟
اولین فردی باشید که در مورد این مطلب نظر می دهید
ارسال نظر
پیشخوان