فرجاد عباسی - کارشناس ارشد طب سنتی
تحریریه زندگی آنلاین : هنگام تشنج، بدن، دستها و پاها بطور غیرارادی و به سرعت تکان میخورند و ماهیچهها مکررا منقبض و شل میشوند. خوشبختانه اکثر تشنجها بی ضرر هستند و حملات تشنجی غالبا چند ثانیه تا چند دقیقه طول میکشند. تشنج بدنبال یک فعالیت ناگهانی الکتریکی در مغز رخ میدهد و علتهای اصلی آن یکی از موارد ذیل میباشد: آسیب مغزی، تومور مغزی، بیماری قلبی، قند خون پایین، تب شدید، شک الکتریکی، مصرف مواد مخدرغیر مجاز، اعتیاد به الکل، نرسیدن مواد مخدر به فرد معتاد،نارسایی کلیه و مننژیت. از علایم عمده تشنج، میتوان به دندان قروچه، جاری شدن آب از دهان، بالا آوردن کف از دهان، اسپاسم ماهیچهها، بیاختیاری ادراری و افتادن ناگهانی اشاره کرد.
افرادی که دچار تشنج می شوند بهتر است از ترشیجات و برخی حبوبات نظیر لوبیا سبز، نخود سبز، باقلا، عدس و سبزیجاتی چون ترخون و کلم قمری کمتر استفاده کنند. افرادی که سابقه تشنج دارند، باید زردچوبه کمتری استفاده کنند.
تب در کودکان در اکثر موارد بدنبال یک بیماری عفونی رخ میدهد و تشنج غالبا در اثرتب شدید بر کودک عارض میشود، بنابراین اگر در وهله نخست، تب را کنترل و سرکوب کنیم، خود به خود از بروز تشنج ناشی از تب شدید جلوگیری کردهایم. برای مبارزه با تب میتوان به کودک، سوپ جویی که به آن کمی زعفران، دارچین و فلفل قرمز اضافه شده، خورانید. البته احتمال این وجود دارد که تب از بین برود ولی همچنان حالت تشنج به کودک دست دهد که در اینصورت میبایست یک یا چند مورد ازموارد زیر را بکار بست:
شبها یک قاشق چایخوری پودر بادرنجبویه در یک لیوان آب بمدت 5 دقیقه جوشانده و میل گردد.
هرروز یک قاشق چایخوری پودر آویشن برگ پهن در سه استکان آب دم شود و بعد از هر وعده غذایی یک استکان از آن میل شود و این کار تا حصول بهبودی ادامه دهند.
جوشانده 5 گرم برنجاسف در یک لیوان آب نیز اثر ضد تشنجی دارد.
بیشتر بخوانید:
یک قاشق چایخوری پودر برگ تیول یا زیرفون در یک استکان آب جوش دم و میل شود.
افرادی که سابقه تشنج دارند باید کمتر از لبنیات استفاده کنند و به همان مقدار مصرفی از لبنیات، میبایست مصلحاتی چون زیره، نعناع، آویشن، پودر گل سرخ و... اضافه کرد و همچنین اگر کودک قصد خوردن بستنی داشته باشد باید آن بستنی حاوی گیاه ثعلب ویا وانیل باشد.
یکی از راههای دیگر برای مبارزه با تشنج در کودکان مصرف یک قاشق چایخوری روغن بادام شیرین در ابتدای روز و شب میباشد. (تا حصول بهبودی هرروز و شب مصرف شود.)
تناول پودر شیرین بیان هر صبح و شب به اندازه نصف قاشق چایخوری نیز توصیه میشود. (میتوان هر بار پودر شیرین بیان را در یک قاشق مرباخوری عسل مخلوط و سپس میل نمود)
افرادی که بدون داشتن بیماری زمینهای دچار تشنج میشوند بهتر است تا حصول بهبودی صبحها دمنوش چای کوهی و شبها دمنوش بهار نارنج یا عرق آن میل نمایند.
باید توجه داشت که کمبود ویتامین D موجب تشنجهای شدید میگردد لذا توصیه می گردد که افراد دچار کمبود ویتامین (D) در اوایل یا اواخر روز حدود بیست دقیقه خود را در معرض تابش نور خورشید قرار دهند و یا هرروز یک قاشق جوانه گندم به همراه دو عدد خرما میل کنند.
ویتامینهای گروه B از تشنج و مشکلات عصبی جلوگیری میکنند و باید دانست که پوشیدن لباسهای پلاستیکی در صورتی که تماس با پوست داشته باشند، باعث کاهش برخی از ویتامینهای گروه B میشوند لذا باید لباسهای زیری پوشیده شود که از جنس پنبه وکتان یا دیگر الیاف طبیعی باشند.
بیشتر بخوانید:
در ضمن تخم بلدرچین به علت داشتن مقدار قابل توجهی از ویتامینهای گروه B باید در برنامه غذایی کودک قرر داده شود.
افرادی که دچار تشنج میشوند بهتر است از ترشیجات و برخی حبوبات نظیر لوبیا سبز، نخود سبز، باقلا، عدس و سبزیجاتی چون ترخون و کلم قمری کمتر استفاده کنند.
افرادی که سابقه تشنج دارند باید زردچوبه کمتری استفاده کنند.
نوشیدن دمکرده گیاه شاه پسند یا به لیمو در کاهش حملات تشنج مؤثر است.
مالیدن روغن بومادران به پیشانی و پشت سر نیز کاهنده حملات تشنجی میباشد.
معمولا در هنگام تشنج ، خون کمتری به سلولهای مغزی میرسد، لذا توصیه میشود که برای افزایش گردش خون و به تبع آن رسیدن خون بیشتر به سلولهای مغز،در برنامه غذایی هفتگی فرد زنجبیل، سیر و گردو گنجانده شود.
تحقیقات حاکی از آن است که مصرف جوشانده یک قاشق از پودر سنبلالطیب به مدت سی شب، امکان وقوع تشنج را به شدت کاهش میدهد.
پاشیدن کمیگلاب به سر و لباس کودک و رختخوابش و یا استعمال عطر گل محمدی یا بوییدن گل محمدی در جلوگیری از تشنج نقش مؤثری ایفا میکند.