راز و رمز نشان شرکت‌های خودروسازی دنیا (۲)

اگر نگاهی به لوگوی شرکت‌های خودروسازی مختلف دنیا بی‌اندازید، خواهید دید با وجود اینکه همگی در یک زمینه مشترک در حال فعالیت هستند، اما از نماد‌های بسیار متنوعی برای معرفی و شناساندن خود استفاده می‌کنند که هریک از تاریخ، افکار و باور‌ها و سلایق کاملاً متفاوت مربوط به یک شخص، یک ملت یا منطقه‌ای خاص نشأت می‌گیرند.

معمولاً این نشان‌ها را با توجه به رنگ‌بندی، اجزای تشکیل دهنده و به‌طورکلی ویژگی‌های ظاهری‌شان به خاطر می‌سپاریم، اما آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید مفهوم یا فلسفه طراحی لوگوی فلان خودروساز چیست؟! در فرادید طی مجموعه مطالبی به این سوال پاسخ می‌دهیم.

مرسدس بنز
برند "مرسدس بنز (Mercedes Benz) " به شکلی که امروزه می‌شناسیم 92 سال پیش در ژوئن 1926 میلادی توسط کارل بنز (Karl Benz) و گوتلیب دایملر (Gottlieb Daimler) و درواقع با قرار گرفتن بنز تحت مالکیت کمپانی دایملر روی کار آمد.

اولین نشان رسمی این برند که دقیقاً همان سال 1926 و پس از شناخته‌شدنش به‌عنوان یک کمپانی فعال در خودروسازی روی کار آمد یک ستاره سه‌بر به رنگ سیاه و سفید (نماد زمین، آسمان و دریا) بود که یک حلقه بزرگ حاوی عبارت Mercedes در بالا و Benz در پایین و دو شاخه سنبل در جوانب، آن را احاطه می‌کرد.

این نشان که امروزه به رنگ نقره‌ای و سورمه‌ای و پس زمینه ستاره سه‌بر آن به حالت نقطه‌نقطه درآمده، هنوز هم همان شاکله قدیمی را حفظ کرده و بواسطه همین ثبات و البته سادگی و وضوح فوق‌العاده‌اش به‌سادگی در ذهن بیننده جای می‌گیرد.

گفتنی است رنگ نقره‌ای که این خودروساز علاقه خاصی بدان دارد نماد خلاقیت، پختگی و کمال بوده و روحیات سلطان اشتوتگارت را به‌خوبی به تصویر می‌کشد.

البته مرسدس بنز لوگوی دیگری هم دارد که که تنها شامل ستاره سه‌بر نقره‌ای و حلقه باریک دور آن بوده که با پس زمینه مشکی‌رنگ (نماد وقار و متانت) یا بدون پس‌زمینه روی بدنه خودرو نصب می‌شود و در تصاویر و نمونه‌های دیجیتالی بازهم ترکیب رنگ نقره‌ای/مشکی دارد.

این نشان حتی از لوگوی قبلی هم بسیار ساده‌تر است و جالب‌تر اینکه غالب مردم دنیا مرسدس بنز را با همین لوگوی ساده و بی‌آلایش می‌شناسند.

ب‌ام‌و
اصلی‌ترین رقیب مرسدس بنز، در مارچ 1916 میلادی توسط دو نفر بنام‌های فرانز جوزف پاپ (Franz Josef Popp) و کارل راپ (Karl Rapp) با نام Bayerische Motoren Werke (به انگلیسی Bavarian Motor Works) در شهر مونیخ ایالت باواریا (Bavaria) آلمان آغاز بکار کرد.

لوگوی ب‌ام‌و که همواره آن را یکی از بهترین آثار موجود در تاریخ طراحی گرافیک می‌خوانند، در ابتدا تماماً سیاه و سفید بود و به مرور زمان رنگ‌های آبی و نقره‌ای هم بدان اضافه شدند.

این نشان درواقع ترکیبی از لوگوی کمپانی Rapp Motorenwerke متعلق به کارل راپ به‌عنوان یکی از پایه‌های شکل‌گیری ب‌ام‌و و رنگ‌های موجود در پرچم ملی باواریا است و حروف BMW بالای آن در پس زمینه مشکی‌رنگ، حروف اول نام کمپانی را به تصویر می‌کشند. همچنین برخی شواهد حاکی از آنند که قسمت مرکزی که درواقع دایره‌ای است که به چهار قسمت آبی و سفید تقسیم شده تمثالی از حالت چرخش پره‌های هواپیما‌های ملخی قدیمی از نمای جلو را به تصویر می‌کشد.

سه رنگ آبی، مشکی و سفید موجود در این نشان همچنین علاوه بر مفاهیم مذکور، هرکدام برای ب‌ام‌و معنی خاص خودشان را دارند. سفید: نماد جذابیت؛ مشکی: نماد وقار و جایگاه بلند کمپانی؛ آبی: نماد قدرت و قابل اطمینان بودن محصولات.

آئودی
کمپانی آئودی نخستین بار سال 1909 میلادی توسط آگِست هورچ (August Horch) که ترجمه نام خانوادگی‌اش در زبان لاتین Audi بود، در شهر اینگلشتات (Ingolstsdt) ایالت باواریا آلمان تأسیس شد و طی حدود 6 دهه بعدی به شکلی که امروزه می‌شناسیم درآمد.

لوگوی آئودی یکی از ساده‌ترین‌ها بین خودروسازان مختلف بوده و از زمان تأسیس تاکنون هیچ تغییر عمده‌ای نداشته است.

4 حلقه موجود در این نشان درواقع نماد خودِ آئودی و سه شرکت شریک آن شامل Horch، DKW و Wanderer است که در 1932 میلادی باهم ادغام شده و فعالیت خود را تحت برند متحد "Auto Union" ادامه دادند.

شاید برایتان جالب باشد که هریک از شرکت‌ها در لوگو حلقه مخصوص به خود را دارند و به ترتیب از چپ به راست به‌صورت Audi-DKW-Horch-Wanderer می‌ایستند.

همچنین سال 2009 میلادی این خودروساز به منظور بزرگداشت 100 سالگی خود دستی به سر و روی نشان اصلی‌اش کشید و چهره مدرن و شیک‌تری بدان بخشید.

فولکس‌واگِن
فولکس‌واگِن به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه خودروسازی دنیا، در مِی 1937 میلادی توسط حزب کارگر آلمان نازی (DAF) یا به‌عبارتی به دستور آدولف هیتلر (Adolf Hitler) در وولفسبورگ (Wolfsburg) آلمان متولد شد.

این کمپانی که با هدف تکیه بر نیروی کار داخلی آلمان و خدمت به عامه مردم روی کار آمده بود نام خود را از دو کلمه آلمانی Volks به معنی "مردم" و Wagen به معنی "وسیله نقلیه" گرفت.

نخستین نشان فولکس‌واگِن یک چرخ‌دنده مشکی بود که حروف V. و W. را درون خود داشت و بال‌هایی شبیه صلیب شکسته در بیرون آن به اهتزاز درآمده بودند.

سال 1978 این لوگو جای خود را به نمونه امروزی با پس زمینه آبی (نماد قابل اعتماد بودن و برتری) و حروف V. و W. سفیدرنگ (نماد نجابت، جذابیت و پاکدامنی) داد و برای نخستین بار در 2000 میلادی علاوه بر تیره شدن رنگ پس زمینه و اضافه شدن یک نوار نقره‌ای به حاشیه بیرونی، رنگ حروف V. و W. متمایل به نقره‌ای شد و حالت سه‌بعدی پیدا کردند.

این غول اروپایی همچنین بسیاری از مواقع صرفاً از نشان V. و W. محصور در یک دایره بدون پس زمینه و با رنگ تمام نقره‌ای در محصولاتش استفاده می‌کند.

پورشه
فِردیناند پورشه (Ferdinand Porsche) فقید سال 1931 میلادی با هدف ساخت خودرویی که دقیقاً مطابق سلیقه شخصی‌اش باشد، کمپانی پورشه را در شهر اصیل اشتوتگارت (Stuttgart) آلمان بنا نهاد.

در مرکز نشان پورشه زیر نوشته Stuttgart یک اسب در حال جهش می‌بینیم که از نماد‌های قدیمی شهر اشتوتگارت گرفته شده و به بکارگیری قدرت بیشتر در خودرو‌ها اشاره می‌کند. خطوط قرمز و مشکی موجود در سمت راست بالا و سمت چپ پایین و سه شاخ گوزن موجود در سمت چپ بالا و سمت راست پایین هم نماد منطقه Baden-Wurttemberg آلمان هستند. سال 2008 این لوگو اندکی اصلاح شد و حالت سه‌بعدی بیشتری به خود گرفت.

این لوگو در اصل از سال 1952 میلادی مورداستفاده قرار گرفت. در آن سال پورشه رسماً وارد بازار ایالات متحده شد و تشخیص داد که نوشته Porsche روی بدنه خودرو‌ها به‌تن‌هایی برای شناخته شدن این برند در بازار بزرگ آمریکا کفایت نمی‌کند.

نشان پورشه یکی از ثابت‌ترین و اصیل‌ترین نماد‌های موجود در دنیای خودرو بوده و، چون طی چند دهه گذشته تقریباً هیچ تغییر بزرگی نداشته و از طرفی عناصر مورداستفاده در آن خاص و منحصربه‌فرد هستند به سادگی در ذهن بیننده می‌ماند و تنها چیزی که به یادش می‌آورد "پورشه" است.

اُپل
ریشه اصلی اُپل به ژانویه 1862 میلادی و زمانی برمی‌گردد که آدام اُپل (Adam Opel) کارخانه ساخت ماشین‌آلات دوزندگی خود را در شهر راسلشایم (Russelsheim am Main) آلمان بنیان نهاد و پس از رو آوردن به تولید دوچرخه در 1886، نخستین خودروی خود را در 1899 میلادی روی خط تولید برد.

لوگوی امروزی اوپل سال 2009 رونمایی شد و شامل یک فلَش شکسته افقی به شکل یک Z. کشیده است که روی دایره‌ای به رنگ سیاه و سفید و منقش به حروف OPEL در قسمت بالایی خود، می‌نشیند. البته نمونه فاقد نوشته OPEL نیز در خودرو‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این فلَش که عملاً تنها عنصر مهم و به‌یادماندنی نشان اُپل محسوب می‌شود، درواقع از سری کامیون‌ها، ون‌ها و مینی‌بوس‌های تولیدی این خودروساز بین سال‌های 1930 و 1975 با نام Blitz گرفته شده که معادل آلمانی کلمه Lightning به معنی آذرخش و رعد است.

توضیح دقیق‌تر اینکه تقریباً تمامی مدل‌های Blitz نقش یک آذرخش را روی دماغه خود داشتند و همین مسأله نهایتاً تبدیل شد به الهامی برای استفاده از آن به‌عنوان عنصر اصلی لوگوی رسمی کمپانی.