هر دوی شما به میهمانی رفته اید. او مثـل همیشه زیبا و جذاب است. شما هم از اینکه هـمـسـری زیـبـا داریـد، مغرور و هیجان زده هستید. همه چیز به خوبی در حـال پیش رفته که ناگهان فرد خود نمایی که خودش را شبیه هنرپیشه ها در آورده از میان جمعیت رد شده و سر میز شما توقف میکند. همسر شـما نگاهی به بالا کرده و از اینکه نامزد پیشین خودش را می بینــد، جـا می خـورد. هنگامیکه او شما را به آن شخص محترم معرفی میکند، تلاش می کنید به لبخند زدنتان در حالی که با او خـوش و بش می کنید، ادامه دهید. در حالی که شما بی هدف نشسته اید و آن دو به رد و بدل کردن سخنان دوسـتـانـه خود ادامه میدهند، خون شما تا حدی بجوش می آید و هر لحظه امکان دارد منجر به آن شود که شما او را گرفته و بروی میز دسر پرتاب کنید. خلاصه اینکه حضور وی باعث میشود شما کنترل خود را از دست بدهید.
بنظر آشنا میرسد؟
سناریوی فوق یکی از هزاران مواردی است کـه حـسـادت را تـرسـیم و توصیف می کند. یک احساس طبیعی که ما هرازگاهی بطور غریزی آن را تجربه میکنیم. همانند خشونت و پارانوئید، حسادت نیز میتواند درجات گوناگونی از شدت را دارا باشـد. صحنـه مـذکـور می تـواند سبـب آن گـردد کـه شـما از حـضور نـامزد پـیشین همسر خود کاملا خونسرد برخورد کنید و یا آنکه وارد یک جدال تمام عیار با او شوید. در ضـمن ممکن اسـت همسر خود را به جهت اینکه به سلام و احـوالـپـرسی نـامـزد قبـلـی خـود پاسـخ داده، متهم به هرزگی کنیــد.
بــرای برخی از افراد حسـادت یـک مـعضل مهم محسوب میـگردد کـه هر گاه بدون درمان رها شود میتواند شکافی همیشگی بین شما و همسرتان ایـجـاد کنـد و اثری منفی بر روابط آتی شما خواهد گذاشت. خوشبختانه حسادت قابل کنترل میباشد.
حسادت چیست؟
مفهوم تحت الفظی حسادت این است: حسـادت به میـل مـفرط به دارایی ها و جایگاه شخصی دیگر اطلاق میگردد. اما در ارتباط با مسایل اجتماعی سبب میـگردد فـردی به شریک زندگیش نسبت به ارتباط با اشخاص خاص و نوع پوشـش و مـکانهایی که رفت و آمد می کند مشکوک گردیده و احساس خطر کند.
اما همانطور که اشاره کردیم درجات میزان حسادت متفاوت است:
حسادت ظریف
حسادت همیشه درخور مفهـوم مـنـفـی خود نمی باشد. گذشته از آن بد گمان گشتن مردان نسبت به همسرشان (و بالعکس)، امری عادی میباشـد. حسادت بدلیل مواردی همچون صحبت در مورد محاسن زنان دیگر و یا تماشای عکــس یک مـرد خـوش تیـپ در مجله سینمایی، نمونه های ظریـفـی هـسـتـنـد که نشان می دهند چـگونه پـاره ای از حسادتها بی ضرر بوده و کاملا یک واکنش طبیعی بشمار میروند.
حسادت سالم
گاهی شـما هنگامی که با دوستان خود بیرون میـروید، یـکی از آنها شـروع بـه تعریف از نامزد شـمـا نـموده و یا با او با چرب زبانی صحبت می کنـد و در ایـن شـرایط شـما دچـار احساس حسادت نسبت به او شده اید. اینگونه موارد نیز بـخشی از یـک ارتـبـاط سـالم می باشد. در بـیـشتـر اوقـات فـرد تـنـها مـراقـب سـلامـتـی و در انـدیـشـه خیـر و صلاح و خوشبختی همسر خود می باشد که همسرش نیز آن را ارج می نهد. حتی عدم توجه شما می تواند به منزله توهین به او قلمداد گردد.
حسادت مفرط و وسواس گونه
مشکل زمانـی ایجاد می شود که خشونت و سلطه جویی با حسادت همراه می گردد. هنگامی که شما به آن مرحله برسید، به طرز افراط آمیز و وسواس گونـه ای نـسـبت به وفادار بودن و صداقت وی دچار تردید شده و از آن خشمناک میگردیـد. حتـی ممکن است متوصل به زور و برخورد فیزیکی شوید. شما تا حدی کم طاقت هستید که او نمـی تواند حتی به مرد یا زن دیگری نظر بیافکند و از کـنار شما زمانی که هردو بیرون هستید تکان بخورد. از او می خواهـید که همیشه از مـحل حـضور خودش شما را مطلع گرداند و تنها بردن نام مرد یا زنی دیگر، شما را بینهایت غضب ناک میگرداند.
منشاء حسادت
امکان دارد شما این رفتار را بواسطه تجاب پیـشـین خـود با افراد مخـتـلف کـسـب کـرده باشید. اگر در گذشته مورد خیانت قرار گرفته باشید این امکان وجود دارد سبب آن شود که از بیم تکرار آن بیشتر او را تـحت کـنـتـرل، نـظارت و سلطه گری قرار دهـیـد. حـتی در زمانیکه دلیلی برای شک و تردید به او وجود ندارد شما به طور فزاینده ای از ادامه ارتباط با وی مایوس می شوید و می خواهید به هر قیمتی که شده از موقعیت های خطرناک، پنهان و بالقوه اجتناب ورزید.
همچنین امکان دارد شما فردی باشید که در گذشته وفادار نبوده و خیانت کرده باشید و به قـصـد پرهیز از آن که نکند چنین امری برای خودتان اتفاق بیافتد وسواس بخرج داده و می خواهید مطمئن شوید که تنها فرد مورد علاقه وی هستید.
اما حسادت اغلب حاصل عدم اعتماد بنفس و عزت نفس خود شخص میـبـاشـد. امکان دارد شما احساس کنید به قدر کفایت لایق و مناسب وی نیستید و تنها از روی اتـفاق، شانس و تقدیر با همدیگر ازدواج نمودید. اغلب دیگران خوش سیما تر وزیبا تر از خودتان بنظر می رسند و این احساس، تهدیدی برای شما محسوب میگردد.
مشاهـده وی در حـال ارتـبـاط با مردان (یا زنان) دیـگر، ایـن احـسـاس را در شـما بـوجود میاورد که نکند از دست شما ربوده شود. هرگاه زمان اندکی با او باشید ممکن است از رابطه نزدیک و صمیمی وی با دوستانش آزرده خاطر گـردیـد، افـرادی که او در تـمام طـول زندگی خود با آنها آشنایی داشته است.
چرا حسادت خطرناک است؟
حسادت در مورد اشخاصی که قادر به کنترل آن نمیباشند، برای ارتباطشان مضر و زیان آور است. چون سبب از میان رفتن عاملی میگردد که دو نفر را به هم پـیـوند می دهـد: اعتماد. هر گاه به نامزد و یا هـمـسـر خـود بـگویـید که وی اجازه ندارد با همکار مرد خود ناهار بخورد مثل آن است که بگویید به او اعتماد ندارید (مگر آنکه به علتی اعتماد شما به وی سلب شده باشد). اگر نـیـاز به اعمال محدودیت های بسیاری پیدا کنید، آیا لازم است که حتما” همیشه در کنارش قرار داشته باشید؟
حسادت همچنین از کیفیت زمانی که با همدیگر هستید میـکاهد بـطـوری که بی تردید مـنـجـر به نـزاع و مـشـاجـره هـای متـعـددی خـواهـد شـد تـا جـایی که شما تنها بر روی خصوصیات منفی یکدیگر تمرکز می کنید.
از آن گذشته اکثر وقتتان صرف این فکر احمقانه که ممکن است او به شما خیـانت کنـد، خواهد شد. پیـش از آنکه متوجه گردید، بخـش اعظمی از ارتـباطـتـان صرف اتفاقاتی که ممکن است بیافتد میگردد تا صرف اتفاقاتی که واقعا” در حال افتادن است.
هر اندازه ارتباط پیشرفت میکند کنترل حسادت دشوار تر می شود. بنابراین اگر شما به مرحله خطرناکی رسیده اید زمان آن فرا رسیده که هر چه سریع تر یاری بطلبید.
بیاموزید خود را کنترل کنید
در این بخش 5 راه حل برای تحت مهارکردن حسادت پیش از آنکه کنترل خود را از بدهید و کاری انجام دهید که بعد افسوس بخورید، ارائه شده:
1- از تجارب گذشته درس بگیرید
ببینید که رفتارتان چگونه بر روابط گذشته یتان تاثیر گذاشته و از آن بهـره بـگیـریـد تا به شما کمک کـنـد بـهـتـر عـمل کنید. شما خیلی زود پی خواهید برد که این کج خلقی ها موجب مشکلات زندگی عشقی شما میباشند. بدانید دلخور شدن بیدلیل از دست او، کمکی به بهبودی وضعیت زندگی شما نخواهد کرد.
2- با واقعیت برخورد کنید
به موضوعی که در واقع در حال اتفاق افتادن است تمرکز کنید. نه آنچه شما میـپـنـدارید در حال اتفاق افتادن میباشد. چون بمرور زمان احتمال دارد در تشخیص واقعیت از توهم و خیال دچار مشکل گردید. شما هـم نمیخواهید که روابط عالی خود را بر سر مسایلی که هیچگاه در واقعیت اتفاق نیفتاده تباه کنید. بـه تـخـیل و تـصورات خود اجازه ندهید به شما امر کند که او چگونه فردی است.
3- خود را محترم بشمارید
آگاه باشید که او بدلیلی شما را برگزیده و هیچ احتیاجی ندارد در جای دیگری بسادگی وسوسه شود. به خاطر داشته باشید که شما به همان اندازه افرادی که نسبت به آنها احساس خطر می کنید، شایسته هستید.
4- از عقیده دیگران سود ببرید
از یک دوست بخواهید که رفتار شما را نسبت به همسرتان زیـر نـظر بگیرد. ممکن است با بهره گیری از نقطه نظر یک شخص بی طرف کاملا به حد و حدود اعمال و کـردارتان پی ببرید.
5- برخی قوانین را از همان ابتدا وضع کنید
تلاش کنید چند راهــبرد کلی وضع کنید که چه چیز مقبول و مـورد پـسـند شـما است و چه چیز نیست. با این کار هر دوی شما توجیهی برای خشم و ناراحتی خود در زمانیکه هر کدام از شما رفتاری ناشایست و نامناسب داشته باشد، خواهید داشت.
زیاده روی نکنید
شما مجازید احساس حسادت کنید البته تا آنجایی که قادر باشید به طریق مثبتی آن را کنترل کرده و از مجرای مناسبی هدایتش کنید. بخاطرداشته باشید گفتگوی دوستانه مردی (یا زنی) با همسر شما امری طبیعی و عـادی است. آن را نوعـی تملق گویی به حساب آورید. تا هنگامی که او فقط نگاه میکند و به او دسـت نمیزند اینهمه هیاهو برای چیست؟
بخاطر داشته باشید که اعتماد بنیاد هر ارتباط میباشد. شما نباید اجازه دهید احساس نا امنی ارتباط شما را تباه گرداند. از آن مهم تـر بـه هـمسـر خـود هـمان انـدازه احـتـرام بگذارید که خود انتظار آن را از او دارید. اگر قرار است شما هر کاری را که بخواهید انجام دهید او نیز می تواند.