نه گفتن؛ مهارتی که از کودکی باید آموزش داده شود

مهرداد ثابت روانشناس در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با آموزش مهارت نه گفتن به کودکان اظهار کرد: نه گفتن، مهارتی است که فرد باید بتواند در مقابل درخواست نابه جا، غیر منطقی یا غیراخلاقی دیگران از کلمه " نه " استفاده کند.

وی بیان کرد: پاسخ منفی به معنای رد کردن خواسته‌های طرف مقابل، ایده‌ها، آرزو‌ها و برآورده نکردن اولویت‌های طرف مقابل است، به همین خاطر به ندرت اتفاق می‌افتد که فرد مقابل از شنیدن پاسخ منفی خوشحال شود و این موضوع هم طبیعی است، چرا که برخی از افراد انتظار چنین پاسخی را ندارند.

این روانشناس تصریح کرد: افرادی که قدرت نه گفتن به دیگران را ندارند، همواره در روابط درون و بین فردی خود با دیگران با مشکل روبرو می‌شوند تا جایی که از ارتباط خود احساس امنیت و رضایت نمی‌کنند.

ثابت با اشاره به تجربه موفق افرادی با عزت نفس بالا گفت: تجربه افرادی که از عزت نفس و احساس ارزشمندی بالایی برخوردار هستند نشان می‌دهد که توانایی نه گفتن و به عبارتی پاسخ مثبت ندادن، یکی از پیش نیاز‌های ضروری برای دستیابی به ارتباطی سازنده با طرف مقابل است.

وی ادامه داد: ما به کودکانمان محدودیت‌ها و باید‌ها و نباید‌ها را آموزش می‌دهیم بدون آن که آن‌ها را با حقوقشان آشنا کنیم و از آن غم انگیزتر این است که در مناسبت‌های اجتماعی صحبت کردن از "حقوق" به نوعی بی ادبی تلقی می‌شود و مورد سرزنش والدین قرار می‌گیرد. به طور مثال کودکی که از بوسیدن پدربزرگ خود امتناع می‌کند در اغلب موارد با سرزنش والدین خود روبرو می‌شود، این در حالی است که یکی از حقوق کودکان بر والدین، آموزش مهارت نه گفتن است که آن‌ها می‌توانند با آموزش و تمرین، این مهارت را به کودکان خود بیاموزند.

ثابت تصریح کرد: افرادی که از عزت نفس بالایی برخوردار نیستند تمایل دارند که دیگران را خوشحال و راضی نگه دارند. از این رو، هنگامی که به طرف مقابل خود پاسخ منفی می‌دهند، لحظات بسیار سختی را تجربه می‌کنند؛ به طوری احساس معذب بودن و خجالت می‌کنند.

وی گفت: افراد باید توجه کنند که همیشه نه گفتن به معنای پایان یک گفت‌وگو نیست و اگر فرد مقابل، درخواستی غیرمنطقی داشته باشد پیش بینی پاسخ منفی هم دارد؛ بنابراین افراد باید علاوه بر مهارت نه گفتن، دانش و مهارت کافی برای پاسخگویی و مهار ابزار‌های هیجانی "کسی که پاسخ منفی" شنیده را نیز داشته باشند.

بیشتر بخوانید: راهکارهایی برای افزایش صبر در کودکان

بیشتر بخوانید: راهکارهای مناسب ترغیب کودک حواس پرت به درس خواندن