مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جلسه شورای حکام در حالی مدعی است که ایران دسترسی به دو محل برای بازرسی را ایجاد نکرده است که سخنگوی وزارت خارجه ایران تاکید کرده آژانس باید قدر همکاری‌های ایران را بداند، چون تصمیم غیرسازنده آژانس با واکنش درخور تهران مواجه می‌شود. همزمان سخنگوی دولت ایران نیز گفته که بازرسی‌های فنی آژانس نباید سیاسی شود. جلسه کشورهای عضو شورای حکام ساعت 12:30 روز دوشنبه به وقت تهران و برای نخستین بار به شکل مجازی برگزار شد. نشست پیشین شورای حکام 19 تیرماه 98 برگزار شده بود. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه اینترنتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رافائل گروسی مدیر کل آژانس در بخشی از بیانیه آغازین جلسه دیروز شورای حکام گفت: گزارش من درباره بازرسی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران با توجه به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل شامل فعالیت‌های مرتبط با آژانس در چند ماه اخیر است.
گروسی در بخش دیگری از این بیانیه ادعا کرد: من با نگرانی جدی اشاره می‌کنم که به مدت بیش از چهار ماه است که ایران برای ما دسترسی به دو محل را ایجاد نکرده است و به مدت تقریبا یک سال است که در مذاکرات واقعی برای توضیح درباره سوالات ما در ارتباط با مواد هسته‌ای اعلام‌نشده محتمل و فعالیت‌های هسته‌ای مشارکت نداشته است. این به طور معکوس توان آژانس برای پاسخ به سوالات و ارائه تضمین معتبر درباره نبود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در این محل‌ها در ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در ادامه این بیانیه آمده است: من پیش از این گزارش دادم که ایران در ماه ژانویه اعلام کرده است برنامه هسته‌ای آن دیگر «تابع هیچ محدودیتی در محدوده اجرایی» نخواهد بود و این کشور «مانند قبل» به همکاری با آژانس ادامه خواهد داد. تا به امروز، آژانس شاهد هیچ تغییری در زمینه اجرای تعهدات هسته‌ای ایران با توجه به این مواردی که اعلام کرد یا در سطح همکاری ایران با فعالیت‌های راستی‌آزمایی و بازرسی تحت برجام، نبوده است. مدیرکل آژانس در ادامه اظهاراتش مطرح کرد: آژانس به راستی‌آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام شده در معاهده پادمانی ادامه می‌دهد. ارزیابی‌ها در زمینه نبود مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده ادامه دارد. گروسی در پایان سخنرانی آغازینش درباره ایران گفت: من از ایران می‌خواهم که فورا و کاملا با آژانس همکاری کند، از جمله اینکه بی‌درنگ امکان دسترسی به محل‌های تعیین شده از جانب ما را فراهم کند.
گروسی همچنین در کنفرانس خبری که برای پاسخ به سوال خبرنگاران برپا شده بود درباره اینکه شورای حکام ممکن است چه موضعی در برابر ایران داشته باشد، گفت: این به اعضای شورا بستگی دارد که چگونه پاسخ بدهند. من به‌دنبال روش مشخصی نیستم که برای واکنش آنها تعیین شود. وظیفه من این است که گزارش فعالیت‌هایم را به آنها بدهم.
مدیرکل آژانس در ادامه درباره اینکه ممکن است چه اتفاقاتی در جلسات روزهای آتی شورای حکام درباره ایران بیفتد، اظهار کرد: چیزی که از طریق رئیس جلسه متوجه شده‌ام این است که رایزنی‌های سازنده ادامه دارد تا تضمین شود که شورا به فعالیت خود در این باره ادامه می‌دهد. انتظار می‌رود شاهد مباحثاتی فعالانه پیرامون ایران باشیم. من گزارشم را در اختیار شورا می‌گذارم و در این باره نگرانی جدی دارم؛ بر عهده اعضای شورا است که ارزیابی نهایی را انجام دهند.
واکنش سخنگوی وزارت خارجه
اظهارات مدیرکل آژانس واکنش سخنگوی وزارت خارجه ایران را برانگیخت. سید عباس موسوی گزارش اخیر آژانس و ادعاهای مطرح شده در آن را مورد انتقاد قرار داد و گفت: بر مبنای ادعای [سازمان]جاسوسی رژیم صهیونیستی و شخص نتانیاهو آنها موضوعی که بسته شده است را باز می‌کنند و این جای تاسف دارد که آژانس به جای اتکا به مدارک متقن و نگاه به همکاری‌های سطح بالای ایران با آژانس به ادعاهای رژیمی می‌پردازد که خصومتش با مردم، نظام ایران و خطری که برای عرصه بین‌الملل دارد بر همگان مشخص است. سید عباس موسوی در نشست خبری روز دوشنبه با خبرنگاران گفت: ما به آژانس توصیه می‌کنیم که در این زمینه قدری آینده نگری داشته باشد و مبنای سوالات خود را مسائل دقیق‌تر و قانونی‌تر قرار دهد، نه ادعاهای یک رژیم که مدعی است از طریق جاسوسی به آنها دست پیدا کرده است.
او ادامه داد: ایران تاکنون همکاری‌های سطح بالایی با آژانس داشته است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید این همکاری‌ها را قدر بداند و تحت‌تاثیر برخی از رژیم‌ها و کشورها و حاشیه‌سازی‌های بی مورد آنها نباشد. موسوی ادامه داد: امیدواریم این نشست منتج به نتیجه‌ای شود که برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی مفید و سازنده باشد.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که اگر در جلسه اخیر شورای حکام قطعنامه‌ای علیه ایران مطرح یا تصویب شود ایران چه اقدامی انجام می‌دهد، گفت: امیدواریم کار به آنجا نکشد، مبنای این نشست ادعاهای واهی رژیم صهیونیستی است. این رژیم مدعی است که از طریق جاسوسی به اسنادی دست پیدا کرده که مربوط به سال‌های قبل است. ما رویکرد آژانس در این زمینه را سازنده نمی‌دانیم، گزارش آژانس باید متقن باشد و در مورد مسائل تخصصی باید بی‌طرفی خود را حفظ کند. رویکرد کنونی آژانس مورد قبول ما نیست.
سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد: همکاری‌های ایران با آژانس بعد از کاهش تعهدات برجامی ادامه پیدا کرد و ایران با اطلاع آژانس این اقدامات خود را انجام داد و اگر آنها بخواهند این رویه را در پیش بگیرند تعامل با این نهاد بین‌المللی قدری دچار مشکل می‌شود. موسوی تاکید کرد: امیدواریم که آژانس زیر فشار آمریکا و رژیم صهیونیستی تصمیم نامربوط و غیر‌سازنده‌ای نگیرد و طبیعی است که اگر تصمیم غیر‌سازنده‌ای گرفته شود امکان دارد ایران واکنش در خوری نشان دهد و احتمالا آنها حدس خواهند زد که این تصمیم و واکنش چه خواهد بود.
واکنش سخنگوی دولت
همزمان سخنگوی دولت ایران نیز با اعلام اینکه «همواره آماده بودیم براساس توافقات مقرر پیشین دسترسی‌های مجدد را برای بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فراهم کنیم» گفت: بازرسی‌های فنی نباید سیاسی شود. امیدواریم اهداف سیاسی بر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاثیر نگذارد. ربیعی درباره انتظار ایران از شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اظهار کرد: از اعضای شورای حکام انتظار داریم از استقلال این نهاد بین‌المللی در برابر قلدری آمریکا حمایت و استقلال خودش را حفظ کند. همین‌طور هشدار می‌دهیم استفاده از معیارهای سیاسی در رسیدگی متقابل به تکالیف کشورها در آژانس انرژی اتمی نتیجه‌ای جز از هم گسیختگی رشته‌های اعتماد و تقویت بی‌ثباتی جهانی ندارد.
قطعنامه 3 کشور اروپایی درمورد ایران
در همین حال به گزارش خبرگزاری فارس، یک رسانه آمریکایی می‌گوید شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قطعنامه‌ای که پیش‌نویس آن توسط انگلیس، فرانسه و آلمان تهیه شده، خواستار «همکاری کامل» ایران با تحقیقات آژانس شده است. وب‌گاه شبکه خبری «بلومبرگ» نوشته این قطعنامه یک صفحه‌ای نخستین تذکر رسمی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران از سال 2012 به این سو است.
