رضا فریدی روانشناس بالینی و مشاور در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای در ایام کرونا، اظهار کرد: همه ما می‌دانیم که شیوع ویروس کرونا میلیون‌ها ایرانی را ناخواسته و به ناچار به خانه نشینی وادار کرده است.
این روانشناس بیان کرد: این اتفاق باعث شده، هرکسی راهی برای گذران اوقات فراغت طولانی روزهای در خانه ماندن، انتخاب کند. در این میان بازی کردن، انتخاب اول طرفداران بازی‌های موبایلی و رایانه‌ای بود و بخش زیادی از زمان فراغت خود را در هفته‌های اخیر، به بازی کردن اختصاص دادند.
وی با اشاره به اینکه واژه اعتیاد ناخودآگاه ذهن مان را به سمت مخدر‌ها و روانگردان‌ها سوق می‌دهد، افزود: اما این روز‌ها اعتیاد به ابزار‌های ارتباطی و شبکه‌های اجتماعی آنلاین و بازی‌های رایانه‌ای به همان اندازه که مواد مخدر و روانگردان‌ها قربانی می‌گیرند، بخش عمده‌ای از جامعه ما را درگیر خود کرده است. استفاده مفرط از اینترنت، موبایل و کنسول‌های بازی رایانه‌ای انواع تازه‌ای از عادت‌های افراطی و اعتیادگونه جدیدی هستند که بی توجهی به آن‌ها می‌تواند بسیار خطرناک و آسیب رسان باشد، مخصوصا اینکه در دوران شیوع ویروس کرونا، استفاده از آن توسط نوجوانان و جوانان به دلیل تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها و در منزل ماندن، بیشتر هم شده است.
فریدی گفت: اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای موضوع جدیدی است که تبدیل به موضوعی بهداشتی و وارد طبقه بندی بیماری‌ها شده است، یک بیماری رسمی شناخته شده که سازمان بهداشت جهانی «اختلال اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای» را در فهرست بین المللی بیماری‌ها به عنوان مشکل سلامت روان در سال 2018 اعلام کرده است.
این روانشناس تصریح کرد: اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای می‌تواند از سنین پایین شروع شود و متأسفانه خیلی از والدین فکر می‌کنند اگر در سن خیلی پایین وسایل ارتباطی را در اختیار فرزندانشان قرار دهند، به تقویت هوش آن‌ها کمک می‌کنند و خیلی مواقع برای اینکه بچه‌ها را سرگرم کنند، از این شیوه استفاده می‌کنند.
وی ادامه داد: این نوع اعتیاد یعنی افراد بیش از اندازه به موضوع بازی توجه کنند و از فعالیت‌های فیزیکی که معمولاً انجام می‌دهند و مورد علاقه خود را حذف می‌کنند تا به بازی با رایانه بپردازند. الگوی رفتاری مربوط به بازی‌های دیجیتال یا رایانه‌ای که مشخصه آن ضعف اراده و اختیار و اولویت دادن زیاد به بازی در قیاس با فعالیت‌های دیگر است، به حدی که بازی بر دیگر علائق فرد مقدم باشد.
فریدی با بیان اینکه از علائم دیگر می‌توان به "تداوم و حتی بیشتر بازی کردن با وجود پیامد‌های منفی" اشاره کرد، ادامه داد: تاکنون تحقیقات زیادی روی بازی‌های رایانه‌ای و تأثیرات آن‌ها انجام شده است. عمده این مطالعات نشان می‌دهد کودکان و نوجوانان پس از تمرکز روی بازی رایانه‌ای خاص به صورت ناخودآگاه رفتار‌های شخصیت داستان را تقلید می‌کنند. افرادی که چند ساعت از زمان بیداری خود را به انجام بازی‌های ویدئویی اختصاص می‌دهند، از اعضای خانواده و دوستان خود فاصله گرفته و به تدریج گوشه‌گیر و افسرده می‌شوند. چنین افرادی به شدت از مهارت‌های اجتماعی ضعیفی برخوردار هستند و نمی‌توانند در دوران تحصیل خود نمرات بالایی کسب کنند.
این روانشناس اضافه کرد: افراد باید سعی کنند تا تعادل خوبی بین فعالیت فیزیکی، کار‌های نشسته مثل کتاب خواندن و بازی کردن و البته خواب کافی برقرار کنند. قرنطینه و خانه‌نشینی روال عادی را مختل کرده است، اما باید سعی کنیم زندگی را تا حد ممکن متعادل نگه داریم، چرا که بیشتر والدین نمی‌دانند چطور با اعتیاد به بازی کامپیوتری در فرزندانشان روبرو شوند.
فریدی گفت: توجه به زمانی که فرزندتان بازی کامپیوتری می‌کند بسیار مهم است. والدین لازم است که کاری کنند که نوجوانان به مدت زمان واقع‌بینانه در هر روز برسند، یعنی هر روز به مدت زمان مشخص حق بازی کردن داشته باشند.
وی ادامه داد: در مورد این موضوع با فرزندتان قاطعانه صحبت کنید. برایش باید مشخص و روشن باشد. ابتدا ممکن است فرزندتان عصبانی و ناراحت شود که به او بگویید بازی را باید متوقف کند، اما این کار به نفع خود اوست، اگر فرزندتان در مورد توافق بازی را قطع نکرد به او بگویید که این کار به صورت اتوماتیک فرصت‌های آینده اش را از بین می‌برد.
این روانشناس خاطرنشان کرد: بهتر است این برنامه را بنویسید و خودتان و فرزندتان آن را امضا کنید تا به صورت یک توافق رسمی در بیاید. برنامه باید روشن باشد، نتایج و عواقب عدم اجرایش را هم بنویسید، برای اینکه وابستگی به بازی‌های کامپیوتری کم شود، توجه به فعالیت‌هایی از قبیل تعاملات خانوادگی، فعالیت جسمی در منزل و محل‌های کم خطر در ایام کرونا و انجام وظایف و تکالیف مدرسه و دانشگاه از جمله راهکار‌ها و برنامه‌های جایگزین این موضوع می‌تواند باشد.
بیشتر بخوانید
