روز یکشنبه 21 ژوئن (1 تیر) کسوفی به وقوع خواهد پیوست که دانشمندان آن را تماشایی‌ترین خورشید گرفتگی یک دهه اخیر خوانده‌اند. خورشیدگرفتگی یا «کسوف» زمانی رخ می‌دهد که زمین، ماه و خورشید دقیقا در یک راستا قرار بگیرند و سایۀ ماه بر روی زمین بیفتد.
این خورشید گرفتگی به هنگام سپیده دم در منطقه جغرافیایی جمهوری کنگو قابل مشاهده خواهد بود و سپس با عبور از آفریقای مرکزی، دریای سرخ و خاورمیانه، به سمت شرق حرکت خواهد کرد و در نقطه پایانی در دریای فیلیپین و اقیانوس آرام شمالی قابل رویت خواهد بود.
این کسوف در سراسر ایران نیز قابل مشاهده است، هرچند میزان آن در تمامی نقاط کشور یکسان نخواهد بود و به طور متوسط 48 درصد خورشید گرفته خواهد شد. این عدد برای افغانستان 75 درصد خواهد بود. هرچقدر به سمت جنوب شرق برویم زمان و درصد خورشیدگرفتگی بیشتر می‌شود.
در ایران این خورشید گرفتگی از ساعت حدود 9 صبح شروع خواهد شد و حوالی ساعت یازده و نیم به پایان می‌رسد.
خورشید گرفتگی پیش رو از نوع «حلق آتش» خواهد بود. در این وضعیت، ماه در دورترین فاصلۀ خود از زمین قرار دارد و در مقابل به خورشید نزدیکتر است؛ بنابراین ماه نمی‌تواند قرص خورشید را به‌طور کامل بپوشاند و تنها مرکز خورشید را از دیده‌ها پنهان می‌کند.
در این حالت بخش‌های نازکی از خورشید در اطراف ماه دیده میشوند و حلقۀ درخشانی از نور خورشید دور تا دور ماه نمایان می‌گردد.
خورشید گرفتگی روز 21 ژوئن بسیار بزرگ خواهد بود چرا که ماه تقریبا 99 درصد خورشید را خواهد پوشاند. این خورشیدگرفتگی آسمان را نسبت به کسوف‌های معمولی تیره‌تر خواهد کرد و حلقه تاجی شکل آن احتمالا می‌تواند برای لحظاتی برای چشم عادی نیز پدیدار شود.
چیزی که معمولا با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست. هر چند مشاهده مستقیم به چشم‌ها آسیب می‌زند و افراد باید از فیلتر‌های مناسب برای نگاه مستقیم به خورشید استفاده کنند.
در طول هر سال تنها دو فصل خورشیدگرفتگی وجود دارند که هر کدام حدود یک ماه طول می‌کشند. خورشیدگرفتگی بعدی که در ایران قابل مشاهده باشد در 3 آبان 1401 رخ خواهد داد.
منبع: یورونیوز
