برترینها: دوران کرونا طولانی شده، برخی اختلالات رفتاری هم شایع شده. گمان نکنید که منکر تاثیر مثبت استفاده از ماسک و الکل هستیم، نه! اما برخی حتی در تنهاییهایشان هم معتاد آکسسوارِ کرونا شدهاند، افراطیهایی که اگر کرونا هم نگیرند، حداقل یک اختلال رفتاری از این دوران با خود همراه خواهند داشت. مطلب تقریبا در رابطه با همین حال و هواست. این که چگونه هم موظف به رعایت پروتکلها باشیم و بمانیم و هم با خودآگاهی کمی از وسواس دور شویم.
کودکان و نوجوانان که بهدلیل تعطیلی مدارس از دوستان خود جدا شدهاند و هم چنین کارکنان و پرسنل بیمارستانهایی که در ماههای اخیر در معرض جدال با بیماری کووید-19 بوده اند بیش از بقیه در معرض بحرانهای روانی قراردارند. مطالعات و نظرسنجیهای جدید تأثیر فراوان شیوع بیماری کووید-19 بر سلامت روان شهروندان را در سرتاسر جهان نشان میدهد. روانشناسان میگویند که بیش از همیشه با کودکان مضطرب مواجه هستند. هم چنین آخرین گزارشها در برخی از کشورهای درگیر با شیوع ویروس کرونا نشان می دهد میزان افسردگی و اضطراب بطور نادری در هفتههای اخیر افزایش یافته است.
مبتلایان به وسواس آگاه هستند که ترس و اضطراب آنها معنا ندارد و منطقی نیست، اما در عین حال آن را بسیار واقعی، شدید و جدی تجربه میکنند. وسواس به دو گونه وسواس فکری و وسواس عملی نمود پیدا میکند؛ در وسواس فکری، افراد فقط اضطراب فکری و ذهنی دارند، مثلا دائما از این هراس دارند که به یک بیماری خطرناک مانند سرطان مبتلا شده باشند. ترس از سرقت و احساس ایمنی نداشتن از دیگر انواع وسواسهای فکری به شمار میرود که برای فرد آزار دهنده است.
یکی از نمودهای بیرونی این اختلال در پاکیزگی است، یعنی شست وشوی بسیار و حساسیت به تمیزی یکی از رایجترین نشانههای این اختلال است. با فراگیری و شیوع ویروس کرونا و هشدارهای هراس انگیز رعایت بهداشت فردی، این اختلال برای افراد مبتلا به این بیماری تشدید پیدا میکند.
چه کار باید کرد
در زمانه کنونی به واسطه هراس عمومی از ابتلا به بیماری کرونا و البته هشدارهای بسیار در رعایت اصول بهداشت فردی و... ممکن است برای افراد عادی طبیعی باشد اما در ساختار ذهنی وسواسی ها بحران بزرگی شکل داده است. در این میان راهکارهایی وجود دارد که به صورت موقت برای افرادی که در بحران های این چنینی دچار می شوند به کار گرفته می شود. این راهکارها کارکردی موقت دارند تا بتوانند در اوضاع کنونی صدمه ای نبینند.
نگاه همه مردم در شرایط کنونی به نوعی معطوف به آینده است. با طرح سوالاتی همچون این که نکند من هم مبتلا به ویروس کرونا شوم؟ یا نکند یکی از نزدیکانم دچار این بیماری شود به آینده فکر می کنیم. در مبحث عملی ما با رعایت کردن بهداشت فردی خودمان می توانیم تا حدودی از این بیماری واکسینه شویم. اما چطور ذهنمان را از فکر به آینده معطوف به اکنون کنیم؟ یکی از راهکارها اجرای تکنیک های «ذهن آگاهی» است. این روشی است که به ذهن آموزش می دهد چگونه در زمان حال بماند. از جمله این راهکار استفاده از حواس پنجگانه برای نگهداری ذهن در زمان حال است.
ذهن آگاهی یک فرایند روانشناختی آوردن توجه به تجربیات زمان حال بدون قضاوت، یا به عبارتی پرورش آگاهی و هوشیاری با تکیه بر مراقبت و زیر نظر گرفتن توجه است. تعریف کوتاه ذهن آگاهی یعنی آگاهی از تجربه کنونی و پذیرش آن است.
ذهن آگاهی را می توان با روش های مختلف مانند مدیتیشن توسعه داد. در دهه های اخیر با استفاده از مبانی ذهن آگاهی روش های درمانی مختلفی در روان شناسی بالینی و روانپزشکی برای درمان افسردگی، اضطراب، اعتیاد و کاهش استرس ابداع شده است.
حالا با اجرای چنین راهکارهایی چه اتفاقی می افتد؟ از آنجا که بیماری کرونا یک بیماری ناشناخته است و هنوز ابزار پیشگیری از آن را نداریم بهترین راهکار این است که سیستم ایمنی بدن خودمان را تقویت کنیم. وقتی ذهن ما مدام در آینده است نظام مغزی ما مدام به سیستم فوق کلیوی ما پیام می دهد که کورتیزول، آدرنالین و نور آدرنالین ترشح کند، چرا که بدنمان در حالت جنگ است.
تا اینجا طبیعی است، اما وقتی که این میزان کورتیزول، آدرنالین و نور آدرنالین در بازه زمانی طولانی در بدنمان می ماند باعث تضعیف سیستم ایمنی بدنمان می شود. یعنی دقیقا کارکردی مخالف آن چه باید پیدا می کند. بنابراین اعمال ذهن آگاهی می تواند مانع کاهش سیستم ایمنی بدنمان شود.
همچنین میتوانید به مراکز مشاوره مراجعه کنید یا از خدمات مشاورهی تلفنی استفاده کنید.
خشکی و اگزمای پوست در اثر شستوشو
همزمان با شیوع ویروس کرونا در جهان، خبرگزاریهای رسمی بهداشت تاکید دارند که شستن مداوم و صحیح دستها یکی از موثرترین روشهای پیشگیری از شیوع عفونت و بیماری است. اما در پی این توصیههای بهداشتی مشکلات پوستی بسیاری ما را تهدید میکند. حال بر فرض اینکه کرونا برود و ریشهکن شود، مشکلات پوستی باقی میماند.
با این شرایط برای جلوگیری از این بیماریهای پوستی چهباید کرد؟
1. پس از شستشوی دستها دست کم بهمدت 20 ثانیه، بهجای اینکه حوله را روی دست بمالیم، که به پوست آسیب میرساند، میتوانیم حوله را آهسته روی دست بکشیم.
2. بهتر است حوله را آرام روی دست بکشید و بگذارید کمی رطوبت روی پوست باقی بماند. بعد از مرطوبکننده استفاده کنید تا رطوبت از بین نرود.
3. کرم دست باید عاری از مواد خارشآور مانند رتینول یا سایر مواد ضدچروک، مواد حساسیتزا یا معطر باشد.
4. صابون دست هم باید ملایم و عاری از هرگونه عطر باشد. نباید از مواد شویندهی ظروف برای شستشوی دستها استفاده کنید.
5. اگر از اگزما رنج میبرید، ترک و شکافهای پوست را با چسب زخم بپوشانید. افرادی که از شرایط مزمن رنج میبرند و در معرض خشکی پوست هستند باید از ترک خوردن پوست جلوگیری نمایند.
6. شب بهترین زمان برای استراحت دادن به پوست است. چند لایه کرم روی دست بمالید و درصورت امکان دستکش نخی بپوشید. اگر چند ساعت قبل از خواب یا تمام طول شب این مورد را تحمل کنید، پوست از تمام این مدت برای آبرسانی استفاده میکند.
منابع: magiran، همشهری آنلاین، darmankade