پایان جنگ بعد از فتح خرمشهر امکان پذیر نبود

به گزارش ایسنا به نقل از تارنمای مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، سردار دکتر علی‌محمد نائینی رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس ظهر امروز (سه‌شنبه) در نشست «واکاوی عملیات رمضان؛ بررسی دلایل و چرایی عبور ایران از مرز در دوران دفاع مقدس» با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای دفاع مقدس اظهار کرد: آزادسازی خرمشهر به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی یک معجزه بزرگ بود و این حادثه از جنس تکرار انقلاب اسلامی بود که پیام مقابله با دشمن را به جهانیان مخابره کرد؛ لذا فتح خرمشهر حادثه‌ای غرورآمیز برای ایرانیان بود، چراکه دشمن بعثی اکثر سرمایه‌های خود را در عملیات فتح خرمشهر از دست داد.

وی ادامه داد: بعد از این عملیات، قدرت نظامی جمهوری اسلامی برای جهانیان نمایان و روشن شد و باید حقوق ملت ایران از سوی مجامع بین المللی مورد توجه قرار می‌گرفت. درباره آن ایام نظرهای متفاوتی وجود دارد که همین موضوع این ضرورت را ایجاب می‌کند تا نظرات دقیق را از پیشکسوتان دفاع مقدس جویا شویم.

سردار نائینی گفت: چرایی ادامه جنگ دلایل متفاوتی دارد که باید به طور دقیق به آن پرداخته شود.

در ادامه این نشست نیز سردار سرتیپ پاسدار محمد درودیان یکی از راویان دوران هشت سال دفاع مقدس با بیان اینکه موضوع ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر ضرورت داشت، تصریح کرد: سه سوال اساسی همواره در خصوص جنگ تحمیلی وجود دارد که اولین سوال این است که دلیل وقوع جنگ چه بود و اینکه آیا امکان داشت اصلا جنگی رخ ندهد؟ البته که این موضوع اجتناب‌ناپذیر بود. سوال دوم علت ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر بود و سوال سوم نیز اینکه چرا جنگ با این نتایج به پایان رسید. اگر ما برای اصلاح نگرش مردم درباره دوران دفاع مقدس قوی عمل می‌کردیم، امروز دغدغه مردم واکاوی دلایل ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر نبود.

وی ادامه داد: یک تصور وجود دارد که خاتمه جنگ بعد از خرمشهر امکان‌پذیر بود و به همین دلیل است که برخی می‌گویند، نباید جنگ را ادامه می‌دادیم و تصور بعدی اینکه ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر نتیجه‌ای نداشت و این دو گمانه شبهه ایجاد کرده است که چرا جمهوری اسلامی ایران بعد از فتح خرمشهر جنگ را ادامه داد. ما باید درباره نتایج جنگ بعد از فتح خرمشهر برای مردم بیشتر صحبت کنیم و متاسفانه تاکنون در این زمینه خوب عمل نشده است.

این راوی دوران دفاع مقدس اظهار کرد: در بهمن سال 1360 علائمی از پیروزی ما و شکست عراق نمایان می‌شود و نفر اولی که بحث عبور از مرز را مطرح کرد آقای هاشمی رفسنجانی بود و ایشان در نماز جمعه تهران اعلام کرد که اگر حقوق ملت ما داده نشود، باید با عبور از مرز کارهای بعثی‌ها را تلافی کنیم. تفکر آقای هاشمی درباره عبور از مرز و تصرف برخی از شهرهای عراق، اهداف سیاسی بود که دنبال می‌کرد. از طرفی به دلیل اینکه انقلاب ما ماهیتی ضد اسرائیلی و ضد آمریکایی داشت، مسئولان ما اهداف ضد استکباری را نیز دنبال می‌کردند و اصل حضور ما در جنوب لبنان نیز همین مورد بود و باید گفت که بنیانگذار این اندیشه، آقای هاشمی بود که اتفاقا مورد توجه امام راحل نیز قرار گرفت.

درودیان نیز در ادامه این نشست درباره قبل از عملیات بیت المقدس، برخی از نظامیان به فکر عبور از مرز افتادند، افزود: محسن رضایی به دلیل اینکه امام راحل قبل از انجام عملیات مخالف عبور از مرز بودند، با این کار مخالفت کرد، اما بعد از مدتی که از اجرای عملیات گذشت، آقای هاشمی با سپهبد صیاد شیرازی تماس گرفت و اعلام کرد که نظر امام (ره) نیز تغییر کرده و به رزمندگان اعلام کنید که از مرز عبور کنند. وضعیت در آن دوران طوری بود که محسن رضایی اعلام می‌کند که بین بنده و شهید صیاد شیرازی اختلاف ایجاد شده است.

وی گفت: بحث عبور از مرز در مراحل مختلف با یکدیگر متفاوت بود و در مرحله دوم عملیات بیت النقدس به این نتیجه رسیدیم که از مرز عبور کنیم، اما توانایی لازم را نداشتیم. اما بعد از مرحله سوم و فتح خرمشهر، رزمندگان به سمت مرز حرکت کردند.

این پیشکسوت دوران دفاع مقدس خاطرنشان کرد: طراحی عملیات رمضان وقتی انجام شد که امام فرمودند راه قدس از کربلا می‌گذرد و امام راحل نیز با توجه به اظهارات صدام به این نتیجه رسیدند که باید جنگ ادامه پیدا کند. از طرفی حمله اسرائیل به جنوب لبنان نیز برای برهم زدن حواس رزمندگان بود و به این دلیل بود که امام راحل دستور داد تا رزمندگان و فرماندهانی که به لبنان رفته بودند، به جبهه‌های جنوبی کشور بیایند و در برابر دشمن بعثی مقاومت کنند.

وی با بیان اینکه عملیات رمضان با تاخیر 45 روزه انجام شد، گفت: ما فکر می‌کردیم که آمریکا دنبال پایان جنگ است، اما اشتباه می‌کردیم چرا که آمریکایی‌ها به دنبال ادامه جنگ بودند و دلیل آن هم حمله اسرائیل به جنوب لبنان بود. آن‌ها می‌خواستند با این کار حواس جمهوری اسلامی ایران را پرت کنند؛ بنابراین محاسبات سیاسی ما درباره آمریکا در آن دوران اشتباه بود. از طرفی امام خمینی نیز معتقد بودند که آمریکا به دنبال تضعیف ایران و عراق است و این هدف را با ادامه جنگ برای فرسایش دو کشور دنبال می‌کرد.

وی گفت: پایان جنگ بعد از فتح خرمشهر امکان‌پذیر نبود، چراکه ما هنوز به حق و حقوق خود دست نیافته بودیم. اگر ما در عملیات رمضان به پیروزی می‌رسیدیم اصلا سوالات امروزی در خصوص علل ادامه جنگ پیس نمی‌آمد.

درودیان درباره گزینه راهبردی ایران در آن دوران گفت: مسئله ما تاخیر در تصمیم‌گیری بود و فتح خرمشهر پیروزی بزرگ ما نبود. بلکه اگر همزمان با آزادسازی خرمشهر یک شهر بزرگ از عراق را تصرف می‌کردیم، در این صورت به پیروزی بزرگ دست پیدا می‌کردیم و ما باید همزمان با انجام عملیات بیت‌المقدس به خاک عراق هجوم می‌بردیم که نشد. معتقدیم ما باید قبل از اجرای عملیات بیت‌المقدس، برنامه هجوم به خاک عراق را می‌چیدیم که نشد و علت آن هم این بود که نگاه سیاسی به جنگ جایگزین تفکر راهبردی شد.

شرح کامل این جلسه به زودی منتشر خواهد شد.