شهرداران برخی مناطق باید استیضاح شوند!

امروزه این دیدگاه در جوامع مختلف شکل گرفته که انسان در کودکی فقط به مراقبت جسمانی نیاز ندارند بلکه باید همه ابعاد وجودی او مانند رشد اجتماعی، عاطفی، شناختی و... نیز مورد توجه قرار گیرد و محیط زندگی را به در نظر گرفتن این مولفه ها، برای کودکان آماده کرد.  شهر دوستدار کودک شهری است که در آن خواسته های کودک در اولویت قرار گرفته و شرایط اجتماعی، فرهنگی و معماری شهر همسو با نیاز آنهاست و حقوق کودکان در سیاست ها، قوانین، برنامه ها و بودجه ها منعکس می شود. شهر دوستدار کودک، مکانی است که کودکان در آن احساس امنیت و آرامش می کنند و قادر هستند به کاوش و یادگیری در مورد فضاهای اطراف خود بپردازند.

برای مناسب‌سازی شهرهای دوستدار سالمند نیز اصلاح و ایجاد ساختارها به دو مولفه اصلی، مناسب‌سازی محیط کالبدی شهرها و ارتقای ساختارهای اجتماعی اقتصادی تقسیم شده است. مناسب سازی محیط کالبد شهرها شامل ایجاد و اصلاح ساختارهای شهری در راستای دسترسی به حمل و نقل مناسب، دسترسی به مسکن مناسب و دسترسی به فضاهای عمومی مناسب زندگی سالمندان و افراد خاص (معلولان، روشندلان) در محیط می شود.

اما با گذشت بیش از 10 سال از تعیین مصوبه شهر دوستدار کودک و بیش از 7 سال از مصوبه شهر دوستدار سالمند تغییرات محسوسی در شهر مشاهده نمیشود و به نظر میرسد تحقق این امر اصلا در اولویت برنامه های مسئولان مربوطه قرار ندارد، از این رو با حجت نظری؛ سخنگوی کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران به گفت وگو پرداختیم که مشروح آن تقدیم مخاطبان می شود:

 آیا اجرای مصوبات شهر دوستدار کودک و سالمند که سال های زیادی از تصویب آنها می گذرد در شورای شهر پیگیری شده است؟ چه دلایلی برای عدم اجرای جامع و کامل این مصوبات وجود دارد؟

نظری: در خصوص اجرای مصوات مذکور متأسفانه علیرغم پیگیری های زیادی که در سه دوره شورای شهر یعنی دوره های سوم، چهارم و حتی پنجم انجام شده همچنان اتفاق خاصی در این حوزه رقم نخورده است .

متأسفانه به نظر می رسد که شهرداری چه در دوره پیشین و چه در دوره حاضر چندان دغدغه انجام این امور را به طور کامل ندارد اما این به این معنا نیست که هیچ اتفاقی در این حوزه رخ نداده است و باید همینجا از اقداماتی که در راستای اجرای این مصوبه ها صورت گرفته تشکر کنم اما این اقدامات آنقدر کم و انگشت شمار است که شاید باید با ذره بین روی نقشه دنبال آن بگردیم.

طبیعتاً آن چیزی که شورای شهر در خصوص تعیین مصوبه های مذکور قصد رقم خوردن داشته این نبوده که فضاهای محصوری را با عنوان پارک یا مجموعه ورزشی یا تجاری بخواهیم برای معلولین، سالمندان یا کودکان مناسب سازی کنیم بلکه به دنیال این بوده که همه شهر و فضاهای شهری برای اقشار مختلف مناسب سازی شود، همین موضوع زمینه ساز شکل گیری شعاری با عنوان تهران شهری برای همه شد که پیروز حناچی آن را انتخاب کرد اما تا به امروز شاید شاهد این نبوده و نیستیم که اتفاق شگرفی در این حوزه رقم خورده باشد.

متأسفانه در اجرای بسیاری از پروژه ها شاهد این هستیم که همچنان الزامات مربوط به مناسب سازی معلولین و سالمندان انجام نمی شود و فکر می کنم علت عمده آن این است که شهرداری کارهایش را از طریق برون سپاری انجام میدهد و برای پیمانکاران انجام یکسری هزینه های مازاد بر هزینه های جاری توجیه اقتصادی ندارد.  با توجه به اینکه عمدتاً مدیریت شهری در سال های اخیر به واسطه مشکلات اقتصادی و بدهی های زیادش، پول نقد ندارد،  پیمانکاران زیادی هم حاضر نیستند پروژه های شهری را متقبل شوند و   شاید خیلی اوقات اهرم نظارتی لازم را هم نداشته باشد و تیغ نظارتی اش برّندگی لازم را ندارد.

متأسفانه  خیلی اوقات هم پیمانکاران به بهانه اینکه امروز کار را انجام می دهند و چند سال بعد ممکن است به پولشان برسند، امکان دارد در انجام برخی ضوابط کوتاهی کنند و شهرداری هم خیلی زبان گویا و تیغ برّایی در این نظارت ندارد. شرایط به شکلی رقم خورده که بسیاری از اقشار در شهر تهران به سختی زندگی و تردد می‌کنند و بسیاری از اوقات می‌‌توانید این را به عینه ببینید که مادری برای تردد با کودک خود و حمل کالسه یا هنگام عبور از پیاده رو و معابر دچار مشکل می‌شود و این مسئله درباره سالمندان و معلولان نیز صدق می‌کند؛ متأسفانه همچنان هم به نظر نمی رسد که اراده ای بر اجرای این اتفاق خوب وجود نداشته باشد.

 چرا پیگیری ها و تذکرات اعضای شورای شهر موثر واقع نمی شود؟

نظری: شورای شهر می تواند هم در مقام سیاستگذاری مصوباتی بگذراند و هم در مقام نظارت مدام این موارد را گوشزد کند که اتفاقا شاید مکرر این موضوعات را در تذکرات اعضای شورا شاهد بوده ایداما متأسفانه منجر به اتفاقت مثبت نمی شود و فکر می کنم ایراد اساسی اینجاست که شورای شهر اهرم نظارتی لازم را ندارد. زیرا ما می توانیم بعد از تذکر دادن طرح سوال از شهردار داشته باشیم و شهردار را استیضاح کنیم اما واقعیت این است که نمی شود برای همه این موارد شهردار را استیضاح کرد.

امیدوارم مجلس شورای اسلامی که اتفاقا با حضور آقای قالیباف به عنوان رئیس مجلس که انشالله سودای ریاست جمهوری از سرش افتاده باشد، دغدغه های مدیریت شهری و تفاوت بین کلانشهرها و ابر شهر تهران را با شهرهای کوچک را بیشتر درک کند.

امیدوارم نمایندگان مجلس شورای اسلامی این اهتمام را در اصلاح قانون شوراها و شهرداریها داشته باشند که در سطوح مختلف، شهرها را ارزیابی کنند و بدانند که در شهری مانند تهران اعضای شورای شهر باید بتوانند به شهردار منطقه نیز تذکر بدهند، طرح سوال و حتی استیضاح داشته باشند؛ مشابه اتفاقی که مجلس در قبال دولت به انجام می رساند و می تواند در کنار استیضاح رئیس جمهوری، تک تک وزرا را هم استیضاح کند و به آنها رأی اعتماد بدهد.

به نظر می رسد لازم است در شهرهای بزرگ این تفاوت با شهرهای کوچیک وجود داشته باشد زیرا ممکن است در شهری با جمعیت 20 هزار نفر، شهردار آنقد مشغله نداشته باشد که برای امور مختلف نتوانید از او در صحن شورای شهر پاسخ بخواهید اما در شهری مانند تهران یا مشهد حتما شهردار، آنقدر گرفتاری دارد که برای هر امر و موضوعی نتوانید وی را به صحن شورا احضار کنید و پاسخ بخواهید.  بنابراین شاید این بخش ایراد قانونی است که شوراها دارند و نقیصه ای است که امیدواریم مجلس شورای اسلامی به آن ورود کند و در کنار جلساتی که فراکسیون مدیریت شهری برای پایش شهرها ، مشخصا شهر تهران برگزار می کند به این موضوع پرداخته و در صحن مجلس به سرانجام برساند تا شوراها اهرم نظارتی قوی تر داشته باشند و بتوانند به تک تک امور رسیدگی کنند.

 انجام پروژه‌هایی از این دست زمان بر است و به سرعت نمود عینی پیدا نمیکند، ممکن است نپرداختن مسئولان مربوطه در شهرداری به مصوبات مذکور، این موضوع باشد؟

نظری: ممکن است این موضوع هم باشد اما بالاخره برخی پروژههایی که در شهر اجرا می‌کنیم همزمان بر است و برخی اتفاقات ممکن است در طول یک دهه در شهر رقم بخورد اما واقعیت این است که اگر این دست مصوبات شورا قرار بود اجرا شود در طول سه دوره شورا باید اجرایی می شد وقتی هنوز اجرایی نشده به نظر می‌رسد که اساساً اراده ای برای اجرای آن وجود ندارد!

فکر می‌کنم بیش از اینکه موضوع به جذابیتهای خبری و اینکه مجریان بتوانند از این اتفاق، بهره‌برداری خبری و عملکردی داشته باشند به نظرم انگیزه اقتصادی لازم وجود ندارد زیرا به هر حال شما برای برخی از مناسب‌سازی‌ها لازم است فضاهای بیشتری به این امر اختصاص دهید و نیاز است که هزینه های بیشتری بپردازید بنابراین فکر میکنم همچنان اگر به این موضوع نگاه سوداگرانه  وجود داشته باشد، توجیه اقتصادی ندارد.