جنگ تجاری دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده با چین، ByteDance شرکت مالک اپلیکیشن محبوب تیک‌تاک را ناچار به فروش سایت تجاری آن در آمریکا کرده است. این اتفاق بعد از امضای فرمان اجرایی افتاد که ترامپ هفته گذشته آن را امضا کرد و قرار است تا روز پانزدهم سپتامبر اجرا شود.
تیک‌تاک با صدها میلیون نفر کاربر که اغلب آنها بین 12 تا 24 ساله هستند یک شبکه اجتماعی بزرگ و محبوب برای کاربران و تبلیغ‌کنندگان بوده است. شرکت ByteDance که مالک این اپلیکیشن است، اخیرا پیش‌بینی کرد که درآمد تیک‌تاک از یک میلیارد دلار در سال 2020 به 6میلیارد دلار در پایان سال 2021 خواهد رسید. اجبار ناگهانی این شرکت به فروش تیک‌تاک به شرکت آمریکایی مایکروسافت، حالا تحلیلگران را به فکر فرو برده است که قیمت این معامله هنوز در تخمین‌های اولیه است و احتمال افزایش آن وجود دارد.
«دان ایوز» یکی از تحلیلگران شرکت مالی و سرمایه‌گذاری Wedbush در این مورد می‌گوید: «ما معتقدیم که خرید تیک‌تاک توسط مایکروسافت شبیه به لذت صبح روز کریسمس است که کمی زودتر نصیب سرمایه‌گذاران می‌شود. این یک فرصت معامله منحصر به‌فرد در یک دهه اخیر است. اگر تیک‌تاک در چند سال آینده به شکل درستی مدیریت شود، می‌تواند به ارزشی در حدود 200 میلیارد دلار برسد.»
به نظر می‌رسد مایکروسافت با اشتیاق ByteDance به فروش تیک‌تاک به شرکت تکنولوژی رقیب برای انتقال امن اطلاعات کاربران و 15 میلیون خط کدنویسی، کمی زاویه دارد و این موضوع فضای رقابتی در این جریان ایجاد کرده است. نه فیس‌بوک که اینستاگرام و واتس‌اپ را در اختیار دارد و نه گوگل که مالک یوتیوب است، حتی به فکر ورود به مذاکرات برای چنین خریدی نیفتاده‌اند.
اپل بلافاصله شایعات مربوط به تمایل این شرکت برای خرید تیک‌تاک را انکار کرد. گزارش‌ها اما نشان می‌دهند که توییتر پیش از مذاکرات مایکروسافت با ByteDance، به این معامله تمایل نشان داده است. با این وجود اما احتمالا به خاطر کمبود منابع مالی که برای انجام سریع این معامله نیاز بود، باعث حذف این رقیب بزرگ شده است.
چالش‌های سیاسی و امنیتی
مایکروسافت اما با بیش از 130 میلیارد دلار سرمایه و دارایی به راحتی قدرت تکمیل و انجام این معامله را به‌دست آورد تا بعد از خرید 26 میلیارد دلاری شرکت LinkedIn در سال 2016، بزرگ‌ترین معامله تاریخ این شرکت باشد. هر چند قیمت این معامله در میان نگرانی‌های سیاسی و موارد عملی و استراتژیکی که مایکروسافت به‌عنوان مالک جدید تیک‌تاک با آنها مواجه خواهد بود، کمترین دغدغه این شرکت محسوب می‌شود.
مذاکرات مایکروسافت برای خرید بخش عملیاتی تیک‌تاک در آمریکا و همچنین کانادا، استرالیا و نیوزیلند با احتساب حدود نیمی از درآمد یک میلیارد دلاری امسال این اپلیکیشن، آغاز شد. تحلیلگران احتمال افزایش این مبلغ را با توجه به روند رشد تیک‌تاک، محتمل می‌دانند.
اینها در حالی است که این معامله تنها برای خرید مالکیت بخشی از یک تجارت جهانی بوده است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که مذاکرات معامله بزرگ جهانی به یکی از موفق‌ترین فعالیت‌های تکنولوژی چین تبدیل شده که حالا با تصمیمات دونالد ترامپ باعث افزایش عصبانیت دولت چین شده است.
مقامات کاخ سفید معتقدند که تیک‌تاک خطری برای امنیت ملی آمریکا است و مدعی هستند که دولت چین می‌تواند به اطلاعات شخصی کاربران در این اپلیکیشن دسترسی پیدا کند.
در سال گذشته میلادی تیک‌تاک برای رفع اتهاماتی مربوط به جمع‌آوری غیرقانونی اطلاعات شرکت کاربران زیر 13 سال آمریکایی که رکوردی برای تجاوز به حریم شخصی کودکان محسوب می‌شود، با پرداخت جریمه 7/ 5 میلیون دلاری موافقت کرد. در ماه گذشته میلادی هم نهاد ناظر بر شرکت‌های مخابراتی کره‌جنوبی تیک‌تاک را به پرداخت جریمه 155 هزار دلاری برای ناتوانی در محافظت از اطلاعات شخصی کاربران، متهم کرد. با این اوصاف مایکروسافت ناچار است جریان انتقال اطلاعات، بازنویسی کدها و همکاری با برنامه‌نویسان چینی را با احتیاط و دقت بیشتری انجام بدهد و همچنین از وجود روزنه‌های سهوی یا عمدی نفوذ آنها به سیستم‌هایشان هم اطمینان پیدا کند.
درحالی‌که تیک‌تاک به‌دنبال کسب وجهه جهانی برای تضمین بقای خود به‌عنوان یکی از بازیگران کلیدی شبکه‌های اجتماعی است، کاربران آن هم چشم انتظار تغییرات بزرگ و رو به جلوی آن هستند. تاریخ شبکه‌های اجتماعی مملو از رقبای بزرگی از MySpace تا Bebo است که در طول زمان ناپدید شدند و اثری از آنها باقی نماند.
مالک جدید تیک‌تاک هم احتمالا با تلاش رقبایی مانند فیس‌بوک و یوتیوب برای محدود کردن حضور یک رقیب جدید، مواجه خواهد شد. فیس‌بوک هفته گذشته رقیب تیک‌تاک را با نام Reels روی پلت‌فرم اینستاگرام معرفی کرد. قطعا تمام اینفلوئنسرهای بزرگ تیک‌تاک به دنبال‌کنندگانشان می‌گویند که حساب کاربری آنها در اینستاگرام را هم دنبال کنند تا بتوانند آنها را در پست‌های غیرویدئویی سرگرم و در واقع حفظ کنند. فیس‌بوک همچنین در مواجهه با پیشنهاد‌های گران‌قیمت برای جذب سازندگان محبوب و با استعداد تیک‌تاک، ناچار شد در ماه گذشته میلادی صندوقی با ذخیره 2 میلیارد دلاری را برای جذب و حفظ استعدادهای خلاق ایجاد کند.
تحلیلگران معتقدند فیس‌بوک به ندرت از ظهور یک پلت‌فرم اجتماعی جدید نگران می‌شود و به تکاپو می‌افتد، اما حالا خوب می‌داند با یک غول تازه‌وارد مواجه است که روند رشد سریعی را طی کرده و می‌کند. فیس‌بوک در گذشته معمولا اقدام به خرید شرکتی که رقیب یک تازه‌وارد است، می‌کرد و حالا این کار را هم نمی‌تواند بکند.
