شناسه : ۲۱۰۸۰۵۸ - سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۳۹۹ ساعت ۱۱:۳۳
افزایش خطر سرایت بیماری از حیوان به انسان
در حال حاضر هیچ واکسن همگانی آنفلوآنزا که مورد تأیید جهانی باشد وجود ندارد. او می‌گوید: «تا آنجا که در تاریخ ثبت شده، در هر قرن چند بار بیماری عالم‌گیر با آنفلوآنزا به وجود آمده و ویروس آنفلوآنزا نژاد‌های بسیار متفاوتی دارد.
بیشتر محققان معتقدند که این ویروس پیش از آن که از طریق حیوانی دیگر وارد جامعه انسانی شود، در خفاش ظهور کرد
یک استاد متخصص تحقیقات درباره واکسن ویروس کرونا در دانشگاه آکسفورد نسبت به شیوع بیماری از طریق حیوان به انسان هشدار داد. سارا گیلبرت، که سرگروه تیم تحقیقاتی واکسن ویروس کرونا است، معتقد است که شیوع بیماری‌های مشترک حیوان و انسان به دلیل سبک زندگی امروزه ما احتمال بیشتری پیدا کرده است.
به طور مشخص، رشد تراکم جمعیت، افزایش سفر‌های بین‌المللی و جنگل‌زدایی از دلایل این امر برشمرده می‌شوند. ریشه‌های شیوع بیماری کرونا هنوز نامشخص است، اما بیشتر محققان معتقدند که این ویروس پیش از آن که از طریق حیوانی دیگر وارد جامعه انسانی شود، در خفاش ظهور کرد.
سایر بیماری‌هایی که اخیرا در جهان شیوع پیدا کرده‌اند، از جمله ابولا، سارس و ویروس نیل غربی، نیز ریشه حیوانی دارند - اگر چه کووید-19 ثابت کرده که مسری‌ترین بوده است.
به گزارش سازمان بهداشت جهانی، هر ساله نزدیک به یک میلیارد بیماری مشترک حیوان و انسان و میلیون‌ها مرگ ناشی از آن در جهان رخ می‌دهد، و حدود 60 درصد بیماری‌های عفونی که در جهان گزارش می‌شوند از حیوان به انسان سرایت پیدا کرده‌اند.
به گفته پروفسور گیلبرت، خطر این بیماری‌ها بعید است که در آینده کمتر شود، چرا که دنیا بیشتر و بیشتر در حال جهانی شدن است. این استاد واکسن‌شناسی در دانشگاه آکسفورد به ایندیپندنت گفت: «به علت روندی که جهان در پیش گرفته است، در آینده احتمال بیشتری وجود دارد که با بیماری‌های مشترک حیوان و انسان مواجه شویم.»
وی ادامه داد «تراکم بالای جمعیت، سفر‌های بیشتر، نابودی جنگل‌ها، همه و همه باعث بالاتر رفتن احتمال وقوع چنین بیماری‌ها و سرایت آن‌ها به انسان خواهد شد.» کارشناسان در سازمان ملل نیز ماه گذشته هشدار دادند که تعداد بیماری‌های مشترک حیوان و انسان رو به افزایش خواهد گذاشت مگر این که برای حفاظت از حیات وحش و حفظ محیط زیست وارد اقدام عملی شویم.
بر اساس گزارشی از پروژه محیط زیست سازمان محلل و مؤسسه تحقیقات بین‌الملل حیوانات اهلی، انتقال بیماری از حیوان به انسان نتیجه نابودی طبیعت است، که از طریق فرسایش زمین، بهره‌کشی از حیات وحش، استخراج منابع و تغییرات آب و هوایی صورت می‌گیرد.
علاوه بر خطرات این بیماری‌ها، پروفسور گیلبرت، که در پروژه تحقیق و توسعه واکسن همگانی آنفلوآنزا دست داشته، معتقد است شیوع یک نوع دیگر آنفلوآنزا در آینده قطعی است، چیزی شبیه به آن چه در فصل 2017 و 2018 شاهد بودیم.
به گزارش مرکز کنترل و پیش‌گیری بیماری‌ها، در زمستان 2017 و 2018، آنفلوآنزا در آمریکا حدود 80 هزار نفر را به کام مرگ کشاند، که یکی از پر تلفات‌ترین بیماری‌ها طی چند دهه را رقم زد. به گفته پرفسور گیلبرت «در اینده شاهد یک آنفلوآنزای عالم‌گیر دیگر خواهیم بود. این اتفاق باز هم خواهد افتاد، اما معلوم نیست کدام زیرمجموعه از آنفلوآنزا خواهد بود.»
او ادامه داد «من روی واکسن همگانی آنفلوآنزا کار می‌کردم که بتواند تمام انواع آنفلوآنزا را نابود کند، از H1N1 گرفته تا H3N3 یا H7N7.» وی افزود: ساخت این واکسن همه فن حریف به معنی این است که «لازم نیست زودتر بدانیم» که ویروس بعدی از کدام نژاد فرعی خواهد بود.
در حال حاضر هیچ واکسن همگانی آنفلوآنزا که مورد تأیید جهانی باشد وجود ندارد. او می‌گوید: «تا آنجا که در تاریخ ثبت شده، در هر قرن چند بار بیماری عالم‌گیر با آنفلوآنزا به وجود آمده و ویروس آنفلوآنزا نژاد‌های بسیار متفاوتی دارد. پس ما هیچ وقت نمی‌توانیم آنفلوآنزا را ریشه‌کن کنیم.»
وی ادامه می‌دهد: «ما آبله را ریشه‌کن کرده‌ایم به طوری که در حیوانات هم دیده نمی‌شود. ریشه‌کنی فلج اطفال بسیار نزدیک است به طوری که خبر خوب در این هفته این بود که دیگر این بیماری در آفریقا وجود ندارد. این خبر بسیار بزرگی است.»
«بیماری‌های دیگری نظیر سرخک وجود دارند که می‌توان پذیرفت ریشه‌کن شده‌اند چرا که در حیوانات دیده نمی‌شوند. اما آنفلوآنزا فرق دارد. این ویروس در بسیاری از پرندگان کوچنده حیات وحش وجود دارد و نمی‌توان چنین گنجینه‌ای را نابود کرد.»
«آنفلوآنزا باز هم شروع می‌کند به بیمار کردن مردم و دوباره یک همه‌گیری دیگر رخ خواهد داد که نوع آنفلوآنزای آن با چیزی که تا به حال دیده‌ایم تفاوت دارد.» پروفسور گیلبرت و تیم او این هفته اعلام کردند که داده‌های آزمایشی واکسن آکسفورد به زودی در اختیار نهاد‌های قانونی قرار داده خواهد شد.
اگر نتایج فاز سوم آزمایش‌ها نشان از درجه بالایی از اثربخشی داشته باشند، و در نتیجه آن مجوز مصرف آن صادر شود، امیدواریم که بتوانیم واکسن را، که (AZD1222) نام دارد، تا پایان سال آماده کنیم. شرکت آسترازنکا، که برای تولید واکسن با آکسفورد شریک شده است، قول داده تا تابستان آینده دو میلیارد دوز از این واکسن را تولید کند.
در حال حاضر، واکسن مزبور روی ده‌ها هزار نفر داوطلب در انگلستان، آفریقای جنوبی، برزیل و آمریکا در حال آزمایش است. سایر واکسن‌های در دست تحقیق نیز وارد مرحله‌ای مشابه شده‌اند و پروفسور گیلبرت مطمئن است بسیاری از آن‌ها نتیجه مثبت خواهند داشت.
او می‌گوید: «به نظرم شانس خیلی خوبی وجود دارد که بسیاری از این واکسن‌ها از آزمایش سربلند بیرون بیایند. ما شاهد درجه خوبی از آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده بوده‌ایم و بعضی از آن‌ها واکنش سلول تی بالایی داشته‌اند.»
«این اگر جواب دهد، سایر واکسن‌ها نیز جواب خواهند داد. انتظار می‌رود نهایتا چند مدل واکسن داشته باشیم.»
«و واکسن کرونا برای حیوانات هم وجود دارد. دو مورد تأیید شده وجود دارند که یکی برای ویروس کرونای گاوی است و دیگری مرغی؛ و خیلی هم استفاده می‌شوند. پس می‌بینید که ویروس کرونا واکسن دارد منتها تا به حال برای انسان تولید نشده است.»
«پس اولین اصل این است که شانس خیلی خوبی وجود دارد که برای ویروس کرونا واکسن وجود خواهد داشت؛ و اگر بتوانیم از این واکسن دو میلیارد دوز تولید کنیم و سپس سایر شرکت‌ها نیز وارد شوند، بهترین حالت است.»
البته پروفسور گیلبرت قبول دارد که در این مرحله «دشوار» بتوان گفت: واکسن (AZD1222) تا چه مدت شما را محافظت می‌کند و تا چه اندازه مصونیت می‌آورد.
منبع: ایندیپندنت
