شرق: تقریبا از اردیبهشت تاکنون که محدودیتهای پروازها تاحدودی برداشته شد، شرکت هواپیمایی ترکیشایرلاینز برای چندینبار به صورت رسمی و با تبلیغات گسترده اقدام به فروش بلیت کرده، اما با وجود کنسلشدن مداوم پروازها، حتی بازگشت هزینه بلیت به مسافران ایرانی را متقبل نشده است. این شرکت هواپیمایی در مقابل اعتراض مسافران، یا پرداخت هزینه را به چند ماه بعد موکول میکند یا میگوید صبر کنید تا پروازها برقرار شود، آنوقت بازهم از ما بلیت بخرید! حالا در فضایی که به دلایلی نامشخص، پروازهای ترکیه لغو میشود و پروازهای شرکتهای هواپیمایی ایرانی به این مقصد نیز دایر نیست، شرکت هواپیمایی قطرایرویز بساط سوءاستفاده همتای ترک خود را تکمیل کرده و با قیمتگذاریهای سرسامآور، عرصه را بر مسافران ایرانی تنگ کرده است. قیمت بلیت از حدود دو میلیون تومان پیش از بحران کرونا اکنون حتی به 67 میلیون تومان هم رسیده؛ چیزی در حدود 33 برابر. کار تا جایی بالا گرفت که برخی میگویند ترکیه و قطر در همکاری با یکدیگر چنین بستری را علیه ایران فراهم کردهاند. در هر حال، سازمان هواپیمایی کشوری و وزارت امور خارجه در حال پیگیری موضوع و رفع مشکلی هستند که هنوز به نظر میرسد رشتهای است که سر دراز دارد! تورج دهقانیزنگنه، رئیس سازمان هواپیمایی کشور، در حاشیه بازدید از سفرهای هوایی درخصوص تعرفه چندمیلیونی بلیت رفت و برگشت تهران ـ استانبول گفت: «مردم بهتر است فعلا بلیت پروازهای ترکیه را نخرند». او خبر داده: «در حال رایزنی با کشور ترکیه هستیم و وزارت امور خارجه هم در حال رایزنی است تا مشکلی برای پروازهای ترکیه ایجاد نشود». دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی هم به «شرق» گفته اگر پروازهای شرکتهای هواپیمایی ایرانی برقرار شود، احتمالا ترکیشایرلاینز هم پروازهایش را راه خواهد انداخت. در پیگیریهای «شرق» از شرکت هواپیمایی ایرانایر، یک مقام آگاه در این شرکت هواپیمایی خبر داد از 28 شهریور، هر جمعه یک پرواز به ترکیه برقرار خواهد شد. اگر این خبر دوباره تغییری نکند، شاید بتوان امیدوار بود که پروازهای ترکیشایرلاینز نیز برقرار شده و با شکستن انحصار قطرایرویز، قیمتها هم سر فرود آورند. با نگاهی به پیشفروش قیمتها خواهیم دید که ارقام بلیت وقتی به وعده اول اکتبر نزدیک میشویم، به تعادل میرسد؛ اما نمیتوان چندان امیدی داشت که بار دیگر ترکیشایرلانز زیر حرف خود نزده و سفرها را لغو نکند یا دوباره بلیت ایرلاینهای داخلی کنسل نشود. در هر حال همانطور که سفیر ایران در ترکیه به «شرق» گفته، نتیجه هرچه باشد، عایدی برای مسافران خاص است و شامل سیر و سفر نمیشود. به گفته فرازمند، فعلا افرادی که کار ضروری در ترکیه دارند و همچنین دانشجویان، مقیمان، هیئتهای تجاری و مسافران ترانزیت میتوانند وارد ترکیه شوند.
پرواز به ترکیه از 11 مهرماه قطعی نیست
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی در گفتگو با «شرق» در رابطه با برقراری پروازها به ترکیه میگوید: ترکیه چندینبار خبر از بازگشایی مرز هوایی خود داد، اما چنین نشد و به دلایلی نامشخص، پروازها به تعویق افتاد. تاکنون فقط تاریخ اول اکتبر مطرح شده، اما این تاریخ (11 مهرماه) به دلیل آنکه چندینبار تاریخ برقراری پرواز از سوی ترکیه تغییر کرده، قابل اتکا نیست. مقصود اسعدیسامانی با بیان اینکه اکنون سازمان هواپیمایی کشوری و وزارت امور خارجه در حال رایزنی در این زمینه هستند، ادامه میدهد: باید دید در روزهای آتی آیا این امکان برقرار خواهد شد یا خیر. اسعدیسامانی با اشاره به اینکه پیک دوم کرونا در ترکیه آغاز شده، میافزاید: درحالحاضر محدودیتهای جدید در ترکیه آغاز شده است؛ بنابراین شاید اگر پروازها دایر شود، برای مسافران ایرانی ایجاد مشکل کند؛ اما گاهی ضرورت حضور در این کشور در قالب کار و تجارت یا تحصیل وجود دارد و به همین خاطر رایزنیها برای برقراری ارتباط ادامه دارد.
انحصار قطرایرویز، قیمت بلیت را بهشدت افزایش داد
او با بیان اینکه اکنون شرکت هواپیمایی قطرایرویز انحصار بازار را در دست گرفته، میگوید: شرکت هواپیمایی قطرایرویز از امتیازی که ترکیه در اختیار او قرار داده، کمال سوءاستفاده را میکند و درحالحاضر شاهدیم که بلیت در مسیر ترکیه با قیمتهای گزاف به فروش میرسد. به همین خاطر از طریق وزارت امور خارجه در حال پیگیری هستیم که هم پروازهای ایرانی را دایر کنیم و هم ترکیشایرلاینز را فعال کنیم تا این انحصار از بین برود. او همچنین خبر داد اکنون پروازهای ترکیه برقرار هستند، اما نمیتوانند مسافران ایرانی را به این کشور ببرند و صرفا مسافران را با رعایت پروتکلهای بهداشتی از ترکیه به ایران منتقل میکنند. به گفته او، اگر قرار باشد پروازی بین ایران و ترکیه برقرار شود، از سوی شرکتهای هواپیمایی دو طرف انجام میشود؛ وقتی ترکیشایرلاین به ایران بیاید، متقابلا ایرلاینهای ایرانی هم میتوانند به ترکیه پرواز کنند.
مردم فعلا دست نگه دارند
اسعدیسامانی با بیان اینکه به مسافران توصیه میکنیم فعلا برای خرید بلیت اقدامی نکنند و دست نگه دارند، ادامه میدهد: اکنون پروازهای قطرایرویز در مسیر «تهران-دوحه-بلگراد-استانبول» انجام میگیرد که به واسطه دوپروازهبودن آن، هزینه نیز بالاتر است؛ اما قیمتها در مسیر یکطرفه حتی تا 67 میلیون تومان نیز افزایش مییابد که عددی بسیار غیرواقعی و دور از ذهن برای این مسیر پروازی است. دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی با بیان اینکه بده بستان سیاسی بین ترکیه و قطر، موجب اجحاف در حق مسافران ایرانی شده است، تصریح میکند: با توجه به بدقولیهایی که ترکیشایرلاینز داشته، به مردم توصیه کردهایم برای جلوگیری از متضررشدن تا تعیین تکلیف نهایی، فعلا بلیت ترکیه خریداری نکنند. هرگاه پروازهای شرکتهای هواپیمایی ایرانی به ترکیه برقرار شد، مطمئن میشویم که ترکیشایرلاینز هم پروازهای خود را انجام خواهد داد.
برای شکایت، به سازمان هواپیمایی مراجعه کنید
اسعدیسامانی در ادامه با نگاهی به این موضوع که ترکیشایرلاینز با وجود کنسلی پروازها پول بلیت مسافرات را مسترد نمیکند، تأکید میکند: مسافران این موضوع را از سازمان هواپیمایی کشوری پیگیری کنند؛ زیرا شرکتهای هواپیمایی خارجی با تأکید سازمان هواپیمایی کشوری میتوانند پول خود را از کشور منتقل کنند. احتمالا سازمان این ابزار را در اختیار دارد که بر این شرکتها فشار بیاورد تا پول مسافران را بازگرداند و مشروط به خریداری بلیت از این شرکت نکند.
برقراری پروازهای ایرانایر از 28 شهریور
بااینحال یک مقام آگاه در شرکت هواپیمایی ایرانایر خبر داده از 28 شهریور مقرر شده هر جمعه یک پرواز به استانبول برقرار شود.
او، اما شرطی را برای برقراری این پرواز مطرح میکند: آنچه مورد تأکید قرار گرفته، آن است که فقط شهروندانی که مقیم ترکیه هستند (ویزای کار و تحصیل) امکان سفر به ترکیه را داشته باشند و این امکان برای عموم برقرار نباشد. به گفته این منابع آگاه، این اتفاق روی کاهش قیمتها اثر خواهد گذاشت، اما احتمالا قیمتهای ایرانایر هم از میانگین همیشگی بالاتر باشد.
سفر به ترکیه فقط برای مسافران خاص
محمد فرازمند، سفیر ایران در ترکیه، در گفتگو با «شرق» میگوید: درباره پروازها و تردد مسافران بین دو کشور، فعلا افرادی که کار ضروری در ترکیه دارند و همچنین دانشجویان، مقیمان، هیئتهای تجاری و مسافران ترانزیت میتوانند مستقیم از طریق مرزهای زمینی یا پروازهای خطوط هوایی ایرانی به استانبول، وارد ترکیه شوند. بدیهی است درباره سفرهای سیاحتی، دو طرف فعلا عجلهای نداشته و منتظر ایجاد شرایط مساعد برای اطمینان از سلامتی گردشگران هستند. فرازمند همچنین درباره دیگر مرزهای ایران و ترکیه ادامه میدهد: ورود کامیونها به ترکیه و بالعکس و ترانزیت از قلمرو دو کشور به مقصدهای دیگر به صورت عادی از مرز بازرگان- گوربولاغ در جریان بوده و برای افزایش پذیرش روزانه کامیونها بین مقامهای گمرک و وزارت راه دو کشور تماسها و هماهنگیهای بیوقفه در جریان است. به گفته او، تجربه دوره شیوع کرونا باعث توجه فزاینده به مسیر ریلی برای حمل کالا شد و دو طرف علاقهمندند از این تجربه در شرایط عادی هم استفاده کنند.
عزیمت توریستی، ممنوع
یک مقام آگاه دیگر نیز به «شرق» میگوید: «درحالحاضر ترکیه فقط مجوز ورود بعضی از گروهها شامل مقیمان، دانشجویان، استادان دانشگاه و... را صادر میکند که به صورت نوبهای با پرواز وارد استانبول میشوند و فعلا عزیمت توریستی انجام نمیشود».