به گزارش خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در شرایط بحرانی مانند سیل، زلزله یا بیماریهای همهگیری مانند کرونا اغلب کودکان متوجه بحران نمی شوند و در واقع دید آنها از بحران متفاوت از بزرگساﻻن است، کودک به دلیل اینکه اسکلت روانشناختی مستحکمی ندارد، به ناچار برای رصد کردن شرایط به والدین خود نگاه میکند و هیجانات و احساسات پدر و مادر تعیین کننده نوع واکنش کودک به شرایط سخت است.
کودک دنیا را از دریچه چشم والدین میبیند و هر لحظه به آنها نگاه میکند، حتی گاهی والدین ترسها و اضطرابهای خود را از کودک مخفی میکنند، اما باز هم کودک متوجه ترس آنها میشود. اینکه ما از مبتلا شدن خود و عزیزانمان به ویروس کرونا بترسیم واکنشی طبیعی است و اگر مراقبت و پیشگری کنیم طبیعی است، اما گاهی والدین ترسها و اضطراب هایشان بیش از اندازه میشود، به طوری که در روزهای کرونایی روال عادی زندگی روزمره به هم خورده و تمام دغدغه والدین ترس از کرونا شده و آنها واکنش افراطی برای پیشگیری از ابتلای خود و فرزندانشان به این بیماری انجام میدهند.
اگر رفتار افراطی داشته باشیم، پیامی که به صورت ناخودآگاه به کودک داده میشود این است که ما شکنندهتر از آن هستیم که در برابر بیماری مقاومت کنیم و هر لحظه مرگ در کمین است. اگر والدین زمینه اضطراب را از قبل داشته باشند، در چنین شرایطی آشفتگیهای بیشتری را تجربه خواهند کرد و همین موضوع کودک را دچار اضطراب میکند و این ترس بر تمام ابعاد زندگی ما سایه انداخته و تمام آگاهی ما را اشغال میکند.
کریم پور مسئول ستاد دانشجویی مقابله با کرونا درباره راهکارهای دور کردن ترس کودکان از ابتلا به کرونا، گفت: والدین آرامش خود را حفظ کنند و به یاد داشته باشند که نحوه بیان مطلب همانند محتوای آن میتواند در واکنش کودکان تأثیر داشته باشد.
وی گفت: کودکان نکات ریز موجود در گفتوگوی شما با آنها و دیگران را متوجه میشوند، به همین دلیل به کودکان اطمینان دهید که در امان هستند. تجربیات خود را در کنار آمدن با استرس و ناراحتی با آنها در میان بگذارید تا بتوانند از شما یاد بگیرند.
مسئول ستاد دانشجویی مقابله با کرونا افزود: خودتان را برای گوش دادن و صحبت کردن در دسترس کودکان قرار دهید. به کودکان نشان دهید که در صورت سوال داشتن میتوانند به شما رجوع کنند. از صحبت کردن به نحوی که نشان از مقصر یابی و ننگ زدن داشته باشد، دوری کنید.
کریم پور با تأکید بر توجه به مطالبی که کودکان در رادیو، تلویزیون و اینترنت میبینند و یا میشنوند، خاطرنشان کرد: تلاش کنید کودکان کمتر در معرض مطالبی با محوریت ویروس کرونا باشند، اطلاعات زیاد در مورد یک موضوع میتواند منجر به ایجاد استرس شود.
وی اضافه کرد: اطلاعات درست و مناسب سن کودکان را فراهم و به آنها یادآوری کنید که بعضی از مطالبی که در مورد کرونا در اینترنت وجود دارد، شایعه بوده و صحیح نیستند.
مسئول ستاد دانشجویی مقابله با کرونا تصریح کرد: باید کارهای روزانه را به کودکان بیاموزید تا از گسترش ویروس جلوگیری شود. به آنها یادآوری کنید که به طور مکرر دست هایشان را بشویند و از افراد بیماری که سرفه و یا عطسه میکنند دور شوند. همچنین به کودکان بگویید که در هنگام سرفه دستمال و یا بازوی خود را در مقابل دهان قرار دهند و پس از آن دستمال را در سطل آشغال بیندازند.
کریم پور در خصوص موضوعاتی در رابطه با ویروس کرونا برای صحبت با کودکان، تصریح کرد: تلاش کنید مطالب را ساده بیان کنید و به کودکان یادآوری کنید که کارکنان سلامت در حال تلاش برای حفظ سلامتی و ایمنی همه هستند.
وی افزود: به کودک راههایی را که میتواند از کرونا ویروس در امان باشد، بیاموزید. به او آموزش دهید که میتواند عادتهای سالم را در خانه، مدرسه و به هنگام بازی تمرین کند تا از گسترش ویروس جلوگیری کند.
کرونا؛ چالش والدین با کودکان بر سر بازهای یارانهای
بیماری کرونا مانند دیگر بلایای طبیعی به صورت غیر مترقبه به زندگی ما وارد شده و تقریبا تمام جنبههای زندگی افراد را تحت تأثیر خود قرار داده است.
کودکانی که تا قبل از شیوع این ویروس منحوس طبق روال همیشگی به مدرسه میرفتند و تقریبا بیشتر بار آموزشی آنها بر عهده مدرسه و به طور اخص بر عهده معلم آنها بود، حالا بعد از شیوع این بیماری مجبور به ماندن در خانه شدهاند و آموزش آنها از طریق دنیای مجازی انجام شد که به علت نوظهور بودن آن در کشور ما، حضور دائمی یکی از والدین در کنار دانش آموز را میطلبید. مخصوصا در مورد کودکان در سنین دبستان.
تحقیقات جدید بر روی کودکان و نوجوانان نشان میدهد برخی از این قشر سنی در مقابل کرونا آسیب پذیری بیشتری دارند. دانشمندان آمریکایی اعلام کردند کودکان و نوجوانانی که دخانیات استعمال و یا از سیگار الکتریکی استفاده میکنند، 7 برابر بیشتر از سایر همسالان خود در مقابل ویروس کرونا آسیب پذیر هستند.
این اتفاق باعث شده، هرکسی راهی برای گذران اوقات فراغت طولانی روزهای در خانه ماندن، انتخاب کند. در این میان بازی کردن، انتخاب اول طرفداران بازیهای موبایلی و رایانهای بود و بخش زیادی از زمان فراغت خود را در هفتههای اخیر، به بازی کردن اختصاص دادند.
واژه اعتیاد ناخودآگاه ذهن ما را به سمت مخدرها و روانگردانها سوق میدهد، اما این روزها اعتیاد به ابزارهای ارتباطی و شبکههای اجتماعی آنلاین و بازیهای رایانهای به همان اندازه که مواد مخدر و روانگردانها قربانی میگیرند، بخش عمدهای از جامعه ما را درگیر خود کرده است. استفاده مفرط از اینترنت، موبایل و کنسولهای بازی رایانهای انواع تازهای از عادتهای افراطی و اعتیادگونه جدیدی هستند که بی توجهی به آنها میتواند بسیار خطرناک و آسیب رسان باشد، مخصوصا اینکه در دوران شیوع ویروس کرونا، استفاده از این ابزار توسط نوجوانان و جوانان به دلیل تعطیلی مدارس و دانشگاهها و در منزل ماندن، بیشتر هم شده است.
اعتیاد به بازیهای رایانهای موضوع جدیدی است که تبدیل به موضوعی بهداشتی و وارد طبقه بندی بیماریها شده است، یک بیماری رسمی شناخته شده که سازمان بهداشت جهانی «اختلال اعتیاد به بازیهای رایانهای» را در فهرست بین المللی بیماریها به عنوان مشکل سلامت روان در سال 2018 اعلام کرده است.
در این نوع اعتیاد، افراد بیش از اندازه به موضوع بازی توجه میکنند و فعالیتهای فیزیکی معمولی و مورد علاقه خود را حذف میکنند تا به بازی با رایانه بپردازند. الگوی رفتاری مربوط به بازیهای دیجیتال یا رایانهای که مشخصه آن ضعف اراده و اختیار و اولویت دادن زیاد به بازی در قیاس با فعالیتهای دیگر است، به حدی که بازی بر دیگر علائق فرد مقدم باشد.
تاکنون تحقیقات زیادی روی بازیهای رایانهای و تأثیرات آنها انجام شده است. عمده این مطالعات نشان میدهد کودکان و نوجوانان پس از تمرکز روی بازی رایانهای خاص به صورت ناخودآگاه رفتارهای شخصیت داستان را تقلید میکنند. افرادی که چند ساعت از زمان بیداری خود را به انجام بازیهای ویدئویی اختصاص میدهند، از اعضای خانواده و دوستان خود فاصله گرفته و به تدریج گوشهگیر و افسرده میشوند. چنین افرادی به شدت از مهارتهای اجتماعی ضعیفی برخوردار هستند و نمیتوانند در دوران تحصیل خود نمرات بالایی کسب کنند.
رضا فریدی روانشناس و مشاور در این باره، گفت: افراد باید سعی کنند تا تعادل خوبی بین فعالیت فیزیکی، کارهای نشسته مثل کتاب خواندن و بازی کردن و البته خواب کافی برقرار کنند. قرنطینه و خانهنشینی روال عادی را مختل کرده است، اما باید سعی کنیم زندگی را تا حد ممکن متعادل نگه داریم، چرا که بیشتر والدین نمیدانند چطور با اعتیاد به بازی کامپیوتری در فرزندانشان روبرو شوند.
فریدی گفت: توجه به زمانی که فرزندتان بازی کامپیوتری میکند بسیار مهم است. والدین لازم است که کاری کنند که نوجوانان به مدت زمان واقعبینانه در هر روز برسند، یعنی هر روز به مدت زمان مشخص حق بازی کردن داشته باشند.
وی ادامه داد: در مورد این موضوع با فرزندتان قاطعانه صحبت کنید. برایش باید مشخص و روشن باشد. ابتدا ممکن است فرزندتان عصبانی و ناراحت شود که به او بگویید بازی را باید متوقف کند، اما این کار به نفع خود اوست، اگر فرزندتان در مورد توافق بازی را قطع نکرد، به او بگویید که این کار به صورت اتوماتیک فرصتهای آیندهاش را از بین میبرد.
این روانشناس خاطرنشان کرد: بهتر است این برنامه را بنویسید و خودتان و فرزندتان آن را امضا کنید تا به صورت یک توافق رسمی در بیاید. برنامه باید روشن باشد، نتایج و عواقب عدم اجرایش را هم بنویسید، برای اینکه وابستگی به بازیهای کامپیوتری کم شود، توجه به فعالیتهایی از قبیل تعاملات خانوادگی، فعالیت جسمی در منزل و محلهای کم خطر در ایام کرونا و انجام وظایف و تکالیف مدرسه و دانشگاه از جمله راهکارها و برنامههای جایگزین این موضوع میتوانند باشد.