داود کیانیان؛ «دراماتراپی» یا همان «نمایش‌درمانی» در کشور ما آن‌چنان شناخته شده نیست و روی آن به صورتی که باید و شاید کار نشده و این در حالی است که این وجه درمانی هنر نمایش در تمام دنیا بسیار مورد توجه است و بسیار جدی به آن پرداخته می‌شود.
این تأسف وقتی خود را بیشتر نشان می‌دهد که می‌بینیم در کشور نیرو‌ها و استعداد‌های بسیار خوبی چه در حوزه پژوهش و چه در حوزه نویسندگی و کارگردانی و... داریم که می‌توانند در صورت داشتن بستر‌های مناسب برای فعالیت، قدم‌های خوبی در این راه بردارند، اما متأسفانه همان‌طور که گفته شد، تعداد این فعالیت‌ها و قدم‌ها بسیار کم و کوتاه است.
ما پژوهشگر در حوزه تئاتر کم نداریم، اما نهاد‌های ذیربط آن‌چنان از این موضوع و نیرو‌های بالقوه‌ای که وجود دارند، برای بسط و پرورش نمایش درمانی حمایت نکرده یا برایشان جدی نبوده است و طبیعتاً ما در این حوزه از کشور‌های صاحب فکر و ایده و عمل، عقب هستیم.
این نکته را در نظر بگیریم که در روزگاری که کرونا، علاوه بر آسیب رساندن به جسم انسان‌ها، روح آن‌ها را نیز به‌دلیل قرنطینه‌ها و دوری از اجتماعات و مکان‌های فرهنگی و... مورد تاراج قرار داده، اهمیت توجه به نمایش درمانی خود را بیش از پیش نشان می‌دهد و اتفاقاً در این دوران است که ما باید به فکر پژوهش باشیم و مدیران فرهنگی به پژوهشگران، پیشنهاد نگارش مقاله و مطلب بدهند و آن‌ها را ترغیب و تشویق کنند که از نقش تئاتر در این روزگار بنویسند.
شاید بسیاری بپرسند که امروزه که اکثر نمایش‌ها و سالن‌ها و مراکز فرهنگی تعطیل هستند چطور می‌شود به چنین چیزی فکر کرد.
پاسخ آن‌چنان سخت نیست و ما امروز ابزار‌های مختلفی برای این کار داریم. دقت کنیم که کرونا اگر چه بسیاری چیز‌ها را از مردمان امروزی گرفته، اما آن‌ها را خلاق کرده و آورده‌هایی برای بشر امروزی داشته است.
یکی از این موارد نمایش‌های دیجیتال و استفاده از فضا‌های ارتباط جمعی به‌صورت آنلاین است که می‌تواند به مدد بیاید و نویسندگان و پژوهشگران و کارگردان‌های تئاتر از این طریق، با مخاطب ارتباط برقرار کرده و برای آن‌ها خوراک مناسبی فراهم کنند.
با این‌حال، همان‌طور که در سطور بالا به آن اشاره شد انجام چنین کار‌هایی نیاز به حمیت و خواستی جدی دارد. کانون پرورش فکری و تالار هنر و چند جای دیگر به‌صورت جسته گریخته تئاتر‌هایی را به‌صورت دیجیتالی و آنلاین منتشر کردند که می‌توانست با رفع کمبود‌ها و چالش‌های پیرامونی‌اش، ادامه پیدا کند.
علی‌الخصوص که این‌جا بحث را به سمت مقوله کودکان و نوجوان‌ها سوق می‌دهم که شاید در این روزگار بیشتر از هر گروه سنی دیگری نیازمند توجه هستند و اتفاقاً این نمایش است که می‌تواند نقش بسیار بسزایی در تلطیف و درمانگری آن‌ها ایفا کند. این کاری است که باید انجام شود.
درمان از طریق هنر مقوله‌ای است که اگر درست عملیاتی و اجرایی شود یقیناً می‌تواند در روزگاری که کرونا مردم را احاطه کرده بسیار ثمربخش باشد، اما برای اتفاق افتادن هر کاری برنامه و بودجه‌ای لازم است و پیش از آن نیز باید بستر‌های لازم ایجاد شود و نهاد‌های مرتبط با فرهنگ و هنر و تئاتر با پژوهشگر ارتباطی نزدیک داشته باشند و بعد از انجام مرحله تحقیق و نگارش مقاله‌های پژوهشی، دستاورد‌های پژوهشگران وارد فاز عملیاتی شود و تا چنین اتفاقی نیفتد نمی‌توانیم بگوییم در این حوزه کاری انجام داده‌ایم.
پس اگر نیاز به درمان از طریق هنر را ضروری می‌دانیم باید برویم به سمت پژوهشگری و حمایت از آن‌ها تا راه را درست طی کنیم و بستر‌های لازم آن را فراهم کنیم. به‌عنوان مثال همین همایش «آموزش از طریق هنر» که در مدارس برنامه‌ریزی و اجرایی شده به خاطر نیازسنجی‌ای است که در مدارس صورت گرفته است و خود این همایش، مجموعه‌ای از پژوهش‌ها و پژوهشگران را دور هم جمع می‌کند و از دل آن‌ها چندین و چند نقشه راه استخراج می‌شود که بدون شک راهگشا خواهد بود و افق‌هایی روشن را ترسیم خواهد کرد.
در بحث «نمایش درمانی» هم باید از همین روش استفاده کنیم تا بتوانیم نه فقط در شعار، بلکه در عمل به ذات درمانگری هنر برسیم و از این امکان متعالی برای چنین روز‌های سختی استفاده کنیم.
منبع: روزنامه ایران
