فرادید؛ انسان سال‌های سال است به تکاپو افتاده و با رو اتمام گذاشتن منابع زمین، به فکر یافتن یک خانه‌ی دیگر در پهنه‌ی لایتن‌هایی گیتی است. از تخیل و خیال پردازی گرفته تا تحقیقات علمی ما انسان‌ها، بخش وسیعی از فعالیت‌هایمان بر روی پیدا کردن سیارات قابل سکونت و مشابه با زمین متمرکز بوده.
سوالات بسیاری در مورد جایگاه ما در جهان وجود دارد که بدون هیچ پاسخی رها شده‌اند. چرا اینجاییم؟ احتمال وجود ما چقدر است؟ آیا ممکن است کسانی دیگر مانند ما نیز در کهکشان وجود داشته باشند؟
یکی از چیز‌هایی که می‌تواند به ما در رسیدن به پاسخ این‌چنین سوالاتی کمک کند این است که چند سیاره سنگی مانند زمین اکنون در حال گردش به دور ستارگانی مانند خورشید هستند؟ براساس داده‌های تلسکوپ فضایی کپلر، یک پاسخ وجود دارد.
پاسخ حدود 300 میلیون سیاره است!
به گزارش فرادید، برای اینکه بفهمیم کدام سیارات فراخورشیدی قابل سکونت هستند، به دنبال آنچه می‌دانیم می‌رویم. تنها سیاره‌ای که به طور قطعی می‌دانیم که قابل سکونت است زمین خود ماست. هر تعداد عامل جزئی ممکن است در عامل حیات نقش داشته باشد مثلا وجود ماه، یا سیاره بزرگ گازی مانند مشتری. اما به عنوان نقطه شروع، ستاره‌شناسان تمایل دارند فقط از سه مورد زیر استفاده کنند.
آیا سیاره فراخورشیدی مانند زمین، مریخ و زهره از جنس سنگ هستند؟ آیا به دور ستاره‌ای مانند خورشید که نه خیلی گرم و نه خیلی فعال است که با تابش‌های خود بتواند سیارات را ذوب کند، می‌چرخند؟ آیا به دور ستاره‌ای با دمای معتدل جوری که نه آب روی سطح منجمد شود و نه آنقدر نزدیک شود که آب سطحی تبخیر شود، می‌چرخند؟
یکی از اهداف اصلی کپلر این بود که با این سه عامل به ما در تعیین تعداد سیارات فراخورشیدی کهکشان راه شیری کمک کند. جناب برایسون و تیم او از مه 2009 تا مه 2013، از هر چهار سال داده‌های اصلی مأموریت کپلر استفاده کردند تا بهترین برآورد از این تعداد را انجام دهند.
در مأموریت اول، کپلر 4034 سیاره خارج از سیاره را شناسایی کرد که بیش از 2300 سیاره تأیید شد. اما تلسکوپ فضایی سیارات صخره‌ای کوچکتری را نیز مشاهده کرده بود.
پژوهشگران جستجو‌های خود را در سیارات فراخورشیدی بین 0.5 تا 1.5 برابر جرم زمین و ستارگان بین 4800 تا 6300 کلوین (یا 4530 تا 6025 درجه سانتی‌گراد؛ 8180 و 10.880 درجه فارنهایت) محدود کردند (که خورشید نیز دارای دمای موثر 5780 کلوین است).
براساس محاسبات تیم، حدود نیمی از این ستاره‌ها باید سنگلاخی و در منطقه گلدیلاک باشند. این تعداد تقریباً شامل 300 میلیون ستاره در کهکشان راه شیری می‌شود.
دانشمندان می‌گویند بر ساس داده‌های به دست آمده از تلسکوپ فضایی کپلر و سفینه گایا ممکن است تا 300 میلیون سیاره قابل‌سکونت در کهکشان ما، کهکشان راه شیری وجود داشته باشند.
به نقل از نیو اطلس این پژوهش جدید نه تنها تخمینی از تعداد سیاره‌های بالقوه زیست‌پذیر به دست می‌دهد، بلکه یک عامل کلیدی در «معادله دریک» را شمار تمدن‌های فرازمینی را تخمین می‌زند، در اختیار می‌گذارد.
معادله دریک که در سال 1961 بوسیله دکتر فرانک دریک نوشته شد، مشهورترین فرمول در جستجوی تمدن‌ها فرازمینی دارای فناوری که می‌توانند بالقوه با استفاده از پیام‌های رادیوی با زمین ارتباط برقرار کنند، است.
این محاسبه بر اساس تعداد از عوامل است، از جمله میزان تشکیل ستاره‌ها، نسبت ستاره‌هایی که سیاره دارند، تعداد سیاره‌های قابل‌سکونتی که یک سیاره می‌تواند داشته باشد، تعداد سیاره‌هایی که حیات می‌تواند در آن‌ها ایجاد شود، تعدادی از سیاره‌هایی که حیات هوشمند ایجاد می‌کنند، تعداد سیار‌هایی که تمدند دارای تکنولوژی ایجاد می‌کنند و گستره حیات در آن تمدن.
مشکل این است هیچکدام از این عوامل با قطعیت مشخص نشده‌اند. از برخی از آن‌ها فقط تخمین‌هایی کلی وجود دارد و برخی دیگر از آن‌ها صرفا بر اساس حدس هستند. نتیجه تخمین‌ها بر اساس معادله دریک این است میان یک تا 100 میلیون تمدن دارای فناوری در کهکشان ما وجود دارد که تخمین چندان دقیقی نیست.
اکنون پژوهشگران در انستیتو «ستی»، ناشا و چند سازمان دیگر با استفاده از داده‌ها به دست آمده از ماموریت یافتن سیاره‌های خارجی (سیاره‌های خارج از منظومه شمسی) تلسکوپ فضایی کپلر توانسته‌اند تخمین قابل‌اعتمادتری از یکی از عوامل در این معادله به دست آوردند- اینکه چه تعداد سیاره قابل‌سکونت در کهکشان وجود دارد. آنان برای پاسخ دادن به این پرسش به دنبال سیاره‌های خارجی گشتند که هم‌اندازه کره زمین باشند که دور ستاره‌های شبیه خورشید با همان سن و دمای تقریبی بگردند و در منطقه قابل‌سکونت در منظومه آن ستاره که آب می‌تواند مایع باشد، قرار داشته باشند.
این پژوهش از این لحاظ از بررسی‌های پیشین دقیق‌تر بود که برای تعیین عامل منطقه قابل‌سکونت در منظومه ستاره نه تنها فاصله سیاره را با ستاره، بلکه به میزان نوری که سیاره از ستاره‌اش دریافت می‌کرد، را هم در نظر می‌گرفت.
نتیجه این بود که تا 300 میلیون سیاره قابل سکونت در کهکشان ما وجود دارند که برخی از آن‌ها در فاصله‌های نزدیک در حد 30 سال نوری از زمین هستند. البته اگر شناخت بیشتری از چگونگی تاثیر جو یا اتمسفر یک سیاره بر توانایی حمایت از آب مایع در آن وجود داشته باشد، می‌توان این تخمین را حتی دقیق‌تر کرد. این پژوهشگران می‌گویند تخمین محافظه‌کارانه‌ای از این تاثیر جوی را در آنالیزشان استفاده کردند.
این یافته‌ها می‌تواند به طراحی ماموریت‌های بعدی برای یافتن سیاره‌های خارجی کوچک و زیست‌پذیر در اطراف ستاره‌های شبیه به خورشید کمک کند.
