پیری و فرسودگی‌های پا‌ی انسان

پیری آثار منفی خود را بر پا‌ها و دیگر قسمت‌های بدن انسان می‌گذارد. با توجه به میزان استرسی که در طول زندگی به پا‌های خود وارد می‌کنیم، به راحتی می‌توان دلیل بروز این مشکلات را درک کرد. افزون بر فرسودگی عمومی، تغییرات فیزیولوژیکی بر عملکرد مفاصل، استخوان‌ها و تاندون‌ها تاثیر می‌گذارند.

این تغییرات با بروز تغییر در سلول‌ها و کاهش تولید کلاژن به شکل گیری تدریجی تمایل دارند. همانطور که پوست نازک می‌شود، لایه چربی که کف و پاشنه پا‌ها را پوشش می‌دهد نیز نازک می‌شود.

این تغییرات می‌توانند مشکلات ثبات در زانوها، کفل ها، و کمر را افزایش دهند. فرسودگی تدریجی غضروف در فضای مفاصل همراه با التهاب بورس و تاندون‌ها نیز شرایط را بدتر می‌کنند. رایج‌ترین مشکلات پا مرتبط با پیری آن‌هایی هستند که بر پوست، بافت‌های همبند، مفاصل، ناخن‌ها و گردش خون تاثیر می‌گذارند.

 

خشکی پوست
خشکی پوست، به ویژه در کف پا مشکلی است که شاید شما را وادار به استفاده روزانه از مرطوب کننده‌ها برای پیشگیری از ترک خوردن پوست و بروز عفونت کند. تحلیل رفتن تدریجی کلاژن با عدم مراقبت از پا تشدید می‌شود و می‌تواند به بروز پینه‌ها و ترک در پاشنه‌های پا منجر شود.

در صورت عدم درمان، پوست ترک خورده اطراف پاشنه پا می‌تواند راه رفتن یا حتی ایستادن را دشوار و دردناک سازد.

اگر ترک در پوست به اندازه‌ای عمیق باشد که امکان نفوذ باکتری‌ها به لایه‌های عمیق‌تر را فراهم کند، احتمال بروز عفونت پا افزایش می‌یابد. در افراد مسن یا افراد مبتلا به دیابت، این می‌تواند به یک عفونت بالقوه جدی به نام سلولیت (عفونت بافت) منجر شود.

 

صافی کف پا
با افزایش سن، بافت‌های همبند به نام رباط‌ها می‌توانند دچار کشیدگی شده و این شرایط می‌تواند کاهش قوس کف پا و صافی کف پا را به همراه داشته باشد. درد ناشی از صافی کف پا که به طور معمول در قسمت میانی کف پا شکل می‌گیرد، به طور معول با فعالیت افزایش یافته و اغلب با تورم در امتداد قسمت داخلی قوزک و قوس کف پا همراه است. کفل، زانو و کمر درد نیز شایع هستند.

همچنین، صافی کف پا می‌تواند زاویه پای شما را تغییر دهد و موجب اورپرونیشن (Overpronation)، از دست دادن پایداری، و افزایش خطر پیچ خوردگی قوزک و پا شود.

 

کوتاه شدن تاندون آشیل
با افزایش سن، نوع دیگری از بافت همبند به نام تاندون می‌تواند محتوای آب خود را از دست بدهد. تاندون‌ها عضلات را به استخوان متصل می‌کنند و اگر به واسطه از دست دادن آب خود کوتاه شوند، ممکن است با صافی کف پا مواجه شوید.

این به ویژه در مورد تاندون آشیل صادق است که عضله ساق پا را به استخوان پاشنه متصل می‌کند.

 

انگشت چکشی
انگشت چکشی یک خمیدگی غیر طبیعی در مفصل یک یا تعداد بیشتری از انگشتان پا است که به طور معمول با پوشیدن کفش‌های تنگ یا پاشنه بلند مرتبط است. افراد مبتلا به این شرایط مستعد تجربه پینه و میخچه هستند. سفتی مفصل، ناراحتی، تورم و درد نیز شایع هستند.

انگشت چکشی شرایطی دائمی است مگر این که مفاصل انگشتان پا از طریق عمل جراحی دوباره تراز شوند. حرکات کششی ممکن است مقداری از تحرک را به انگشتان بازگرداند، اما لزوما به بهبود کامل منجر نمی‌شود. استفاده از پد‌های انگشتان پا، آتل‌ها و کفش‌های مناسب می‌توانند مقداری از درد و ناراحتی را کاهش دهند.

 

تغییرات ناخن پا
با افزایش سن، ناخن‌ها به طور معمول ضخیم‌تر و شکننده‌تر می‌شوند و کوتاه کردن و مراقبت از آن‌ها دشوارتر می‌شود. با کاهش تولید هورمون‌ها در افراد مسن، رشد ناخن به طور معمول کند می‌شود و این یکی از دلایل بروز این شرایط است.

استروژن و تستوسترون دو هورمون موثر در تولید کراتین هستند که در ظاهر زیبا و محکم ناخن‌های دست و پا نقش دارد. کاهش سطوح این هورمون‌ها می‌تواند موجب تغییر رنگ، ترک خوردگی، و شکل گیری برجستگی‌ها و لایه‌های ناهمواره روی ناخن شود.

اگرچه مراقبت خوب از ناخن می‌تواند به میزان قابل توجهی ظاهر ناخن‌ها را بهبود ببخشد، اما برای پرهیز کامل از تغییرات مرتبط با افزایش سن ممکن است کافی نباشد. از دیگر دلایل شایع تغییرات ناخن‌های پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- کم کاری تیروئید
- بیماری سرخرگ محیطی
- اونیکومیکوزیس، یک عفونت قارچی ناخن‌های پا

 

کراتوز سبورئیک
کراتوز سبورئیک یک بیماری پوستی شایع است که افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این ضایعات برجسته پوستی اغلب با زگیل‌ها اشتباه گرفته می‌شوند و به طور معمول روی پاها، انگشتان پا و قوزک را تحت تاثیر قرار می‌دهند. آن‌ها هرگز در کف پا دیده نمی‌شوند.

اگرچه ضایعات سبورئیک دردناک نیستند، گاهی اوقات می‌توانند موجب خارش شده یا هنگام پوشیدن کفش موجب موجب تحریک پا شوند.

در صورت مشاهده تغییر در رنگ، بافت یا شکل ضایعات به پزشک مراجعه کنید. این ممکن است نشانه اولیه از سرطان پوست از جمله کارسینوم سلول بازال و ملانوم باشد.

 

آرتریت
استئوآرتریت یا آرتروز از جمله شرایط شایع بین افراد مسن است. مفصل قوزک، مفصل زیرقاپی (ساب‌تالار) و مفصل متاتارسوفالانژیال (مفصل بین کف پا و انگشتان پا) سه مفصلی هستند که به طور معمول در ناحیه پا تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

از عوامل خطر برای آرتروز پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- چاقی
- انگشت چکشی
- انحراف شست
- آسیب دیدگی کف یا قوزک پا در گذشته

یکی دیگر از شرایط پا که افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، نقرس است. نقرس نوعی اختلال التهابی است که به واسطه انباشت کریستال‌های اسید اوریک اطراف یک مفصل شکل گرفته و موجب درد حاد و اغلب ناتوان کننده می‌شود. این شرایط بیشتر انگشت شست پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

 

مشکلات گردش خون
یکی از شایع‌ترین علائم کف و قوزک پا در افراد مسن اِدِم، اصطلاح پزشکی برای تورم بافت ها، است. اِدِم اغلب به واسطه گردش خون ضعیف شکل گرفته و به انباشت مایع در اندام‌های انتهایی، به ویژه کف و قوزک پا‌ها منجر می‌شود.

اِدِم به طور معمول با شرایطی که در افراد مسن دیده می‌شوند، مانند موارد زیر مرتبط است:

- نارسایی احتقانی قلب
- بیماری مزمن کلیوی
- سیروز و دیگر بیماری‌های کبدی

انسداد رگ خونی می‌تواند به اِدِم سیاهرگی منجر شود که به طور معمول یک پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بیماری قلبی عروقی، برخی دارو‌ها و تغییرات هورمونی ممکن است موجب تورم در هر دو پا شوند که به نام اِدِم محیطی دو جانبه شناخته می‌شود.

دیابت، به ویژه با افزایش سن می‌تواند بر گردش خون تاثیرگذار باشد. در صورت بروز این اتفاق، درمان عفونت‌های پا می‌تواند بسیار دشوار شده و به شکل گیری زخم‌های که بهبود نمی‌یابند، منجر شود.

نوروپاتی دیابتی، احساس سوزن سوزن شدن که بیشتر پا‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، یکی دیگر از پیامد‌های شایع دیابت بلند مدت است.