با اعمال محدودیتهای سفر ناشی از همهگیری کرونا در جهان و تسریع در انتشار آن، بیشترین آسیب و زیان بر بخش سفر و گردشگری تحمیل شده است. بنابر سناریوهای شورای جهانی سفر و گردشگری این محدودیتها و فقدان گردشگران بینالمللی منجر به در خطر قرار گرفتن 121 میلیون شغل در بخش سفر و گردشگری شده است که به کاهش 53 درصدی گردشگران بینالمللی و کاهش 34 درصدی گردشگران داخلی میانجامد. از اینرو فعالان و ارائهکنندگان خدمات گردشگری بهمنظور جبران خسارتهای وارده بر مشاغل و حفظ کارکنان خود و ایجاد اشتغال به اقداماتی موقتی در دوران بحران کرونا دست زدند تا با افزایش آگاهی به تسریع ارتقا و بهبود بازار سفر و گردشگری و افزایش انعطافپذیری در آینده دست یابند. بنابر اعلام شرکت آمریکایی تجارت جهانی سفر اقتصاد مشاغل بخش گردشگری با آسیب و خسارات بسیاری مواجه میشود که این امر برای شرکتهای کوچک و متوسط که 80 درصد از مشاغل این بخش را تشکیل میدهد با کمبود چشمگیر درآمد و چالشهای نقدینگی روبهرو خواهد شد و اگر روند بهبود طولانی باشد بسیاری از شرکتهای کوچک تعطیل خواهند شد و این تاثیر مخرب بر اشتغال زنان، اقلیت و مشاغل کوچک بسیار مشهود است. در آمریکا مشاغل کوچک حدود 83 درصد از مشاغل مسافرتی را بهخود اختصاص داده است که از این میان 60 درصد آن متعلق به زنان است.
در این شرایط چالشبرانگیز، برخی از مشاغل تعطیلشده بازار گردشگری بهدنبال استفاده از فرصتهایی برای جایگزین کردن محصولات اصلی خود در بازارهای مرتبط با افزایش تقاضا هستند. شرکت سرویس آنلاین سفر اوبر (Uber) درحالحاضر به ارائه خدمات تحویل موادغذایی پرداخته است. هتل زنجیرهای رد رووف (Red ROOF) در آمریکا نیز با کاهش نرخ اتاقهای خود و ارائه خدمات وای فای و سرو قهوه در داخل اتاق و امکان کرایه روزانه و ساعتی اتاقهای خود برای داشتن مکانی آرام برای کار و مطالعه بهدنبال راهی برای کسب درآمد است. همچنین این هتل در قالب یک برنامه بازاریابی جدید با عنوان «اکنون رزرو کن، بعدا استفاده کن» با ارائه برگه پیشاجاره اتاق هتل به بحران مالی هتلها کمک میکند بهطوریکه مشتری میتواند با خرید این برگه به ارزش 100 دلار از هتل انتخابی خود یک اعتبار 150 دلاری بعد از 60 روز دریافت کند.
با توجه به اینکه هدف مشاغل اطمینانبخشی به مسافران جهت ارائه کیفیت بالای خدمات و ایمنی است، ارتباطات بهویژه بازاریابی نقشی حیاتی خواهد داشت. ضمن توجه ویژه مسافران در صدد ایمنی و بهداشت و پاکیزگی، مشاغل نه تنها به اجرای پروتکلهای بهداشتی خاص برآمدهاند بلکه آنها را به روشنی ابلاغ میکنند و اطلاعات را به راحتی، دقیق و به موقع در دسترس مسافران قرار میدهند. بیش از 55 درصد از مسافران در آمریکای شمالی بیان کردند که مهمترین عامل ترغیب آنها به رزرو یک اقامتگاه برای تعطیلات آینده نحوه ایمنی و بهداشت آن است. در واقع در دنیای متصل به ارتباطات امروز، توانایی برقراری ارتباط سریع و موثر کسبوکارها در بهدست آوردن اعتماد و اطمینان مشتریان تاثیر بسزایی خواهد داشت.
به گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری، با توجه به کاهش درآمدی مشاغل یا از دست رفتن بسیاری از شغلها در بازار سفر و گردشگری طی شیوع بیماری کووید-19، این بخش بهمنظور تامین حمایت مالی اقدام به راهاندازی صندوق بودجه اضطراری و همچنین استخدام و مشارکت کارکنان تعدیلشده بهصورت موقت کرده است. آکور، گروه هتلداران فرانسوی با اختصاص 70 میلیون یورو یعنی معادل 25 درصد از سود سهام خود را در اختیار کارمندان و شرکای آسیبدیده خود قرار داد. مدیران ارشد شرکت هتلداری هایت در آمریکا نیز از حقوق خود صرف نظر کرده و به تامین بودجه 80 درصد از حقوق کارکنان خود پرداختهاند.
شرکتهای اوبر و لیفت نیز بهکارکنان خود که به بیماری کووید-19 مبتلا شده و در قرنطینه بهسر میبرند غرامت پرداخت میکنند و شرکت دیزنی نیز مراقبتهای اقتصادی کاملی را برای کارکنانی که در مرخصی بدون حقوق قرار دارند تامین میکند. شرکتهای هوایی اسکاندیناوی، ایزی جت و آتلانتیک هم برای حمایت از بخشهای مختلف به استخدام پرسنل متخصص برای ارائه خدمات بهداشتی اقدام کردهاند. همچنین مدیران هتلهای هایت، هیلتون، ویندام و اینترکنتیننتال با همکاری شرکتهای بزرگ به استخدام کوتاهمدت کارکنان جهت تبلیغات محصولات گردشگری برای آینده پرداختهاند و کمپین «به سفر برو» را بهمنظور استخدام مجدد کارکنان تعدیل شده خود ارائه کردهاند.
همچنین برخی از مشاغل بهمنظور کاهش بیکاری و بازگشت افراد بهکار به استخدام کارکنان تعدیلشده در یک حوزه در بخشهای دیگر پرداختهاند. برخی مراکز خرید و تفریحی در سراسر خاورمیانه و آفریقا برنامه اعزام مجدد کارمندان را اجرا کرده که در آن بیش از هزار نفر از کارمندان در حوزه گردشگری این مراکز بهصورت موقت به استخدام برخی از شرکتها برای بستهبندی موادغذایی، انجام سفارشهای آنلاین و موارد دیگر بهکار گرفته شدهاند. در چین نیز 40 رستوران، هتل و سینما کارکنان خود را برای اشتغال موقت در سوپرمارکت زنجیرهای متعلق به علیبابا به استخدام درآوردهاند.
به گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری بهمنظور مقابله با بحران کووید-19 با توجه به تغییر مقررات سفر و سلایق تقاضای مشتریان، مشاغل باید به ارزیابی مدلهای عملیاتی و تجاری خود در کوتاهمدت بپردازند. با ارتقا و بهبود فناوری اطلاعات همچون راهاندازی سیستمعاملهای پرداخت مجازی برای جلوگیری از پرداخت نقدی، تجدیدنظر در جلسات حضوری درآینده و بهکارگیری مدلهای جدید تجاری یا قیمتگذاری جدید برای حفظ سودآوری و همچنین ارتقای اقدامات بهداشتی و ایمنی بهویژه در فرودگاهها و مناطق گردشگری عمومی که با ازدحام جمعیت همراه است شرایط حضور مسافران فراهم میشود. همچنین شورای جهانی سفر و گردشگری با همکاری بخشخصوصی در 10 صنعت مربوط به بخش گردشگری برای بهینهسازی کل بخشها، تمبر «سفرهای امن (Safe Travels)» همتراز با پروتکلهای بهداشتی سازمان جهانی بهداشت را برای ارائه به مشاغل درنظر گرفته است.
برخی از مشاغل برای مقابله با تقاضای کاهشیافته در کوتاهمدت و محدودیتهای احتمالی ظرفیت در آینده، نیازمند بازنگری در مدلهای قیمتگذاری خود هستند و ایجاد فاصلهگذاری فیزیکی اثر آن را بیشتر میکند. زیرا اقتصاد شرکتهای هواپیمایی با فاصلهگذاری فیزیکی به افزایش کرایههای خود وابسته است اما در مقابل با کاهش سطح درآمد مشتریان خود مواجه است. با وجود این اگر چه شرایط مشاغل به سوی افزایش نرخهای خدمات خود پیش میرود باتوجه به کاهش سطح درآمد مسافران و بهمنظور جذب گردشگران برای سفر اقدام به مدلهای قیمتگذاری جدید با ارائه تخفیفهای کوتاهمدت کردهاند.
مشاغل مسافرتی و گردشگری همچنین تمرکز خود را بر سلامت جسمانی و روانی کارکنان خود که متاثر از شرایط قرنطینه جهانی و تاثیر آن بر اقتصاد و اجبار در دورکاری است، گذاشتهاند زیرا در این شرایط نه تنها حفظ بازخورد مثبت کارکنان در کارها مهم است بلکه شرایط سلامت جسمانی و روانی آنها نیز بسیار حائز اهمیت است. شرکت آکور و رویال کارائیب یک تیم پزشکی 24 ساعته برای کارکنان خود ایجاد کرده است تا به پشتیبانی مسافران و خدمه بپردازند.
در کنار ابتکارات بخشخصوصی در جهت حفظ مشاغل و حمایت از کارکنان خود، اقدامات دولتها نیز برای حمایت از بازار سفر و گردشگری و نیروی کار آن برای بهبودی سریعتر ضروری و حیاتی است. در واقع با درنظر گرفتن 80 درصدی اشتغال گردشگری به شرکتهای کوچک و متوسط، عدم حمایت دولت باعث میشود که بسیاری از شرکتهای مسافرتی و گردشگری در این بحران کاملا تعطیل شوند.