تحریریه زندگی آنلاین : لاغرشدن ناگهانی علل مختلفی مانند بی اشتهایی عصبی، اسهال مزمن، اعتیاد، ایدز، سرطان و… را دارد که در این مقاله به بررسی نقش این علل میپردازیم.
علت لاغر شدن ناگهانی چیست؟
لاغر شدن ناگهانی (weight loss) یا کاهش وزن بدون هیچ گونه تلاشی خطری جدی است که خبر از مشکلی اساسی میدهد. در ادامه به معرفی برخی از دلایل لاغر شدن ناگهانی میپردازیم.
نارساییهای قلبی
نارسایی قلبی یک مشکل قلبی است که طی آن قلب نمیتواند به خوبی خون و اکسیژن را به بقیه اندامهای بدن پمپ کند. یکی از علایم این بیماری کاهش وزن ناگهانی تقریباً 7٫5 درصد از وزن بدن در طول 6 ماه است. در اصطلاح پزشکی به این وضع cardiac cachexia میگویند.
اگر شما دچار کاهش ناگهانی وزن همراه با علایمی مثل تنفس بریده، سرفههای مداوم و حالت تهوع شدید حتماً سریعاً نزد پزشک بروید.
بیشتربخوانید:
اختلالات غذایی جدی
اختلالات غذایی به دلایل مختلف میتوانند یک علت لاغر شدن ناگهانی باشند. آنورکسی (بیاشتهایی روانی) و بولیمی (پرخوری روانی) دو نمونه از اختلالات غذایی است که باعث لاغری شدید و سریع شده و برای سلامتی شما خطرناک است.
آنورکسی یک اختلال روانی است که طی آن شخص مورد نظر از چاقی و اضافهوزن میترسد و غذایش را به شدت کاهش میدهد. این افراد تا جایی که بتوانند غذا نمیخورند که مبادا چاق شوند. ولی همانطور که پرخوری بد است، کم خوری هم دشمن سلامتی است.
اختلال بولیمی هم یکی از مشکلات روانیست که شخص قبل از سرزنش خود و ورزش زیاد و همچنین مجبور کردن خود به بالا آوردن، بیوقفه غذا میخورد. هر دوی این مشکلات دلیل لاغر شدن هستند و به سلامتی شما لطمه خواهند زد.
دغدغههای فکری و مشکلات روحی
دغدغههای فکری مانند استرس و اضطراب یک دلیل لاغر شدن ناگهانی هستند. اگر شخصی نتواند شرایط استرس زا را مدیریت کند با مشکلات زیادی مثل لاغری سریع و همچنین تنفس نامنظم، سرگیجه، درد در ناحیهی قفسهی سینه و تنگینفس مواجه میشود که سلامتی او را به خطر میاندازد. همچنین افسردگی هم باعث کاهش تغذیه شده و ممکنست به شدت شما را لاغر کند. خود این لاغر شدن ممکنست بیماری افسردگی شما را تشدید کند.
دکتر «اش وایل» در این باره میگوید: «متاسفانه یکی از نشانههای افسردگی میتواند کاهش اشتها باشد که منجر به کاهش وزن میشود».
بیشتربخوانید:
بیماری سرطان و لاغر شدن ناگهانی
انواع بیماری سرطان، از سرطان کولورکتال گرفته تا سرطان خون و ریه همه میتوانند علت لاغر شدن ناگهانی شما باشند. تومورهای سرطانی موجب افزایش متابولیسم بدن شده و وزن را کاهش میدهد. همچنین کسانیکه پرتودرمانی میشوند به شدت کاهش وزن خواهند داشت.
تومورها برای بزرگ شدن و زندگی کردن به خون و ذخایر انرژی بدن نیاز داشته و از خون و مواد مغذی بدن شما تغذیه میکنند. همچنین این تومورها میتوانند ترکیبات شیمیایی آزاد کنند که باعث افزایش متابولیسم بدن شده و در نهایت کالریسوزی را بیشتر میکنند. دکتر «مایکا روسو» جراح عمومی مرکز درمانی «مموریال کِر» در این باره میگوید: “عملکرد نادرست بدن و افزایش سوخت و ساز آن سبب میشود که بدن از تمام ذخیرههای خود استفاده کرده و سبب کاهش ناگهانی وزن شود.
بیماریهای انگلی
یک علت لاغر شدن ناگهانی، بیماریهای انگلی است. کسانیکه دچار انگلهای رودهای هستند تغذیه خوبی دارند اما لاغر میشوند. از علائم دیگر بیماریهای انگلی میتوان به شکم درد، سیالوره یا آبریزش دهان (بهخصوص موقع خواب)، سردرد، سرگیجه و رنگپریدگی اشاره کرد. برای کشف این بیماری باید آزمایش مدفوع بدهید.
بیشتربخوانید:
نارسایی غده فوقکلیه
بیماری آدیسون یا نارسایی آدرنال (غده فوقکلیه) ممکنست موجب کاهش اشتها و وزن شوند. البته این بیماری شیوع بالایی ندارد اما بالقوه خطرناک است و باید بهموقع تشخیص داده شود. یکی از علائم کم کاری غده فوق کلیه افت شدید فشارخون است. پس اگر افت فشار و لاغری را کنار هم داشتید ممکنست به این بیماری مبتلا شده باشید.
علت لاغر شدن ناگهانی چیست؟
اسهال مزمن و لاغر شدن ناگهانی
بخاطر تغذیهی نامناسب یا یک بیماری ویروسی ممکنست شما دچار اسهال مزمن شوید. این مشکل با مراجعه به پزشک و مصرف آنتی بیوتیک و داروهای پزشک درمان میشود. اگر بصورت متوالی مثلاً 4 هفته دچار اسهال مزمن شده باشید ممکنست به اختلالات جدی مانند سندرم رودههای تحریکپذیر، بیماری سلیاک (عدم تحمل گلوتن)، التهاب روده و ... مبتلا شده باشید.
دیابت یک علت لاغری ناگهانی
از دیگر عل لاغر شدن ناگهانی میتوان به دیابت و به خصوص دیابت نوع 1 اشاره کرد. دیابت نوع 1 در بین کودکان، نوجوانان و افراد بزرگسال کمتر از سی سال دیده میشود. در این بیماری بدن قادر نیست به اندازهی کافی انسولین تولید کند تا گلوکزهای ساختهشده را به سمت سلولها ببرد. گلوکز اصلیترین عامل انرژیرسان به بدن است. این امر باعث لاغر شدن ناگهانی فرد میشود.
بیشتر بخوانید:
پرکاری تیروئید یا Hyperthyroidism
وقتی غده تیروئید پرکارتر میشود، هورمونهای بیشتری را تولید میکند که سوخت و ساز بدن را افزایش داده و باعث لاغری سریع شما میشوند. دکتر «شری رأس» در این مورد میگوید: “از دلایل پرکاری تیروئید میتوان به عواملی چون Hashimoto’s thyroiditis، داروهایی چون لیتیوم، پرتو درمانی، جراحی تیروئید، بارداری و کمبودید اشاره کرد.”
پس اگر دچار لاغری سریع شدید میتوانید آزمایش تیروئید بدهید تا از نداشتن این بیماری مطمئن شوید. اگر هم که دچار آن شده باشید با مصرف قرص این بیماری کنترل شده و وزن شما به حالت قبل بر میگردد.
ویروس HIV و لاغر شدن ناگهانی
ویروس بیماری ایدز یعنی HIV باعث کاهش ایمنی و مانع جذب مواد غذایی به بدن میشود. این امر باعث سوء تغذیه شده و وزن را کاهش میدهد. البته این فقط یک احتمال است و اینطور نیست که اگر سریع لاغر شدید فکرتان به سمت ایدز برود.
با پیشرف علم پزشکی راهکارهایی برای کاهش پیشرفت بیماری ایدز و داشتن یک زندگی نرمال کشف شده است و کسانیکه دچار این بیماری شدهاند میتوانند تحت نظر پزشک به این بیماری ادامه دهند.
برخی دیگر از علل لاغر شدن ناگهانی
عوامل دیگری هم در کاهش وزن ناگهانی تأثیر دارند. مانند:
از دست دادن عضلات یا sarcopenia آرتریت بیماری زوال عقل کلسیم بیش از اندازهی بدن اولسر یا زخمهای گوارشی
سل کولیت یا ورم معده مشکلات ریوی نارسایی کلیوی مصرف بیش از اندازه ملین انسداد روده