خورشید واقعاً چه رنگی است؟

 

با عبور نور از یک منشور چه رنگ‌هایی می‌بینید؟ بله! تمام رنگ‌های رنگین‌کمان می‌تواند رنگ خورشید ما باشد. اگر در مدرسه راجع به منشور‌ها مطالعه کرده‌اید و یا معلم درس علوم‌تان یک منشور را به شما نشان داده است و نور را در آن تابانیده است احتمالاً پاسخ این سؤال را بدانید که خورشید واقعاً چه رنگی است.

خورشید رنگ یکدستی ندارد و هر قسمت از آن با توجه به فعل و انفعالاتی که در آن وجود دارد رنگ مخصوص به خود را دارد. رنگی که ما می‌بینیم حاصل ترکیب این رنگ‌های مختلف است که در نتیجۀ کنش متقابل پیچیده‌ای در سطوح مختلف خورشید به‌وجود می‌آید. پس اگر می‌خواهیم رنگ واقعی خورشید را بدانیم باید تشعشعات خورشید را روی زمین تحلیل و حالات ترکیبی آن را مطالعه کنیم.

محتوای رنگی یک پرتو نور را با عبور دادن آن از یک منشور می‌توان تشخیص داد. منشور‌ها یک پرتو نور را تجزیه می‌کنند. رنگ در واقع یک طول موج است، و به همین خاطر دانشمندان فرکانس و رنگ را یکی می‌دانند. قرمز کمترین فرکانس و بنفش بیشترین فرکانس را دارند.

 

دامنۀ فرکانس‌های موجود در یک پرتو نور را طیف می‌نامند. یک روش دیگر برای فهمیدن موضوع استفاده از دوربین‌ها و سنجش اندازۀ پیکسل‌های نوری است. از این طریق می‌توان روشنایی فرکانس‌های مختلف طیف نور خورشید را اندازه گرفت.

 

چنین بررسی‌هایی نشان می‌دهند که در نور سفید خورشید، همۀ رنگ‌ها به مقدار تقریباً برابری حضور دارند. به همین خاطر رنگ ترکیبی خورشید به سفید نزدیک‌تر است تا نارنجی و زرد.

این باور رایج است که رنگ خورشید را زرد می‌دانند و واقعیت این است که خورشید متمایل به زرد هم دیده می‌شود. دلیل آن به اتمسفر زمین بر می‌گردد. نور خورشید وقتی به جو زمین وارد می‌شود دچار مقداری پراکندگی می‌شود و همین پراکندگی رنگ نور خورشید را به زرد متمایل می‌کند. همین پراکنده شدن نور خورشید در نتیجه وارد شدن به جو باعث می‌شود که آسمان نیز آبی به نظر برسد.

رنگ‌های یک منشور، سفید بیشتر!
نکتۀ جالب توجه دیگر در مورد نور خورشید این است که این نور دارای اشعه‌ها و طول موج‌های زیادی است. علاوه بر طیف رنگ‌های خورشید که برای ما قابل مشاهده هستند، امواجی دیگری نیز در نور خورشید وجود دارند که طول موج آن‌ها برای چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست.

 

امواجی از قبیل امواج رادیویی، ماورا بنفش، مادون قرمز و اشعۀ ایکس؛ بنابراین نور قابل مشاهدۀ خورشید سفید است، اما اگر همۀ این طول موج‌ها را در محاسبۀ نهایی در نظر بگیریم احتمالاً خورشید می‌توان سبز رنگ هم باشد چراکه وقتی پرتو خورشید را از یک منشور عبور می‌دهیم یک رنگین کمان را می‌بینیم که طیفی است از رنگ‌های مختلف که چشم می‌تواند ببیند.

 

ترکیب همۀ این رنگ‌ها در مجموع سفید می‌شود. باید توجه داشت که اندازه‌گیری طیف‌ها و طول موج‌هایی که در نور خورشید هستند قبل از رسیدن به جو نشان می‌دهد که خورشید سفید است. همانطور که گفتیم وقتی نور خورشید وارد جو می‌شود دچار پراکندگی و شکست می‌شود و تجزیه و تحلیل آن ما را به رنگ واقعی خورشید نمی‌رساند.