در نگاه: میزان حرکات قفسه سینه ممکن است کاسته شده باشد.
در لمس: ارتعاشات صوتی زیادتر از مقدار معمول بدست می‌رسند.
در دق: ماتیته پیدا می‌شود که خیلی شدید نیست.
در سمع: صدای برنکیال (سوفل توبر) جانشین صدای وزیکولر می‌شود و ممکن است صداهای اضافی از نوع ممتد و یا منقطع هم پیدا شوند (که حاکی از یک برنشیت و یا وجود ترشحات و خلط در راه‌های هوایی منطقه معیوب خواهند بود). صدای تکلم بلند تشدید می‌یابد (برنکوفونی) و در تکلم نجوایی پکتوریلکی آفون به گوش می‌رسد.
تراکم بافت ریه به‌صورتی که وصف شد پنمونی (ذات‌الریه) نامیده می‌شود و علل آن ممکن است باکتری‌های چرک‌زای خاص (پنموکک، استافیلوکک و غیره)، سل، مواد شیمیایی یا عوامل فیزیکی و یا آلرژیک باشد. همچنین اگر بافت ریه به علت فشار از خارج (مثلا به وسیله مایع در پلورزی) و یا هوا (در پنموتوراکس) جمع و متراکم شود و راه‌های هوایی نیز باز باشند، علایم ترک پیدا می‌شود.
سندرم آتلکتازی
هرگاه راه هوایی یک قسمت از ریه مسدود و هوا دیگر نتواند به آن منطقه وارد شود، هوای موجود در آن قسمت از ریه به زودی جذب خون می گردد و در نتیجه آن قسمت از ریه جمع شده و از حجم آن کاسته می شود. این پدیده را آتلکتازی می‌نامند. این اصطلاح نخست برای باز نشدن ریه نوزاد پس از تولد وضع شده بود ولی بعدا برای هر نوع جمع شدن ریه ناشی از انسداد راه‌های هوایی نیز به کار رفته است.
آتلکتازی ممکن است سرتاسر یک ریه را فرا گیرد (وقتی برنش اصلی آن طرف بسته شود) و یا یک لب و یا قسمتی از یک لب را. قسمت‌های کوچک‌تر (کوچک‌تر از یک سگمان) معمولا آتلکتازی واضحی پیدا نمی‌کنند زیرا پیرامون آسینوس‌ها و حتی سگمان‌های ریه جدار کاملی وجود ندارد و به این جهت ممکن است هوا از قسمت‌های مجاور به قطعه کوچکی از ریه که راه هوایی آن مسدود شده است، برسد در اثر کوچک شدن حجم آن سمت از ریه که آتلکتازی یافته است اعضا مجاور برای پر کردن جای خالی به آن قسمت کشیده می شوند؛ شدت تغییرات حاصله بستگی دارد به وسعت منطقه آتلکتازی. علایمی که پیدا می شود، به شرح زیر است:
در نگاه: تراشه (نای) و نک قلب به سمت آسیب کشیده می‌شود و حرکات قسمت آسیب‌یافته کاهش می‌یابد، یا از بین می‌رود، حتی ممکن است معکوس شود. یعنی هنگام دم قفسه سینه در قسمت آسیب‌یافته به جای آنکه باز شود فرو رود. همچنین طرف مبتلا کوچک‌تر است و دنده‌ها نیز ممکن است به یکدیگر نزدیک‌تر شده باشند.
در لمس: علاوه بر یافته‌هایی که در نگاه شرح داده شد ارتعاشات صوتی در طرف مبتلاشده کم شده و یا از بین می‌روند. اما اگر تراشه (نای) به سوی منطقه آتلکتازی کشانده شده باشد در ناحیه مجاور دسته استخوان جناغ در طرف آسیب‌دیده ممکن است ارتعاشات صوتی با شدت بیشتری لمس شوند.
در دق: ماتیته پیدا می‌شود و حدود اعضاء مجاور تغییر می‌کند مثلاماتیته ناحیه قلب به طرف آسیب تغییر محل می‌دهد. در طرف راست حدود ماتیته کبد و در طرف چپ حدود تمپانیسم معده به بالا کشیده می‌شوند.
در سمع: صدای وزیکولر از بین رفته است و صدای برنکیال هم به علت مسدود بودن راه‌های هوایی منتقل نمی‌شود. اما اگر تراشه تغییر محل داده باشد هنگام سمع ناحیه کنار دسته استخوان جناغ و یا در قله ریه در طرف آسیب‌دار و در پشت (مجاور مهره‌های فوقانی پشتی) صدای برنکیال به گوش می‌رسد.
صدای وزیکولر در بقیه ریه و یا در ریه طرف مقابل ممکن است شدیدتر شنیده شود (زیرا برای جبران کار ناحیه‌ای که آتلکتازی پیدا کرده است قسمت‌های سالم ریتین ناچار بیش از معمول کار می‌کنند). علل مهم انسداد راه‌های هوایی که باعث آتلکتازی می‌شوند عبارتند از ترشحات (به‌ویژه ترشحات خشک و سفت‌شده که بیمار نتواند آنها را بیرون بیاورد.) جسم خارجی، تومر برنش و فشار بر برنش از خارج به‌وسیله غدد لنفاوی و یا تومر در اطراف برنش.
برای خواندن بخش اول- علایم بالینی سندرم‌های ریه و جنب- اینجا کلیک کنید.
