به گروهی از افراد پس از گرفتن آزمایش قندخون، توصیه به مصرف صبحانه یا حجمی آب و قند میکنند و 2 ساعت بعد آن را میسنجند که به آن قند 2 ساعته 2hpp گویند که در افراد مشکوک به دیابت (دیابت نهفته) با قند ناشتایطبیعی مورد استفاده دارد.
آزمایش چربی خون کلسترول
کلسترول ماده ساختمانی غشاء سلولی است و نقش مهمی در حیات سلولی دارد. این ماده از طریق رژیم حیوانی وارد بدن میشود و توسط کبد و سایر بافتهای بدن هم ساخته میشود انجام آزمایش تعیین سطح کلسترول جهت بررسی خطر تصلب شرائین و یا گرفتگی عروق قلب و همچنین کنترل روند درمان با داروهای کاهنده کلسترول لازم است.
کلسترول خون شامل چند زیر مجموعه است که دو مورد HDL و LDL آن بسیار مهم است اندازهگیری LDL که به آن کلسترول بد و HDL که به آن کلسترول خوب هم گویند علاوه بر بررسی میزان کلسترول تام باید انجام شوند، کلسترول خوب HDL هر چه بالاتر از عدد 35 باشد بهتر است و به عکس کلسترول بر LDL هرچه پایینتر باشد فرد در وضعیت مناسبتری قرار دارد.
کلسترول خوب بالا از عوارض کلسترول بر پیشگیری و محافظت میکند. توجه داشته باشید که نسبت این دو کسترول به هم بسیار مهم است و در اصل این عدد میتواند تعیینکننده میزان بروز تصلب شرائین باشد. با وجود آنکه کلسترول بالای 200 خطرناک است ولی همانطور که گفته شد نسبت کلسترول خوب و بد تعیین کننده اصلی بیماری میباشد.
تریگلیسرید
نوع دیگری از چربی موجود در خون است این ماده انرژی لازم برای مصرف سلولها را حمل و به شکل چربی در بدن ذخیره میکند جهت این آزمایش هم لازم است مشابه کلسترول 14 ساعت ناشتا باشید.
آنزیمهای کبدی
AST- ALTکه به آنها Sgot و Sgpt هم گویند و آلکالان فسفاتاز در تستهای رایج جهت بررسی کبد است. مقدار این آنزیمها در بیماران مبتلا به کبد چرب، هپاتیت و. . . افزایش مییابد. در صورت مصرف گروهی از داروها به میزان زیاد هم این تستها دچار اختلال میشوند. در صورت بالا بودن این آنزیمها بررسیهای کاملتر لازم است.
اوره
کراتینی از آزمایشهای روتین جهت بررسی عملکرد کلیهاند.مقدار اوره و کراتنین خون زمانی که کلیه توانایی پالایش کافی خون را نداشته باشد افزایش مییابد. بنابراین اولین علامت اختلال در کار کلیه با افزایش این 2 ماده در خون خود را نشان میدهند:
آزمایش کامل ادرار
بهترین نمونه ادراری، ادرار صبحگاهی است. البته نمونههای دیگر در طی روز هم قابل بررسی است ولی اگر مبتلا به دیابت هستید حتیالامکان اول صبح در حالت ناشتا ادرار خود را آزمایش دهید تا داروها و مواد غذایی کمترین تأثیر را روی آن بگذارد.
آزمایش کشت ادرار
در هنگام کشت ادرار که جهت بررسی میکروارگانیسم موجود در ادرار انجام میشود رعایت نکات زیر الزامیست.
محل خروج ادرار را کاملا شستشو دهید، یکسوم ابتدای ادرار را بیرون ریخته و یک سوم وسط را داخل ظرف جمع کنید و توجه داشته باشید که سطح داخل ظرف با چیزی آلوده نشود. توجه داشته باشید که در صورت مصرف آنتیبیوتیک حتماً آزمایشگاه را مطلع نمایید.
آزمایش مدفوع
این آزمایش جهت بررسی نمونه میکروبی، انگلی و وجود خون و موکوس انجام میشود توجه داشته باشید که در هنگام آزمایش از مصرف روغن کرچک، ترکیبات حاوی منیزیوم و ترکیبات ضداسهال و آنتیبیوتیک قبل از خونگیری جداً پرهیز کنید.
اگر اسهال دارید پس از نمونهگیری حتما سریعاً آن را به آزمایشگاه برسانید. زیرا بعضی تکیاختهها پس از مدتی کوتاه از بین میروند. در صورتی که نمونه مدفوع شما از نظر بررسی خون مخفی خواسته شده است از خوردن گوشت، جگر، ماهی، لبو، غذاهای حاوی رنگ دانه و داروهایی مثل آهن، سالیسیلاتها و ویتامینها 48 ساعت تا 72 ساعت قبل از آزمایش حتماً پرهیز کنید.
موارد مهمی که باعث اختلال در جواب آزمایشات میشود
1-جهت انجام آزمایش چربی خون (کلسترول و تریگلیسرید) لازم است 12 تا 14 ساعت ناشتا باشید در طی این مدت از خوردن هر گونه غذایی پرهیز کنید نوشیدن آب به مقدار کم تا آخر شب مانعی ندارد.
2- بهتر است برای هرگونه آزمایشی ناشتا باشید.
3- در صورت مصرف دارو حتما آزمایشگاه را مطلع کنید. (خصوصاً داروهای هورمونی و آنتیبیوتیک)
4 - در صورتی که از آن دسته افرادی هستید که هنگام نمونهگیری دچار افت فشار خون و حالت غش و بیهوشی میشوید قبل از نمونهگیری موضوع را به مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید.
5- پس از نمونهگیری، محل آن را به مدت 2-3 دقیقه کاملاً فشار دهید و از مالش دادن آن پرهیز کنید. در صورت کبودی، محل کبودی را با حوله گرم کمپرس کنید.
6- غلظت بسیاری از مواد موجود در خون به طور طبیعی در طی شبانهروز نوسان دارند مثلا بهترین نمونه جهت آزمایشات قندخون، نمونهای است که بین ساعات 7 الی 9 صبح گرفته شود و یا جهت انجام آزمایش پرولاکتین لازم است حداقل 5/1 ساعت از بیدار شدن خواب شما گذشته باشد.
7- با توجه به چرخه قاعدگی در خانمها و تغییرات هورمونی (استروژن و پروژسترون) در صورت داشتن آزمایشات هورمونی مثل پروژسترون، پرولاکتین و ... حتماً زمان قاعدگی خود را در هنگام آزمایش به خاطر داشته باشید.
8- البته گروهی از آزمایشات روتین مانند کلسترول خون نیز میتواند تا حدی تحتتأثیر این چرخه قرار گیرد مثلاً کلسترول خون در خانمها در زمان تخمگذاری کمی کاهش مییابد.
برای خواندن بخش اول - آزمایش برای سلامت خون - اینجا کلیک کنید.