مشکلاتی که جای نگرانی دارد
با اینکه بیشتر مشکلات مربوط به عادت ماهیانه معمولاً جای نگرانی ندارد، اما چند مشکل وجود دارد که جدیتر هستند و نیاز به توجه بیشتر دارند:
آمنوره (قاعده نشدن)
دخترهایی که پریودشان در سن 16 سالگی یا 3 سال پس از بلوغ آغاز نشده است، دچار آمنوره اولیه هستند که معمولاً بخاطر یک ناهنجاری ژنتیکی، عدم توازن هورمونی و یا مشکل ساختاری اتفاق میافتد. هورمونها هم مسئول آمنوره ثانویه هستند که زمان اتفاق میافتد که قاعدگی دختری که عادت ماهیانه عادی داشته است، یکمرتبه به مدت 6 ماه یا 3 چرخه عادی قاعدگیش، قطع میشود.
ازآنجا که بارداری دلیل اصلی آمنوره ثانویه است، همیشه باید در چنین شرایطی مورد بررسی قرار گیرد. علاوه بر عدم توازن هورمونی، سایر چیزهایی که ممکن است موجب آمنوره اولیه و ثانویه شود عبارتند از:
• استرس
• افزایش یا کاهش وزن غیرعادی
• آنورکسیا آمنوره میتواند نشانه این باشد که دختری وزن زیادی کم کرده و دچار آنورکسیا شده است)
• قطع داروهای ضدبارداری
• مشکلات تیروئید
• کیستهای تخمدان
• سایر مشکلاتی که بر سطح هورمونها اثر میگذارد
یک چیز دیگری که میتواند موجب آمنوره اولیه و ثانویه شود ورزش زیاد (معمولاً دو استقامت، باله، اسکیت و ژیمناستیک) در کنار رژیمغذایی ضعیف است که موجب کاهش وزن نامناسب و ناتوانی در افزایش وزن در زمان رشد میشود. اما این هیچ ارتباطی به ورزشی که در زنگ ورزش یا ورزشهای تیمی مدرسه و در کلاسهای ورزشی باشگاه انجام میدهید ندارد. برای اینکه ورزش جلوی قاعده شدن را بگیرد، فرد باید چندین ساعت در روز ورزشهای سخت انجام دهد و میزان کافی کالری، ویتامین و موادمعدنی هم به بدن او نرسد.
منوراژی (قاعدگیهای سنگین و طولانی)
طبیعی است که قاعدگی دختری در بعضی روزها شدیدتر از روزهای دیگر باشد اما نشانههای منوراژی شامل کثیف شدن کامل یک عدد نواربهداشتی در یک ساعت و ادامه آن برای ساعات طولانیتر یا عادت ماهیانهای که بیشتر از 7 روز طول بکشد، میباشد. دخترانی که دچار منوراژی هستند، بعضی اوقات مجبور میشوند در خانه مانده و به مدرسه نروند چون نگران هستند که نتوانند در مدرسه خونریزیشان را کنترل کنند.
متداول ترین مورد منوراژی عدم توازن بین سطح استروژن و پروزسترون در بدن است که باعث میشود آندومتر (پوشش رحم) ساخته شود. وقتی آندومتر بالاخره در دوران قاعدگی ایجاد شد، خونریزی سنگین خواهد شد.
ازآنجا که نوجوانان زیادی دچار کمی عدم توازن هورمون در دوران قاعدگی هستند، منوراژی چندان پدیده نادری نیست. اما در برخی موارد، خونریزی شدید قاعدگی میتواند در اثر مشکلاتی نطیر مشکلات زیر ایجاد شود:
• فیبرویدها (رشدهای خوشخیم) یا پلیپ در رحم
• مشکلات تیروئید
• مشکل در لخته سازی خون
• التهاب یا عفونت واژن یا گردنه رحم
اگر دخترتان دچار پریودهای شدید یا پریودهایی که بیشتر از 7 روز طول میکشد، میشود حتماً او را نزد پزشک ببرید.
دیسمنوره (قاعدگی دردناک)
دیسمنوره دو نوع دارد که قاعدگی به شدت دردناک میباشد که میتواند در توانایی رفتن دختر به مدرسه، درس خواندن و یا حتی خوابیدن او اخلال ایجاد کند:
1٫ دیسمنوره اولیه یک مشکل بسیار متداول در نوجوانان است و بخاطر یک بیماری یا مشکل دیگری ایجاد میشود. درواقع، مقصر اصلی پروستاگلاندین است، همان ماده شیمیایی که دلدردهای قاعدگی را ایجاد میکند. میزان بالای پروستاگلاندین میتواند موجب حالت تهوع، استفراغ، سردرد، اسهال، کمردرد و دل دردهای شدید شود. خوشبختانه این علائم فقط یک تا دو روز طول میکشند.
2٫ دیسمنوره ثانویه که دردی است که بخاطر یک مشکل جسمی مثل پلیپ یا فیبروید موجود در رحم، اندومتریوز، بیماری التهاب لگن یا آدنومیوز (بافت رحمی که در بافت عضلانی رحم رشد میکند) ایجاد میشود.
دل درد داشتن به مدت یک تا دو روز در هر ماه عادی است اما اگر دخترتان علائم بسیار شدید نشان داد که در فعالیت های روزمره او ایجاد اخلال کرد، حتماً با پزشک مشورت کنید.
اندومتریوز در این وضعیت، بافتی که معمولاً فقط در رحم یافت میشود شروع به رشد خارج از رحم میکند—در تخمدانها، لولههای فالوپ یا سایر قسمتهای حفره لگن. این مسئله موجب خونریزی غیرطبیعی، دیسمنوره و درد عمومی لگن میشود.