کیهان: یک سایت اصلاحطلب معتقد است صادق زیباکلام در مناظره با خسرو معتضد، هم مناظره را باخت و هم اخلاق را.
عصر ایران با اشاره به مناظره این دو در تلویزیون نوشت: زیباکلام در این مناظره به جای نقد نظری خسرو معتضد یا دفاع از دیدگاههایی که پیشتر در کتاب خود مطرح کرده فرصت را برای نقد نگاه مهمان دیگر در برنامههای گذشتۀ تلویزیونی او مغتنم شمرده و به دفعات او را دروغگو و خائن توصیف میکند و در پایانِ همان قسمت پخششده اما دستاوردی ندارد جز اینکه معتضد به او بگوید: «شما در تاریخ پیادهاید!»
نویسنده داعیۀ تاریخدانی حرفهای ندارد ولی به سبب 20 سال مستمر روایت و تحلیل سیاسی دامنی در این دریا، تر کرده و این قدر میتوانم تشخیص دهم که انبان و چنتۀ کدام سو پُر یا خالی است.
در این مناظره اما آن که باخت بیهیچ تردیدی صادق زیباکلام بود. هم به لحاظ فنی و هم از حیث اخلاقی و اگر فراوان سخن نمیگفت شاید مصداق این ضربالمثل میشد: تا مرد سخن نگفته باشد، عیب و هنرش نهفته باشد.
زیباکلام هم در حالی به معتضد انگ مورخ حکومتی میزد که صِرف شرکت در برنامهای از این دست که بارها بازبینی و از سیمای جمهوری اسلامی پخش میشود نشان میدهد خیلی هم غیر خودی نیست.
ضمن اینکه سر بزنگاهها هم کم پالسهایی برای خوشایند نفرستاده و از جمله میتوان به حمله به موسوی خویینیها اشاره کرد.
وجه تمایز یا مزیت نسبی زیباکلام در قبال خسرو معتضد یکی صبغۀ دانشگاهی و وجهۀ آکادمیک بود و دیگری سابقۀ انقلابی و زندان دوران پهلوی و فعالیت دانشجویی در انگلستان. اما وقتی مانند پهلویستایان ستایش میکرد و از ادب و گفتار مورد انتظار از دانشگاهیان فاصله گرفت هر دو مزیت را از کف داد و بازی را همان جا باخت.
در قوانین ما البته تنها گواهی دروغ جرم است اما نسبت دروغ هم پذیرفته نیست و هر دو را زیباکلام مرتکب شد و هر بار که تکرار میکرد بیشتر از چشمها میافتاد.
زیباکلام مناظره را با کلاس درس اشتباه گرفته بود و نمیدانست معتضد دانشجوی جوان او نیست و اشتباهات متعدد تاریخی استاد را گوشزد میکند.
معتضد مدام فکت میآورد و به این کتاب و آن سند استناد میکرد و زیباکلام اما به کتاب خودش!
یکی از وجوه تفاوت آدمی که فنی صحبت میکند با سخن عوامانه، در عدد و رقم است. در سخنان معتضد اعداد جلب توجه میکرد و زیباکلام تنها به شمار قشون در آغاز کودتا و چند هزار نیروی ارتش در پایان اشاره کرد.