ترجمه : اعظم اسلامی مجد
تحریریه زندگی آنلاین : کودکان معمولا بمب انرژی هر خانواده‌ای هستند و گاهی مهار کردن آنها و ایجاد آرامش برای والدین بسیار دشوار است. از هر طرف خانه سر در می‌آورند و مدام در جنب و جوش هستند. با این همه شب به وقت خوابیدن باز هم انرژی دارند. به ندرت پیش می‌آید که کودکی از خستگی شکایت کند، اما اگر روزی کودک پر جنب و جوش‌تان آمد و از خستگی شکایت کرد، بدانید که خستگی او بی‌دلیل نیست. دلایل او می‌تواند واقعی یا ساختگی باشد، اما اگر شکایت‌های او از خستگی ادامه داشتند، باید در پی درمان و رفع مشکل باشید.
بیشتربخوانید:
چه عواملی باعث خستگی مفرط می‌شوند؟
تغذیه نادرست
مصرف غذاهای ناسالم به جای استفاده از میوه‌ها، سبزیجات و غذاهای مناسب باعث کمبود برخی ویتامین‌ها و املاح در بدن می‌شود. این کمبودها اغلب منجر به بیماری و در بیشتر موارد باعث چاقی و اضافه وزن در کودکان می‌شوند. چاقی و کمبود مواد مغذی در بدن باعث خستگی مفرط کودک و همیشه کم‌انرژی بودن اومی‌شود.
افسردگی و برخی مشکلات روحی روانی
ممکن است کودک شما مشکلی در مدرسه داشته باشد و درباره مسائل و مشکلاتش هم چیزی به شما نگوید. در میان نگذاشتن مواردی که برایش پیش می‌آید و موجب آزارش می‌شود، باعث بروز برخی مشکلات عاطفی و روحی _ روانی و گاهی سبب بروز نگرانی، افسردگی و حتی احساس خستگی زیاد و بی‌حالی نیزمی‌شود.
مشکلات و بیماری‌های کلیوی
معمولا در کودکان زیاد شایع نیست، اما مشکلاتی مثل ضعیف بودن قلب و از کار افتادگی و مشکلات کلیوی نیز باعث بروز خستگی مفرط در کودکان می‌شود.
آلرژی‌ها
انواع آلرژی‌ها باعث ترشح و آزاد شدن مواد شیمیایی در بدن می‌شوند که این اتفاق با احساس خستگی مفرط همراه است. اگر چنانچه کودک شما به چیزی حساسیت دارد، حتما بعد از واکنش نشان دادن به آن دچار حس خستگی زیاد نیز می‌شود.
بیشتربخوانید:
ویروس اپشتین‌بار
این ویروس باعث بیماری به نام مونونوکلئوز عفونی می‌شود و یکی از علائم آن احساس خستگی مفرط است. اگر کودک شما همیشه خسته است، احتمال ابتلا به این ویروس در او بیشتر است، بنابراین در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.
کم‌خونی
کمبود آهن در بدن باعث کم‌خونی می‌شود. با کمبود هموگلوبین در خون، اکسیژن کمتری به سلول‌های بدن می‌رسد و همین مسئله باعث زود خسته شدن و پریده رنگ بودن کودک می‌شود.
شیوه زندگی کم‌تحرک
سبک زندگی کم‌تحرک خصوصا در نوجوانان و کم‌فعالیتی بدن باعث بی‌حالی و خستگی آنها می‌شود.
کم‌خوابی و برخی اختلالات مربوط به خواب
اگر کودک شما عادت دارد شب‌ها تا دیر وقت بیدار بماند و خواب کافی نداشته باشد، حتما در خواب او اختلال ایجاد شده و این اختلال منجر به خستگی و بی‌حالی او می‌شود.
عفونت‌ها
عفونت‌های ویروسی مثل سرماخوردگی و آنفلوانزا نیز می‌توانند به خستگی منجر شوند. برخی از عفونت‌ها گاه تا چند ماه طول می‌کشند تا برطرف شوند و باعث می‌شوند این خستگی چند برابر شود.
کم‌کاری تیروئید
کم‌کاری تیروئید بیماری است که در آن میزان هورمون تولید شده توسط غده تیروئید کم است. هورمون تیروئید برای کنترل عضلات، عملکردهای گوارشی و قلب، کنترل خلق و خو، حفظ استخوان و رشد مغز لازم است. کم‌کاری تیروئید باعث خستگی مفرط در کودکان می‌شود.
بیماری‌های مزمن
بیماری‌های مزمن مانند آسم، دیابت یا فیبروز کیستیک می‌توانند باعث خستگی مفرط در کودکان شوند. این اتفاق وقتی رخ می‌دهد که بیماری با درمان‌های پزشکی، تغییر رژیم غذایی و یا سبک زندگی، کنترل نشود.
سرطان
البته سرطان به ندرت در کودکان بروز می‌کند، اما خستگی مفرط می‌تواند از نشانه‌های وجود آن نیز باشد، بنابراین توصیه می‌شود که فرزند خود را نزد پزشک برده و این موضوع را با او در میان بگذارید.
عوارض مصرف برخی داروها
برخی از داروها عوارض بیشتری دارند و باعث ایجاد حس خستگی و گیجی در کودک می‌شوند. شربت‌های مربوط به سرفه و داروهای ضد آلرژی از این نوع هستند. داروهای سرماخوردگی و آنفلوانزا نیز باعث حس خستگی در کودکان می‌شوند.
سندرم خستگی مفرط
این سندرم در کودکان معمولا تا شش ماه به طول می‌انجامد. علائم آن بسیار مشابه آنفلوانزا است. اگر تمام علائم آن برطرف شدند، ولی حالت خستگی و بی‌حالی از بین نرفت، حتما با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
علائم و نشانه‌های خستگی مفرط در کودکان
خمیازه‌های مکرر
احساس خواب‌آلودگی مداوم
بی‌حالی
بی‌علاقگی به هرگونه فعالیتی
درد مفاصل و عضلات
مشکلات حافظه
تورم غدد لنفاوی در ناحیه گردن
بیشتربخوانید:
چگونه درمان کنیم؟
برای هر نوع درمانی ابتدا تشخیص بیماری لازم است. به دستور و توصیه پزشک و با مصرف برخی داروها و همچنین تغییر سبک زندگی، احتمال برطرف شدن این مشکل بسیار زیاد است.
تغییر داروها
برای برطرف کردن مشکلات خواب و کم‌خوابی، پزشک دارویی آرامبخش تجویز می‌کند. اگر کودک آلرژی داشته باشد، پزشک داروی او را تغییر می‌دهد تا از خستگی و خواب‌آلودگی‌اش در طول روز جلوگیری شود.
برنامه خواب منظم
یک برنامه منظم خواب به فرزند شما کمک می‌کند تا در طول روز با نشاط و پر انرژی باشد. او باید شب‌ها هشت تا ده ساعت بخوابد تا بدن سرحال‌تری داشته باشد. تا دو ساعت قبل از خواب به او غذای سنگین ندهید و سعی کنید رختخواب را برایش به محیطی امن تبدیل کنید.
استفاده بیشتر از نور خورشید و هوای تازه و ورزش کردن
ورزش کردن فقط مختص بزرگسالان نیست، نیاز کودکان نیز هست. اگر می‌خواهید بدن کودکتان سالم بماند حتما او را به فضای سالم و مناسب ببرید تا جنب و جوش داشته باشد و بازی کند و در روزهای آفتابی بدنش ویتامین D جذب کند.
به پزشک مراجعه کنید
در صورت رعایت کردن این موارد، ولی ادامه داشتن علائم، به پزشک مراجعه کرده و از او راهنمایی بگیرید؛ مخصوصا اگر کودکتان داروی خاصی استفاده می‌کند.
به خاطر داشته باشید که در دوران بلوغ حس خستگی و بی‌حالی در نوجوانان بیشتر می‌شود.
گاهی کودکان از خود علائم خستگی بروز می‌دهند تا ابراز بی‌میلی به انجام کاری کنند.
خستگی معمولا با خواب کافی و تغذیه مناسب برطرف می‌شود.