نوک صدف شکافی دارد که روشن است تصادفی ایجاد نشده، زیرا این بخش، سخت‌ترین قسمت صدف است
صدفی حلزونی که در غار مارسولا در پیرنه فرانسه پیدا شده، یک ساز بادی بوده که هنرمندان دوره پارینه سنگی در حدود 18 هزار سال قبل از آن استفاده می‌کرده‌اند.
باستان‌شناسان می‌گویند نمونه‌هایی که نخستین بار در سال 1931 کشف شده‌اند، قدیمی‌ترین شیپور صدف حلزونی ساخته دست انسان به شمار می‌روند. این یک کشف منحصر به فرد در میان یافته‌های مربوط به دوره پارینه‌سنگی زبرین در اروپا (حدود 46 تا 12هزار سال پیش) به شمار می‌رود و ممکن است تنها نمونه ساز موسیقی در این دوره باشد که از یک صدف بزرگ ساخته شده است.
افرادی که این صدف را کشف کردند، در ابتدا تصور می‌کردند که این صدف یک جام نوشیدنی در مراسمی آیینی بوده و متوجه هیچ تغییری که انسان در آن ایجاد کرده باشد، نشده بودند. کارول فریتس و همکارانش در مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه، با تکنیک‌های تصویربرداری پیشرفته و بررسی دوباره این قطعه، مشخص کردند که ساکنان غار، با دقت این صدف را تغییر داده بودند تا بتوانند روی آن دهانه نصب کنند.
هنرمندان باستانی، همچنین بیرونی‌ترین قسمت‌های لبه صدف - یک برآمدگی از دهانه اصلی صدف به سمت بیرون- را نیز برداشته بودند و قسمت بیرونی صدف را با طرح‌هایی از رنگدانه‌های سرخ-اُخرایی پوشانده بودند، موضوعی که با سبک به کار گرفته شده در غارنگاره‌های داخل غار مارسولا همخوانی دارد.
نوک صدف شکافی دارد که دهانه‌ای به قطر 3.5 سانتی‌متر ایجاد می‌کند که به گفته محققان، روشن است تصادفی ایجاد نشده، زیرا این بخش، سخت‌ترین قسمت صدف است. سوراخ‌هایی داخلی نیز پیدا شده که احتمالا به منظور نگه داشتن دهانه ساخته شده بوده‌اند. نشانه‌هایی نیز از تغییر و دستکاری پیرامون دهانه صدف پیدا شده است.
محققان بر این باورند که یک دهانه بیرونی نیز روی این صدف قرار می‌گرفته که احتمالا با کمک ماده‌ای ارگانیک شبیه به رزین یا واکس نصب می‌شده است.
دهانه این صدف می‌توانسته یک لوله خالی از استخوان پرنده باشد. دانشمندان برای تایید فرضیه خود مبنی بر اینکه این صدف حلزونی، یک آلت موسیقی بوده از یک نوازنده شیپور استفاده کردند. نوازنده قادر بود سه نُت با «کیفیت صدای بالا» نزدیک به نُت‌های «سی»، «سی شارپ» و «رِ» را تولید کند.
دانشمندان در این بررسی، که در مجله علمی ساینس ادونسز منتشر شده، می‌نویسند: «صدف حلزونی در سراسر جهان به عنوان آلت موسیقی مورد استفاده قرار می‌گرفته است وبسته به فرهنگ، برای فراخواندن، یا ابزاری برای علامت دادن، و یا یک شیء مقدس و جادویی به شمار می‌رفته است.»
این پژوهش می‌گوید: «بر اساس دانسته‌های ما، صدف مارسولا در مقیاس و مفهوم دوره پارینه سنگی یک قطعه منحصر به‌فرد است، نه تنها در فرانسه بلکه در مقیاس دوره پارینه سنگی در اروپا یا شاید در سراسر جهان.»
تعیین قدمت و تاریخ‌گذاری کربن غار که روی یک قطعه زغال و یک تکه استخوان خرس از سطح و دوره باستان شناسی مشابه با صدف انجام شد، نشان می‌دهد که این صدف حلزونی چیزی حدود 18 هزار سال قدمت دارد.
تا به امروز تنها فلوت‌های به جا مانده از اوایل دوره پارینه‌سنگی زبرین کشف شده بود، در حالی که صدف‌های حلزونی یافته شده در خارج از اروپا به‌مراتب متاخرتر و جدیدتر هستند. بر اساس این بررسی، قدیمی‌ترین صدف حلزونی شناخته شده در مدیترانه متعلق به یونان باستان است.
منبع: ایندیپندنت
