باورهای غلط درمورد چشم پزشکی!

دکتر محسن رمضان‌زاده : جراح و متخصص بیماری‌های چشم ؛ مرکز فوق تخصصی چشم پزشکی بصیر

تحریریه زندگی آنلاین : گاه افسانه‌ها و باورهای دور از واقعیت در میان مردم چنان شایع می‌شود که در طی سال‌ها، بارها و بارها به عنوان واقعیتی از زبان‌ها جاری می‌شود. در مورد عقاید غلطی که در رابطه با اطلاعات چشم‌پزشکی رایج است نیز همین موضوع  صدق می‌کند. با این تفاوت که باورها نتایج جدی‌تری دارد.  حال برای روشن شدن بیشتر مطلب سؤالات زیر را مطرح می‌کنیم تا خودتان را بیازمایید که تا چه اندازه با حقایق چشم‌پزشکی آشنا هستید:

آیا استفاده از کامپیوتر برای چشم ضرر دارد؟

خیر، استفاده از کامپیوترها و یا مانیتورها صدمه‌ای به چشم نمی‌زند. به هرحال ممکن است کار نزدیک و یا خواندن طولانی مدت باعث سنگینی و خستگی چشم شود. چنانچه در فواصل کار استراحت‌هایی در نظر گرفته شود که در آن موقع شخص، دور یا اطراف را نگاه کند، این خستگی از بین می‌رود. اما چنانچه شخصی خیلی زود خسته می‌شود و یا تار می‌بیند، بهتر است از قطره‌‌های اشک مصنوعی که مرطوب کننده سطح چشم هستند استفاده و یا به چشم پزشک مراجعه نماید..

بیشتربخوانید:

فیلر زیر چشم چیست؟

آیا استفاده از عینکی با شماره نامناسب به چشم صدمه می‌زند؟

خیر، به طورکلی عینک برای بهتر دیدن است. حال اگر کسی اصلا عینک نزند و یا اینکه عینک نامناسبی بزند، از نظر فیزیکی هیچ نوع آسیبی به چشم نمی‌رسد. با وجودی که بهترین حالت این است که عینک با شماره صحیح و مناسب استفاده شود، اما نباید ترس از این داشته باشیم که با عدم استفاده از عینک مناسب دیدمان را از دست خواهیم داد. البته به استثناء دو مورد زیر: بچه‌هایی که دچار انحراف چشم می‌‌باشند و بچه‌هایی که تنبلی چشم دارند. در این موارد استفاده از عینک، میزان بینایی چشم را تقویت می‌‌کند و دید بیمار را حفظ و بهبود می‌‌بخشد. استفاده از عینک در سنین پایین در دید چشم بچه اشکالی به وجود نمی‌آورد و همچنین او را برای همیشه به عینک وابسته نمی‌کند. استفاده از عینک یا عدم استفاده از آن تأثیری در روند بالا رفتن شماره عینک یا کم کردن آن ندارد. چنین چیزی تاکنون به اثبات نرسیده است.

آیا کنتاکت لنز خطر عفونت و تخلیه چشم دارد؟

اگر رعایت نکات احتیاطی و بهداشتی انجام شود معمولاً کنتاکت لنز عارضه‌ای بدنبال ندارد. ولی استفاده از لنز با دست آلوده، عفونی بودن چشم، و استفاده مشترک از کنتاکت لنز می‌تواند خطرآفرین بوده و ایجاد عفونت قرنیه و عوارض آن نماید.

آیا نزدیک به تلویزیون نشستن به چشم بچه آسیب می‌رساند؟

قدرت تطابق چشم بچه برای دید نزدیک بیشتر از بزرگسالان است. یعنی چشمشان می‌تواند بدون احساس خستگی و فشار، اجسام نزدیک را ببیند. بنابراین آن‌ها اغلب این عادت را پیدا می‌کنند که کتاب را خیلی نزدیک به چشم بگیرند و هنگام تماشای تلویزیون درست جلو آن بنشینند.

هیچ مدرکی وجود ندارد که ثابت کند که این عادت به چشم صدمه می‌رساند، اما توصیه می‌شود بهترین فاصله 5 برابر اینچ تلویزیون می‌‌باشد به طور مثال در تلویزیون 20 اینچ بهترین فاصله 5/2 متری است (متر 5/2= cm5/2×100 , 100=20×5) . معمولاً وقتی که بچه بزرگ می‌شود این عادت هم از بین می‌رود. البته اتفاق می‌افتد که بچه‌ای به دلیل نزدیک‌ بینی، برای دید واضح تر نزدیک تلویزیون بنشیند و این موضوع بایستی مورد توجه والدین قرار گیرد. تشخیص قطعی این حالت با چشم پزشک یا اپتومتریست است که با عینک مناسبی چنین وضعیتی را اصلاح نمایند.

بیشتربخوانید:

مشکلات چشم در بیماران دیابتی

آیا خوردن هویج دید چشم را زیادتر می‌کند؟

خیر. درست است که هویج سرشار از ویتامین A است و این ویتامین برای چشم و عمل دیدن از ضروریات است ولی به هرحال بسیاری از موادغذایی دیگر نیز دارای ویتامین A هستند و در ضمن فقط مقدار بسیار کمی از این ویتامین برای دید چشم مورد نیاز است. یک رژیم غذایی صحیح چه دارای هویج باشد و چه نباشد، می‌تواند مقدار ویتامین A لازم برای دید طبیعی چشم را تامین کند.

آیا اشخاصی که چشم ضعیف دارند، بایستی از مطالعه خطوط ریز بپرهیزند؟

شایع است که افرادی که چشم ضعیف دارند و یا افرادی که عینک می‌زنند، نباید از چشمشان برای خواندن خطوط ریز و یا کارهای بسیار ظریف استفاده کنند، چراکه چشمشان زودتر فرسوده می‌شود. برای بررسی در صحت این مطلب می‌شود چشم را به دوربین عکاسی تشبیه کرد. یک دوربین هیچگاه به خاطر این که عکس‌های ظریف و دقیقی گرفته است، زودتر از دوربین‌های دیگر خراب نمی‌شود. همین موضوع برای چشم هم صادق است و استفاده حداکثر و کامل هیچگونه خطری ندارد.

آیا لیزیک موجب شب کوری می‌‌شود؟ آیا بیماران لیزیک شده در نهایت کور می‌‌شوند؟

خیر، قطعاً لیزیک موجب شب کوری نمی‌شود، زیرا هیچ کاری بر روی شبکیه و سلول‌‌های دید در شب انجام نشده است. بیماران لیزیک بطور کلی در درازمدت دچار عارضه خاصی نمی شوند.

آیا کنتاکت لنز (لنز تماسی) می‌تواند از پیشرفت نزدیک‌بینی جلوگیری کند؟

بعضی از مردم در نتیجه راهنمائی‌های غلط باور کرده‌اند که کنتاکت لنز نزدیک بینی را به طور دائمی اصلاح می‌کند، به طوریکه در نهایت شخص نه لنز و نه عینک لازم داشته باشد. متاسفانه مدرکی وجود ندارد که ثابت کند، کنتاکت لنز می‌تواند به طور دائمی نزدیک‌بینی را علاج کند و یا اینکه از پیشرفت آن جلوگیری نماید. البته، اخیرا روش ارتوکراتولوژی ابداع شده که با گذاردن نوع خاصی از لنز سخت در هنگام شب، فرم قرنیه را موقتا تغییر داده و اصلاح موقت نزدیک‌بینی در طی روز انجام می‌گردد.

بیشتربخوانید:

ضرورت حفاظت از چشم‌ها در تابستان

آیا چشم را می‌‌توان پیوند زد؟

خیر. در حال حاضر پیوند کل چشم از نظر علمی غیر ممکن است. چشم انسان توسط عصب بینایی، یعنی حیاتی ترین قسمت چشم، با مغز در ارتباط است. عصب بینایی قطری به اندازه مغز یک مداد دارد، که تعداد 101 میلیون فیبر عصبی باریک درون آن است. این عصب را نمی‌توان پس از قطع شدن دوباره وصل کرد. قرنیه، قسمت شفاف جلو چشم سالهاست که با موفقیت پیوند زده می‌‌شود. همین پیوند قرنیه است که گاه در نظر عامه با پیوند چشم اشتباه می‌‌شود.

آیا قبل از اینکه آب مروارید عمل شود باید به اصطلاح رسیده باشد؟

قبلاً اعتقاد بر این بود که آب مروارید قبل از اینکه مورد عمل جراحی قرار گیرد باید رسیده باشد. اکنون می‌‌دانیم که هیچ گونه ضرورتی برای این موضوع نیست. جراحی آب مروارید باید وقتی انجام شود که شخص احساس کند دید موجود برای انجام امور عادی زندگی و مشاهده و مطالعه کفایت نمی کند و نیاز به دید بهتری دارد که با عینک تأمین نمی شود.

آیا اصلاح دید نزدیک در دوران پیری ممکن است یکی از علائم آب مروارید باشد؟

بلی. افراد مسن وقتی می‌‌بینند که روزنامه را بر خلاف گذشته می‌‌توانند بدون عینک‌شان مطالعه کنند، تصور می‌‌کنند که دید بهتری پیدا کرده‌اند در صورتی که واقعیت این است که آن‌ها نزدیک بین شده‌اند و حالا دیگر احتیاجی به عینک‌شان که غالباً در افراد مسن برای تصحیح پیر چشمی است، نمی‌باشد. این نزدیک بین شدن در سنین بالاتر می‌‌تواند از اولین علائم آب مروارید باشد. آب مروارید در واقع کدر شدن تدریجی عدسی طبیعی درون چشم است.