تحریریه پزشک امروز
حوزه اعمال جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات
ستون فقرات و جمجمه به‌علت عملکرد حیاتی خود در حفاظت از سیستم اعصاب مرکزی، در صورت بروز هر گونه ضایعه نیاز به ترمیم کامل و حفاظت استخوانی دارد که در موارد ذیل بیوایمپلنت‌ها در ترمیم ضایعات آن کاربرد دارند:
1- اعمال فیکساسیون مهره‌های ستون فقرات
مهره‌های ستون فقرات در نواحی گردنی، توراسیک و کمری ضمن انتقال نیرو و حفظ ساختار اسکلتی بدن به عنوان محافظ سیستم عصبی نخاع و اعصاب محیطی دارای نقش ویژه بوده که به دلایل مختلف دچار آسیب می‌شوند. با توجه به عدم امکان بازسازی آنها بهترین تکنیک درمانی، اتصال مهره معیوب به مهره سالم و انتقال نیزو به این روش است.
بیماری‌های زیادی سبب از بین رفتن مهره‌های ستون فقرات می‌شوند که شایع‌ترین آنها تصادفات و سوانح، کلاپس ناشی از پوکی استخوان، دژنرسانس دیسک مهره‌ای و عفونت‌های ستون فقرات هستند. تنها در ایالت متحده سالانه 700 هزار شکستگی مهره اتفاق می‌دانند که 3/1 آنها نیاز به پروسیجر جراحی دارد. تصادفات بیشترین عامل شکستگی‌های مهره‌ای است که بیشتر در ناحیه گردن عارض شده (بیش از 60 درصد) که 35 درصد آنها نیاز به اقدام جراحی دارند. با توجه به جمعیت کشورمان مطابق با آمار فوق برآورد می‌شود 1400 بیمار در سال نیاز به استفاده از گرافت استخوانی برای ترمیم ضایعه در اثر تروما به ستون فقرات داشته باشند که در حال حاضر عمدتا به صورت اتوگرافت تهیه شده که در صورت وجود سرویس مناسب، بیوایمپلنت استخوانی جایگزین بسیار مناسبی است.
2- ترمیم نقص استخوان جمجمه
نقص استخوان جمجمه عمدا در اثر تصادفات و یا برداشت ناحیه درگیر در اثر رشد تومور حادث شده که برای درمان آنها نیاز به پر کردن ضایعه با بیوایمپلنت استخوانی است.
علاوه بر بیوایمپلنت استخوانی مواد مختلفی برای ترمیم این ضایعات کاربرد دارند نظیر Dacron- Urethane و Methyl methacrylate که با توجه به عوارض آلوپلاست‌ها، در صورت تهیه شکل مناسب، بیوایمپلنت‌ها انتخاب اول درمانی هستند. عفونت، جابه‌جایی پروتز، تشکیل سینوس بین آلوپلاست و پوست، تولید اپی‌دورال گرانولوماس epidural granulomas بین ایمپلنت آلوپلاست و دورا و همچنین تشکیل حفره هوایی Pneumatocele در اطراف ایمپلنت از عوارض آلوپلاست‌ها بوده که به عنوان جسم خارجی تلقی می‌شوند و تنها فرم راحت شکل‌دهی مزیت آن نسبت به بیوایمپلنت‌ها است.
جانشین‌های محصول
مواد مختلفی برای استفاده به عنوان جایگزین ضایعات و کمبودهای استخوانی ابداع شده‌اند که در ذیل ضمن معرفی ایشان به مقایسه با محصول تولید این شرکت و مزایا و معایب هر یک اشاره می‌شود.
استخوان اتوگرافت Autogenous Bone
استفاده از استخوان‌های خود بیمار برای برداشت و جایگزینی به محل ضایعه سال‌ها به عنوان استاندارد طلایی درمان این نوع بیماری‌های شناخته‌شده و با توجه به حداکثر تطابق بافتی دارای بهترین نتایج است. محل‌های مختلفی به منظور برداشت استخوان در نظر گرفته می‌شود که شامل دنده‌ها، لگن، استخوان کام، فک، استخوان تیبیا و فیبولا و جمجمه هستند. از مزایای این نوع گرافت وجود خواص استئوژنز، استئوکنداکتیو و استئواینداکتیو به‌طورهمزمان است. همچنین جراح مشکلات لجستیکی آماده کردن گرافت را نداشته و زمان عمل وابسته به مسایل آماده‌سازی گرافت نیست. از سوی دیگر پدیده استخوان به‌علت واکنش‌های ایمنی در این نوع گرافت اصلا مطرح نیست. در خصوص تفکر عدم پرداخت هزینه بابت گرافت استخوانی در موارد اتوگرافت باید ذکر کرد که این مساله صحت کاربردی نداشته و معمولا هزینه مشابه و یا حتی بیشتر بابت عمل جراحی برداشت استخوان اتوگرافت به بیمار شارژ می‌شود. با وجود بهترین نتایج این نوع درمان به پنج علت عمده ذیل کاربرد این نوع گرافت روزبه‌روز کمتر شده و با پیشرفت در فرآوری فرآورده‌های مشابه جای خود را به ان نوع محصولات می‌دهد:
1- برداشت استخوان از خود شخص دارای محدودیت در مقدار است که معمولا تنها برای ضایعات کوچک قابل استفاده است.
2- به سبب اضافه شدن عمل دوم برداشت استخوان اتوگرافت، زمان عمل جراحی طولانی شده و عوارض ناشی از آن نظیر کلاپس ریه، حساسیت به مواد بیهوشی، خونریزی و ... بالا می‌رود.
3- باقی ماندن عوارض محل برداشت استخوان اتوگرافت بعضاتا پایان عمر نیز برای بیمار مشکل‌آفرین است. در اتوگرافت دنده علاوه بر درد ناشی از شکاف جداری پوست و عضله، بعضا با پارگی پلور همراه بوده و گذاردن Chest tube برای جلوگیری از عوارض کلاپس ریه الزامی است.
در این عمل به علت درد بعد از عمل در ناحیه توراکس عمل دم و بازدم به خوبی صورت نگرفته و با توجه به انجام دو عمل برای بیمار بروز ادم مغزی خصوصا در مواردی که عمل جراحی اصلی بیمار، ترمیم در ناحیه سر و صورت باشد محتمل و از عوارض وخیم برداشت استخوان دنده از خود بیمار است. در خصوص اتوگرافت لگن (I Lica crest) عمل برداشت استخوان باعث ایجاد درد شدید در ناحیه لگن بیمار شده و وی قادر به راه رفتن نبوده و طول زمان بستری افزایش قابل توجه پیدا کرده و گاهی بی‌حرکتی ناشی از درد تا مدت‌ها برای بیمار باقی می‌ماند...
برای خواندن بخش دوم- کاربرد بیوایمپلنت‌ها در جراحی مغز و اعصاب- اینجا کلیک کنید.
