فرادید؛ شان کورن در طی سال‌هایی که به عنوان معلم یوگا فعالیت کرده همیشه از دانش‌آموزان و همکارانش شنیده که با جریان دارو‌های مسلط بر بازار مخالف هستند. او حتی با بعضی نگرانی‌های آن‌ها همدل است. اما از زمانیکه که همه‌گیری ویروس کرونا در سال 2020 تبدیل به یک مشکل بزرگ شد، شان کورن متوجه شد تغییرات بزرگی در حال رخ دادن است.
به گزارش فرادید به نقل از بی‌بی‌سی ورلد، او می‌گوید: «ناگهان پیام‌ها و ایمیل‌هایی را دریافت می‌کردم که یا مرا دعوت می‌کردند به عنوان سخنران در پنل‌ها شرکت کنم یا شنونده سخنرانی‌های ضدواکسن باشم که در دل آن این ایده که کووید فقط یک حقه و فریب است جای داشت.»
کورن می‌گوید: «آن‌ها سپس شروع کردند به ارسال اطلاعاتی درباره شرکت داروسازی «بیگ فارما» که سپس منتهی شد به ارسال اطلاعاتی درباره بیل گیتس، سپس این اطلاعات را ربط دادند به قاچاق جنسی کودکان. من همچنین متوجه شدم که زبان خاصی در میان همکارانم استفاده می‌شود که شامل این اصطلاحات بود "بیداری بزرگ"، "طوفان"، "هر جا که برویم، همه با هم می‌رویم. "»
کورن می‌گوید: «ما این اصطلاحات را به عنوان زبان معنوی در یوگا استفاده می‌کنیم و منظورمان از اصطلاحی مانند "بیداری بزرگ"، آزادی و رهایی است.» او می‌افزاید: «اما من این عبارات را از زبان یک جامعه دیگر نیز می‌شنوم: جامعه کیواِنان.» کیواِنان مجموعه‌ای درهم‌پیچیده از نظریه‌های ناشناخته توطئه است و ایده مرکزی آن این است که گروهی از شیطان‌پرستانِ کودک‌آزار که در کار قاچاق جنسی انسان هستند در دولت‌ها، رسانه‌ها و کسب‌وکار‌های بزرگ نفوذ کرده‌اند و رئیس‌جمهور سابق آمریکا، دونالد ترامپ، تلاش می‌کرد که این گروه را ساقط کند. گروهی از حامیانِ این ایده کسانی بودند که در ماه ژانویه به حمایت از ترامپ به ساختمان کنگره آمریکا حمله کردند.
کورن می‌گوید جذابیت این گروه در میان جامعه یوگی‌ها برای من شگفت‌آور بود. اما از زمان شروع همه‌گیری، تعدادی از یوگی‌های غربی و اینفلوئنسر‌هایی که در زمینه «سلامتی» کار می‌کنند از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی‌ای که در اختیار دارند برای به اشتراک‌گذاری نظریه‌های توطئه کیواِنان استفاده می‌کنند و دنبال‌کنندگان خود را به شدت تشویق به نزدنِ ماسک و واکسن می‌کنند.
این محتوا‌ها اغلب به همراه تصاویری از مناظر طبیعی و زبان معنوی منتشر می‌شوند تا محبوبیت بیشتری پیدا کنند - پدیده‌ای که مارک اندره ارجنتینو، دانشجوی دکترا در دانشگاه کونکوردیا، به آن «کیواِنانِ پاستِلی» می‌گوید. تعداد زیادی از اینفلوئنسر‌ها نیز از جنبش «کودکان ما را نجات دهید» که با جامعه کیواِنان گره خورده است، حمایت می‌کنند. کیواِنان معتقد است که نخبگان جهانی در کار قاچاق جنسی کودکان هستند.
کارشناسانِ مطالعه افراطی‌گری و اطلاعات جعلی در فضای آنلاین می‌گویند نتیجه‌گیری در این مورد که چنین روندی در میان یوگی‌ها و یوگینی‌ها در حال افزایش است، کار سختی است؛ بااینحال اسنادی از حضور این پدیده را می‌توان در میان آن‌ها مشاهده کرد.
برخی اینفلوئنسر‌های شناخته‌شده مانند استفانی برچ، به این دلیل مورد انتقاد واقع شده‌اند که هشتگ‌های مرتبط با کیواِنان مانند #بیداری بزرگ را با محتوا‌های مربوط به یوگا و نقل‌قول‌های انگیزشی درهم‌آمیخته‌اند. برچ در یکی از پست‌های خود که با عکسی از آسمان آبی مزین شده است می‌گوید: «ما در حال تجربه جنگی روحانی علیه سلطه عروسک‌های خیمه شب‌بازیِ دستکاری‌کننده اذهان هستیم که به سال‌ها پیش باز می‌گردد.» او بعد از دریافت انتقاد‌ها این پست را حذف کرده است.
کریستال تینی هم به دلیل اشاعه تئوری‌های توطئه زیر ذره‌بین قرار گرفته است. حساب اینستاگرام او با بیش از 150000 دنبال‌کننده در ابتدا شاملِ پست‌هایی درباره یوگا و تندرستی بود. اما این اواخر او پست‌هایی درباره واکسن و ویروس کرونا می‌گذارد. او در یکی از ویدیو‌های خود که حذفش کرده است، گفته بود که واکسن کووید «دی‌اِن‌اِی شما را تغییر می‌دهد» و «از تمام تست‌های استاندارد و ایمنی رد شده است.»
ادعای تغییر دی‌اِن‌اِی توسط واکسن کووید توسط دانشمندان رد شده و واکسن‌های کووید نیز از آزمون‌های سخت ایمنی عبور کرده‌اند و روی هزاران نفر در جهان تست شده‌اند. هیچ‌کدام از این اینفلوئنسر‌ها به تقاضای بی‌بی‌سی برای اظهار نظر در این موارد پاسخ نداده‌اند.
«ذهن‌تان را برای تفکر توطئه آموزش می‌دهید»
یوگا مجموعه‌ای از تمرین‌های جسمی، ذهنی و معنوی است که خاستگاه آن هند باستان است. مورخ فرهنگی، متیو رِمسکی، می‌گوید یوگا همیشه توسط رهبران کاریزماتیک هدایت شده است که جایگزین‌هایی را برای طب غربی پیشنهاد داده‌اند و اینفلوئنسر‌های رسانه‌ای جانشین‌های طبیعی این سنت هستند. رمسکی، یکی از میزبانان پادکستی با عنوان «کانسپرچوآلیتی»، که رابطه بین تئوری‌های توطئه و باور به عصر جدید را بررسی کرده است، می‌گوید تأکید یوگا بر مراقبت از خود و خودشناسی به مذاق افرادی که احساس می‌کنند دولت‌ها و نهاد‌های رسمی بهداشتی آن‌ها را فراموش کرده‌اند، خوش می‌آید.
او می‌گوید یوگا همچنین 3 باور هسته‌ای دارد که اتفاقاً در تمامی تئوری‌های توطئه نیز ضروری هستند: 1-همه‌چیز به هم مرتبط است 2-هیچ چیزی بی‌دلیل رخ نمی‌دهد 3-هیچ‌چیزی آن‌طور که به نظر می‌رسد نیست. رمسکی می‌گوید: «اگر شما با این 3 باور خودتان را پرورش داده‌اید، درواقع همچنین خودتان را طوری پرورش داده‌اید که به سبک و سیاق تئوری توطئه بی‌اندیشید.»
رمسکی می‌گوید: «با بسته شدنِ استودیو‌های یوگا به دلیل قرنطینه، این استودیو‌ها تحت فشار مالی شدیدی قرار گرفتند و مجبور شدند که خودشان را در فضای آنلاین سرِپا نگه دارند.» او می‌گوید: «بااینحال، این موضوع شخصی هم هست.»
او توضیح می‌دهد: «وقتی طوری خودتان را آموزش داده‌اید که به این باور برسید که [اولاً]خودتان برای خودتان کافی هستید و [ثانیاً]خودتان منبع سلامتی‌تان هستید... [پس]وقتی یکی از مقامات بهداشتی می‌آید و می‌گوید "ممکن است یک ناقل بی‌علامت باشید" که "خودتان از آن آگاه نیستید"، شما این را به مثابه یک توهین تلقی خواهید کرد.»
بزرگترین انجمن یوگای بریتانیا اخیراً اعلام کرده که تمرین و مطالعه متعهدانه یوگا «هیچ ارتباطی با تلقین‌های اینفلوئنسر‌ها ندارد.» این انجمن در بیانیه‌ای که به بی‌بی‌سی ورلد ارسال کرده گفته که این گروه از محتوا‌های ضدواکسن و ضد ماسک حمایت نمی‌کند و تئوری‌های توطئه‌ای را که در این جماعت وجود دارد رد می‌کند. گریلیان اوزبورن، معاون این انجمن، می‌گوید: «عقیده تعداد اندکی از اینفلوئنسر‌های فضای آنلاین شیوه اصیل تفکر یوگی‌ها نیست.»
شان کورن و چند عضو دیگر از «جمعیت تندرستی» نیز بیانیه مشترکی را منتشر کرده‌اند با این مضمون که اشاعه تئوری‌های توطئه‌آمیز کیواِنان هیچ ارتباطی با «ارزش‌های حقیقی» ندارد.
بهره‌برداری غلط از یوگا
علی‌رغم نگرانی‌ها درباره تئوری‌های توطئه، نمی‌توان با قطعیت گفت که چه مقدار از این تئوری‌ها در جوامع آنلاین یوگا در حال انتشار است. محققان مستقل استدلال می‌کنند که دسترسی به آمار دقیق چالش‌برانگیز است، زیرا بسیاری از اطلاعات غلط در گروه‌های چت خصوصی یا در استوری‌های رسانه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند که بعد از مدت کوتاهی نیز خودبه‌خود پاک می‌شوند.
زبان گسترده معنوی که برخی از اینفلوئنسر‌ها استفاده می‌کنند کار شناسایی این نوع محتوا‌ها را برای پلتفرم‌هایی مانند توئیتر و فیس‌بوک سخت کرده است. سسیل گوئرین، محقق در موسسه گفت‌وگوی راهبردی، می‌گوید: «باورمندان به تئوری‌های توطئه در میان یوگی‌ها و یوگینی‌ها و گروه‌هایی که به تندرستی اهمیت می‌دهند، بسیار کم است؛ بااینحال این جامعۀ در‌اقلیت، اما فعال می‌تواند دنبال‌کنندگان یوگا را به افراطی‌گری بکشاند.»
مطالعه‌ای که توسط مرکز مبارزه با نفرت دیجیتال انجام شده است، دریافته که اینفلوئنسر‌هایی که دیدگاه‌های «ضد واکسن» دارند – اعم از آن‌هایی که به جامعه یوگا تعلق دارند - از سال 2019 تاکنون نزدیک به 8 میلیون دنبال‌کننده پیدا کرده‌اند.»
در مجموع، 31 میلیون نفر گروه‌های ضدواکسن را در فیس‌بوک دنبال می‌کنند و 17میلیون نفر دیگر نیز مشترکِ حساب‌های مشابه در یوتیوب هستند. مرکز مبارزه با نفرت دیجیتال تخمین زده که این جنبش برای شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی در حدود 1میلیارد دلار درآمد تبلیغاتی دارد.
لایک‌زدن‌ها، نظر‌گذاری‌ها و به اشتراک‌گذاری‌های این پست‌ها در فضای مجازی افزایش یافته، اما همچنان نمی‌توان به درستی اثرات واقعی آن‌ها را در جهان واقعی اندازه‌گیری کرد.
جوزف یوسینسکی، استاد علوم سیاسی در دانشگاه میامی، می‌گوید: «مردم در مورد هر توئیتی که ممکن است اتفاقی ببینند جوگیر نمی‌شوند. حتی اگر فردی به صورت اتفاقی یکی از تئوری‌های توطئه را ببیند تا وقتیکه پیش‌زمینه ذهنی و گرایش قبلی نسبت به آن نداشته باشد، آن تئوری برایش جذابیت و گیرایی نخواهد داشت.»
پروفسور یوسینسکی از سال 2012 هر ماه یک نظرسنجی انجام می‌دهد تا گرایش مردم آمریکا به تئوری‌های توطئه را بسنجد. او می‌گوید با اینکه تئوری‌های توطئه توجه بیشتری از سوی رسانه‌ها به خود جلب کرده‌اند، اما باور به آن‌ها به طور پیوسته پایین باقی مانده است.
شان کورن می‌گوید همه مربی‌های یوگا باید در مقابل تئوری‌های توطئه بایستند تا از تهدید‌های احتمالی در آینده پیشگیری شود. «من مطمئنم که معلم‌های عالی یوگا آن بیرون هستند که به این چیز‌ها اعتقادی ندارند، اما آن‌ها معتقدند که «بیایید ما حرکت سگ با صورت رو با پایین خودمان را آموزش دهیم، بقیه خودشان متوجه می‌شوند که چه چیزی درست است. امیدوارم که واقعاً چنین باشد، اما فکر می‌کنم نیاز به مربی‌هایی داریم که فعالانه درباره این رویداد‌ها صحبت کنند؛ زیرا از یوگا دارد بهره‌برداری غلط می‌شود.»
