از جمله افرادی که در معرض خطر ابتلا به سرطان لمفوم به علت وجود بیماری شوگرن هستند می توان به افرادی که اغلب دچار تورم غدد بزاق بناگوشی می شوند، وجود کرایوگلوبولین سروم، پایین آمدن سطح خونی جز چهارم کمپلمان، وجود آنتی بادی آنتی اس- اس- بی، کاهش تعداد گلبول های سفید خون، وجود پورپورای قابل لمس، بالا بودن سطح خونی فاکتور فعال کننده سلول های بی ای اف اف، مونو کلونال بودن پروتئین های خون، بالا بودن سطح خون بتا، میکرو گلوبولین اشاره کرد که پزشکان باید به این علائم قبل از تبدیل شدن شوگرن به سرطان لمفوم توجه نمایند. درمان شوگرن باید در جهت از بین بردن علایم و بهبود کیفیت زندگی بیمار باشد.
آشنایی با نحوه درمان شوگرن:
برای بهبود علائم خشکی چشم، بیماران شوگرنی باید از گرد و خاک دور باشند، از مطالعه زیاد و کار با کامپیوتر در طولانی مدت بپرهیزند و از عینک استفاده کنند. استفاده از قطره چشمی اشک مصنوعی در بیماران مبتلا به شوگرن لازم است و اگر مصرف این قطره به بیش از چهار بار در روز برسد به معنای بدتر شدن علایم بیماری می باشد و در این حالت استفاده از قطره چشمی سایکلوسپورین توصیه می گردد.
در بهبود و رفع علت خشکی دهان، نوشیدن الکل و استعمال سیگار را باید حتما ترک کرد، باید به طور منظم آب بنوشند، بهداشت دهان و دندان را رعایت کنند و از ترکیبات بیوتین استفاده نمایند. در موارد شدید خشکی دهان برای بهبود سندرم شوگرن مصرف قرص سیوی مه لین با نام تجاری اووکساک در اشکال 25 میلی گرم سه مرتبه در روز توصیه می گردد.
و در ایمونوتراپی، داروهای ضد مالاریا همانند هایدروکسی کلوروکین تنها در هفتاد درصد بیماران موثر واقع شده است اما داروی کم خطری می باشد و از عوارض جانبی آنچنانی بروردار نیست. بیمار را پیش از شروع درمان برای معاینه ته چشم و سپس سالانه یک بار نزد چشم پزشک ببرید.
راه های تشخیص بیماری شوگرن:
معیارهای تشخیص بیماری شوگرن بسته به علائم چشمی، علایم دهان، بیوپسی، اختلال در کار غدد بزاقی و … عبارتند از:
علایم چشمی، حداقل یکی از علایم نام برده شده: خشکی چشم روانه به مدت سه ماه، احساس وجود داشتن شن یا گرد و خاک در چشم، استفاده از قطره چشم های اشک مصنوعی بیشتر از سه بار در روز.
علائم دهانی، حداقل یکی از علایم نام برده شده: خشکی روزانه دهان به مدت سه ماه، تورم دائمی غدد بزاقی، مصرف مداوم آب برای بلعیدن غذا.
نشانه های چشمی، حداقل یکی از موارد نام برده شده: تست مثبت شیر مر، نمره بیشتر از چهار در رنگ آمیزی چشم با روز بنگال.
بیوپسی: سیلادنیت لمفو سیتیک با فوکوس اسکور بالای یک.
اختلال در کار غدد بزاقی: تولید بزاق کمتر از پانزده میلی لیتر در پانزده دقیقه، وجود گشادی مجارای غد بزاقی در سیالوگرافی غده پاروتید، تاخیر در برداشت ماده رادیواکتیو در اسکن سینتی گرافی غدد بزاقی.
وجود اتو آنتی بادیها: وجود آنتی بادی های آنتی اس- اس- ای- اس- اس- بی یا هر دو.
وجود چهار معیار از شش معیار ذکر شده در پاراگراف بالا به شرطی که پیوبسی و یا وجود آنتی بادی مثبت باشد نشان دهنده وجود بیماری رماتیسم شوگرن است.
علت بروز سندرم شوگرن
برای این بیماری خود ایمنی که سیستم دفاعی بدن به اشتباه با سلوله ها و بافت های بدن مبارزه می کند علت مطمئنی از سوی دانشمندان تشخیص داده نشده است و تنها برخی از دانشمندان بر این باورند که وجود ژن های خاصی می تواند علت بروز این بیماری در افراد مستعد باشد. ابتلا به سندرم شوگرن همچون دیگر بیمارهای خود ایمنی نظیر تیروئید، دیابت نوع 1، اریتماتوزئوس لوپوس و … که تمامی اعضای خانواده ممکن است درگیر آن باشند احتمال ابتلا اعضای خانواده به بیماری نیز بالا خواهد بود.
همچنین وجود عفونت در اثر نفوذ باکتری و ویروس به بدن می باشد که در واقع مکانیزیم های تحریک کننده عفونت بدن هستند یکی از دلایل محتمل این بیماری عنوان شده است. در افراد مبتلا به این سندرم، در ابتدا سیستم دفاعی بدن غدد بزاقی دهان و غدد تولید کننده اشک را مورد حمله قرار می دهند، البته احتمال آسیب به دیگر بخش های بدن نیز وجود دارد.
رژیم غذایی مناسب این بیماری
به طور کلی برای بهبود این بیماری رژیم غذایی خاصی توصیه نشده است مگر این که با دستور پزشک معالج برانامه غذایی به خصوصی تجویز گردد. ولی با این حال مصرف غذاهای اسیدی و تند که سبب تحریک دهان می گردند و همچنین الکل برای بیماران مبتلا به سندرم شوگرن ممنوع می باشد. اما قرص های میکدنی می تواند سبب حفظ رطوبت دهان گردد و به همین خاطر مصرف آن ها می تواند مفید واقع شود.
برای تسهیل بلع در این افراد می توان از روغن زیتون و یا سس های چرب در غذا استفاده نمود. غذا با نوشیدنی به وسیله نی سرو شود. افزایش میزان مایعات نیز می تواند کمک کننده باشد و مصرف خیار شور نیز برای این افراد حذف گردد.
در کنار این موارد، برنامه غذایی متعال نظیر مصرف سبزیجات و میوه های تازه و عدم مصرف روغن و شکرهای اشباع شده می تواند به بهبود بیناری کمک نمایید. همچنین حذف شیرین کننده های مصنوعی و دیگر غذاهای که سبب واکنش های التهابی در بدن می گردد می تواند در روند بهبود موثر باشد.
تمام موارد دارویی ذکر شده برای بهبود بیماری شوگرن در این متن باید زیر نظر پزشک و با تجویز وی صورت بگیرد و از مصرف سرخود هر گونه دارویی بپرهیزید. از همراهی شما سپاسگزاریم.
