فرادید؛ آبریزش بینی یعنی تخلیه مایع زیاد از بینی. مادهی تخلیه شده گاهی شفاف و گاه غلیظ است. این مایعات ممکن است از بینی، پشت گلو یا هر دوی اینها تخلیه شود.
در علم پزشکی برای اشاره به آبریزش بینی از عبارت رینوره یا رینیت استفاده میکنند. رینوره به معنای تخلیهی کم مایعات عمدتاً شفاف از بینی است و رینیت به معنای التهاب بافت بینی است. رینیت اغلب منجر به آبریزش بینی میشود. اگر آبریزش بینی دارید، ممکن است دچار گرفتگی بینی هم شوید.
علت آبریزش بینی چیست؟
دلیل آبریزش بینی تحریک یا التهاب بافتهای بینی است. آبریزش بینی ممکن است بر اثر عفونتهایی نظیر سرماخوردگی، آنفولانزا، حساسیت و محرکهای مختلف ایجاد شود. برخی افراد بدون هیچ دلیل مشخصی آبریزش بینی مزمن دارند؛ به این حالت رینیت غیر آلرژیک یا رینیت وازوموتور میگویند. گاهی آبریزش بینی ناشی از پولیپ، ورود جسم خارجی، تومور یا سردردهای شبیه میگرن است. البته، این حالت به ندرت اتفاق میافتد.
علل آبریزش بینی عبارتند از:
- سینوزیت حاد (عفونت سینوس)
- حساسیت
- سینوزیت مزمن
- سرماخوردگی
- استفاده ی بیش از حد از اسپری ضد گرفتگی بینی
- انحراف تیغه ی بینی
- هوای خشک
- تغییرات هورمونی
- آنفولانزا
- وجود جسم خارجی
- داروهایی نظیر داروهای افزایش فشار خون، اختلال نعوظ، افسردگی و تشنج
- پولیپ بینی
- رینیت غیرآلرژیک ( احتقان مزمن و عطسه های که دلیل آن نامشخص است)
- آسم شغلی
- بارداری
- ویروس سینسیشیال تنفسی (RSV)
- نشت مایع نخاعی
- دود تنباکو
روش درمان خانگی آبریزش بینی
نوشیدن مایعات زیاد
در صورت داشتن علائم آبریزش، گرفتگی و احتقان بینی، مایعات زیادی بنوشید تا آب بدن از دست رفته را جبران کنید. با نوشیدن مایعات مخاط موجود در سینوسهای شما راحتتر خارج میشود.
مرطوب نگه داشتن
مرطوب نگه داشتن بینی، یکی از بهترین گزینهها برای پیشگیری از مسدود شدن مجاری بینی است. مرطوب نگه داشتن، همچنین، روشی عالی برای پیشگیری از عفونت سینوس و گوش است. یکی از روشهای عالی برای کنترل آبریزش بینی، مصرف مقدار کافی مایعات در طول روز است.
نوشیدن چای داغ
از سوی دیگر، نوشیدنیهای داغ مانند چای گاهی اوقات ممکن است مفیدتر از نوشیدنیهای سرد باشد. به دلیل اینکه گرما و بخار چای میتواند به بازشدن و احتقان مجاری تنفسی کمک کند. بعضی از چایهای گیاهی حاوی مواد ضداحتقان خفیف، ضدالتهابی و آنتی هیستامین مانند بابونه، زنجبیل، نعنا یا گزنه هستند.
یک فنجان چای گیاهی داغ (ترجیحا بدون کافئین) تهیه کنید و قبل از نوشیدن بخار را استنشاق کنید. معمولاً گلو درد اغلب با آبریزش بینی همراه است که نوشیدن چای گیاهی گرم میتواند به تسکین گلو درد نیز کمک کند.
غرغره کردن با محلول نمک
غرغره کردن با آب نمک یکی از بهترین داروهای خانگی برای کاهش آبریزش بینی است و به قطع شدن آن نیز کمک میکند. یک قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان آب ولرم حل کرده و چند بار در روز با آن غرغره کنید.
شستشوی بینی با آب نمک
شستشو با آب نمک یکی از بهترین داروهای خانگی برای جلوگیری آبریزش بینی است. شستشو بینی با آب نمک کمک میکند مخاطهای به وجود آمده از بین رفته و عمل تخلیهی آن راحتتر انجام شود این کار حتی حفرههای بینی را کاملا باز میکند و کمک میکند بهتر تنفس کنید.
برای شستشوی بینی حتما از آب استریل و مقطر به جای استفاده از آب شیر استفاده کنید. همچنین این روش برای کودکان توصیه نمیشود.
بخور آب گرم
بخور آب گرم (استنشاق بخار گرم) به درمان آبریزش بینی کمک میکند. یک مطالعه در سال 2015 در مورد مبتلایان به سرماخوردگی ثابت کرد که استفاده از استنشاق بخار کاملاً مؤثر است و مدت زمان بهبودی بیماری را حدود یک هفته در مقایسه با عدم استنشاق بخار کاهش میدهد.
- یک ظرف آب را روی اجاق گاز بگذارید. آن را به اندازه کافی گرم کنید تا بخار ایجاد شود. اجازه ندهید که آب جوش بیاید.
- صورت خود را چند دقیقه روی بخار قرار دهید و نفسهای عمیقی از بینی خود بکشید (هر چند دقیقه یکبار اینکار را انجام دهید).
- بینی خود را بعد از آن گرم نگهدارید تا از شر مخاط خلاص شوید.
در صورت تمایل، چند قطره از روغنهای اکالیپتوس، نعناع، کاج، رزماری، مریم گلی، سرپیچ، درخت چای (melaleuca) و یا روغن آویشن به آب اضافه کنید. ترکیبات موجود در این گیاهان (مانند منتول و تیمول) نیز در بسیاری از ضد احتقانها وجود دارد.
قطع آبریزش بینی با دوش داغ
برای کاهش و قطع آبریزش بینی، دوش گرم را امتحان کنید. درست مانند یک چای داغ یا بخار صورت، میتواند به بازشدن و احتقان مجاری تنفسی کمک کند. همچنین این کار میتواند به آرامش عضلات بدنتان نیز کمک کند.
خوردن غذاهای تند
مصرف غذاهای تند ممکن است آبریزش را تندتر کند اما اگر علائم احتقان بینی دارید، خوردن غذاهای تند میتواند در دراز مدت آبریزش بینی شما را قطع کند. اگر میتوانید کمی فلفل تند را در غذای خود تحمل کنید، ابتدا کمی ادویه های تند را امتحان کنید تا ببینید که آیا این روش به شما کمک میکند یا خیر.
فلفل هندی (فلفل قرمز) مانند داروی ضدحساسیت عمل میکند. این ماده با خاصیت ضداحتقان خود در درمان آبریزش بینی مؤثر است. فلفل هندی به تخلیهی ترشحات بینی کمک میکند. به این ترتیب عواملی که باعث آبریزش بودهاند، از بینی خارج شده و از انسداد بینی نیز جلوگیری میشود.
قطع آبریزش بینی با خوردن ریحان
بله تعجب نکنید! خوردن ریحان میتواند به قطع آبریزش بینی کمک کند. ریحان با داشتن خاصیت ضدمیکروبی، ضدقارچی، ضدویروسی و گرم کردن بدنتان، به کاهش آبریزش بینی کمک میکند. برای قطع آبریزش بینی با خوردن ریحان، فقط کافیست پیش از صبحانه و قبل از رفتن به رختخواب، سه یا چهار برگ ریحان بجوید.
همچنین میتوانید چند برگ ریحان و چند برگ میخک را همراه با یک فنجان آب، به مدت 10 دقیقه بجوشانید. مقداری شکر به آن اضافه کنید و صبر کنید تا خنک شود. سپس آن را بنوشید. این کار را دو بار در روز تکرار کنید.
درمان آبریزش با زنجبیل
زنجبیل یک ضد احتقاق، ضد ویروس، ضد باکتری، ضد خلط طبیعی است که به کاهش تولید بیش از حد مخاط و استخراج آن کمک میکند. زنجبیل آبریزش را به مرور زمان درمان میکند و نباید انتظار داشته باشید با مصرف زنجبیل، آبریزش بینی شما فوراً قطع شود. برای استفاده از خواص زنجبیل و کمک به درمان آبریزش بینی، در طول روز سه بار چای زنجبیل به همراه عسل مصرف کنید.
درمان آبریزش بینی با مصرف لیمو
لیمو به دلیل دارا بودن مقدار فراوان ویتامین C، یکی دیگر از گزینههای طبیعی مؤثر برای درمان آبریزش بینی است. لیمو نه تنها مخاط بینی را رقیق میکند، بلکه مقاومت بدن در برابر عفونت را نیز بالا میبرد. آب نصف لیمو را به مقداری آب اضافه کنید. برای بهتر کردن مزه آن، مقداری عسل نیز اضافه کنید و هر روز اول صبح، و چند بار در طول روز از آن میل نمایید.
آبریزش در دوران بارداری: برای درمان آبریزش بینی در دوران بارداری، میتوانید از این روشها استفاده کنید.