کشف اهرام بوسنی در سال 2005 حیرت عظیم باستان‌شناسان را بهمراه داشت.
«سمیر عثمان آگیچ»، باستان‌شناس بوسنیایی، مدعی است بزرگترین کشف تاریخ قرن را انجام داده است. این باستان‌شناس در سال 2005 تحقیقاتی را در منطقه «ویسوکو» (30 کیلومتری شهر سارایوو) شروع کرد که باعث شد 5 هرم با نام‌ها خورشید، ماه، عشق، زمین و اژد‌ها کشف شوند. دلیل این تحقیقات وجود کوهی شبیه به هرم، ولی با پوشش گیاهی اعلام شد.
دکتر سمیر عثمان آگیچ یکی از علاقه‌مندان به اهرام موجود در جهان است به همین دلیل او علائمی را متوجه شد که تا آن سال مورد غفلت قرار گرفته بودند، علائمی که از وجود یک تمدن ماقبل تاریخ خبر می‌دادند. مثل وجود مجرایی 4 ضلعی در نزدیکی بستر رودخانه نزدیک به این کوه.
برای اثبات وجود هرم زیر این پوشش گیاهی، یک مترو نیم زمین را کندند تا نوع سنگهای زیرین آن مشخص شود که از سنگهای طبیعی است یا نه، اما با مسئله‌ای شگفت‌انگیز روبه‌رو شدند سنگهای موجود در زیر پوشش گیاهی، سنگهای عظیم بتونی بود.
محققان بعد از تجزیه و تحلیل متوجه شدند این سنگ‌ها با چشم غیر مسلح به صورت تکه‌های عظیم مستطیل شکل دیده می‌شوند که از خاک رس طبیعی با قدمتی بالغ بر 14 هزار سال، ساخته شده‌اند.
در خلال این زمان بوسنی از محققان زمین‌شناسی، باستان شناسی، انرژی، مهندسی صدا، فیزیک و برق دعوت کرد تا با بررسی‌های علمی مختلف از صحت وجود این اهرام، حمایت کنند.
یکی از مهمترین نتایج علمی که در حین کاوش هرم پدیدار شد، وجود یک میدان انرژی الکتریکی در راس هرم بود. مهندس «گوران مارجانوویچ» از یک ردیاب موج الکتریکی برای اندازه گیری فرکانس این میدان استفاده کرد و ردیاب 28 کیلوهرتز انرژی را نشان داد او با یک مطالعه عمیق‌تر دریافت که در داخل هرم یک فناوری وجود دارد که قادر به تولید انرژی در میدان آن است.
این محقق فرضیه‌ای را اعلام کرد مبنی بر اینکه این احتمال وجود دارد هرم «خورشید» برای ارتباط گرفتن با کهکشان یا یک دنیای دیگر است چرا که سرعت امواجی که هرم تولید می‌کند بیشتر از سرعت نور است و جهت هرم به سمت شرق است و با حرکت خورشید پرتو‌های آن بر روی سایر هرم‌ها می‌افتد، گویی یک ارتباط عجیب بین خورشید و سیاره ما از طریق اهرام موجود در زمین وجود دارد.
هرم خورشید بزرگترین هرم بوسنی است که طول پایه آن 220 متر است درحالیکه بزرگترین هرم مصر (جیزه) تنها 146 متر ارتفاع دارد.
پژوهشگران در نتیجه تحقیقاتی عظیم با استفاده از اسکنر‌های پیشرفته، تونل‌هایی را در زیر سطح هرم کشف کردند که ارتفاع و پهنایی بین 25-25 متر و طولی بالغ بر 250 داشتند و به سمت هرم خورشید ادامه داشتند. نکته عجیبی که وجود داشت این بود که پژوهشگران هرچه بیشتر به داخل تونل‌ها می‌رفتند اکسیژن بیشتری دریافت می‌کردند.
بعد از کشف این اهرام بین سال‌های 2005 تا 2008 نزدیک به 500 هزار نفر برای دیدن این شگفتی به بوسنی سفر کردند.
کشور بوسنی و هرزگوین به لحاظ جغرافیایی در جنوب شرق اروپا و شبه‌جزیره بالکان قرار گرفته است با آب و هوایی معتدل و کوهستانی و سرسبز زیبا که با کشور‌های کرواسی، صربستان و مونته‌نگرو مرز مشترک دارد. مردم بوسنی و هرزگوین اساسأ ایلری، یعنی مردمی هند و اروپایی هستند، که در قرن دهم ق. م. در شمال شرقی بالکان اسکان یافتند.
درباره تاریخ سیاسی این سرزمین گفته می‌شود که در ابتدای قرن دوم ق. م. رومی‌ها بر آن تاختند، آن را به تصرف خود در آورده و به مدت پنج قرن بر آن حکومت کردند. پس از آن، تا مدتی اقوام بومی منطقه حکومت را در اختیار داشتند و از قرن هفتم اسالو‌ها بر آن حاکم شدند. این کشور از قرن 4 م. در صحنه سیاسی اروپا مطرح و از قرن چهاردهم به صورت دولتی مقتدر ظاهر شد.
در قرن پانزدهم به دنبال لشکرکشی‌های دولت عثمانی به منطقه بالکان، سرزمین بوسنی و هرزگوین به تصرف آن‌ها درآمد و مدت چهارصد سال بخشی از امپراتوری عثمانی محسوب می‌شد. ورود عثمانی‌ها به این منطقه باعث منسوخ شدن فرهنگ اسلاو‌ها شد و گسترش دین اسلام و تداخل فرهنگ اسلامی و اسلاوی سبب بروز تحولی عمیق در فرهنگ بوسنی و هرزگوین گردید.
گسترش شهرسازی و توجه به توسعه مراکز دینی و علمی، مانند مساجد و کتابخانه‌ها، تأثیری فراوان بر رشد فرهنگی این منطقه داشت.
